شهید رازینی ولایتمدار، قاطع و منصف بود

در روزهای گذشته خبر شهادت شهیدان عزیز رازینی و مقیسه، که از نیروهای کارآمد در عرصه مدیریت قضا و امنیت به شمار می‌رفتند همه را متأثر کرد؛ با توجه به رابطه نزدیک حجت‌الاسلام والمسلمین محمد نیازی با شهید حجت‌الاسلام والمسلمین رازینی در سازمان قضایی نیروهای مسلح و آشنایی کامل با این شخصیت برجسته نظام مقدس جمهوری اسلامی، خبرنگار سرویس سیاسی خبرگزاری رسا درباره شخصیت و سابقه فعالیت این شهید عزیز گفت‌وگو کرد که متن کامل آن در زیر می‌آید:

رسا ـ با سلام و ادب؛ این گفت‌وگو به منظور آشنایی با خدمات ارزشمند، ماندگار و مؤثر شهید رازینی در حوزه قضا و امنیت برگزار می‌شود؛ در ابتدا خواهشمندم از آشنایی خود با این شهید عزیز به ویژه در زمانی که به عنوان رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح مشغول به همکاری بودید بفرمایید.

آشنایی اینجانب با شهید رازینی به قبل از انقلاب باز می‌گردد و بعد از انقلاب هم در دستگاه قضایی بیشتر با ایشان آشنا شدم؛ همکاری نزدیک ما از سال 1365 در زمان جنگ شروع شد وقتی که حجت‌الاسلام والمسلمین رازینی با گرفتن حکم تشکیل «سازمان قضایی نیروهای مسلح» از «شورای عالی قضایی» از بنده خواست تا با توجه به سابقه قضایی که داشتم، در مناطق جنگی از جمله جنوب و غرب کشور انجام وظیفه کنم؛ اینجانب هم به عنوان رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح استان خوزستان مشغول انجام وظیفه شدم و همکاری نزدیک ما با این شهید عزیز از مهرماه سال 1365 شروع شد و در خوزستان مشغول به کار شدم؛ بعد از قبول قطعنامه به دادگاه نظامی قم آمدم، بعد به عنوان دادستان نظامی استان تهران  در همکاری نزدیک با آقای رازینی بودم.

در طول هجده سال خدمت در سازمان قضایی و دورانی که این شهید عزیز رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح بود بنده هم دادستان بودم و با هم کار می‌کردیم؛ در این مقطع با روحیات، منش و مدیریت ایشان بیشتر آشنا شدم.

رسا ـ با توجه به این آشنایی عمیق، به حتم از خصوصیات مدیریتی ایشان اطلاعات زیادی دارید؛ در صورت امکان درباره کیفیت مدیریت شهید حجت‌الاسلام والمسلمین رازینی بفرمایید.

حجت‌الاسلام والمسلمین رازینی مدیری برجسته در دستگاه قضایی به شمار می‌آمد؛ نخست اینکه ایشان دارای ضریب هوشی بالایی بود، استعداد سرشار و حافظه قوی وی زبانزد بود یعنی از این جهت در میان دوستان و رفقایی که از نزدیک می‌شناختیم کم نظیر بود؛ طلبه‌ای فاضل، با سواد و ملا بود که سطوح بالای حوزوی و همچنین دانشگاهی را طی کرده بود؛ مدارج علمی حوزه را کسب کرده و مدرک دکتری را از دانشگاه تهران گرفته بود.

ایشان در کار تشکیلاتی، مدیریتی و سازمانی یک مدیر و عنصر کم نظیر بود؛ من مدیران زیادی در 36 سال خدمتم دردستگاه قضایی دیده‌ام، اما شهید رازینی در بین این‌ها کم نظیر بود.

رسا ـ رابطه ایشان با نظام اسلامی و ولایت فقیه چگونه بود؟

از بن دندان به انقلاب و مبانی و نظریه سیاسی امام خمینی (ره) و ولایت فقیه معتقد بود و در این راه جهاد می‌کرد؛ این خانواده دو برادر را به انقلاب اسلامی، نظام اسلامی و راه امام خمینی (ره) تقدیم کرده بود و شهید شده بودند؛ حالا هم خود ایشان در این مسیر  و پس از خدمات فراوان به نظام اسلامی، به درجه رفیع شهادت رسید.

رسا ـ مدیریت شهید حجت‌الاسلام والمسلمین رازینی در چه سطح بود و چگونه این زحمات را با ولایتمداری و خدمت به انقلاب اسلامی در هم آمیخته بود؟

شهید رازینی یا بنیان‌گذار مجموعه‌ای بوده است و مدیریت آن را به عهده گرفته است، یا شروع به مدیریت مجموعه‌هایی کرده است که دچار مشکل و بحران بوده‌اند؛ ایشان با تمام وجود در هر جا که لازم بود مسئولیت را قبول کرده و آن را پیش برده است.

دو مثال عرض می‌کنم:

1- شهید رازینی «دادگاه ویژه روحانیت» را به دستور امام خمینی (ره) با توجه به همه اهمیت و حسیاسیتی که داشت بنا نهاد؛ این شهید عزیز پای کار ایستاد و پس از راه‌اندازی این تشکیلات را با تمام توان هدایت کرد؛ اهمیت و حساسیت این کار به این دلیل بود که با عناصر حساسی برخورد می‌کردند؛ خیلی از پرونده‌های ویژه را خود شهید رازینی پیگیری می‌کرد؛ به قطع می‌توان گفت که کسانی که بتوانند به این پرونده‌ها رسیدگی کنند کم بودند.

2- تشکیل سازمان قضایی نیروهای مسلح از دیگر تشکیلاتی بود که شهید رازینی بنیان نهاد؛ ایشان در سال 1365 مسئول راه‌اندازی این تشکیلات شد و به خوبی آن را در سراسر کشور راه‌اندازی کرد که امروز در سراسر کشور و استان‌ها و برخی شهرستان‌ها دارای دادسراها و دادگاه‌های نظامی است؛ کمبود نیرو در سال 1365 در مناطق جنگی بر سختی این راه اندازی افزوده بود و اینجانب نیز پس از حضور در منطقه جنوب شاهد مشکلات فراوان سازمان از جمله کمبود کادر اداری و قضایی بودم؛ اما امروز این تشکیلات به یک سازمان مقتدر، سالم و اثرگذار در مجموعه تشکیلات قضایی تبدیل شده است.

رسا ـ از خدمات حجت‌الاسلام والمسلمین رازینی در زمان جنگ بفرمایید؛ جایی که قوه قضائیه علاوه بر سطح عمومی داخلی می‌بایست در مناطق جنگی هم حضور فعالی از خود نشان می‌داد؛ این شهید عزیز چه وظیفه‌ای برای خود قائل بود و به چه میزان در اجرای دستوراتی که امام خمینی (ره) در برقراری عدالت در جبهه‌های حق علیه باطل داشتند نقش ایفا کرد؟

دادگاه‌های ویژه زمان جنگ از خدمات بسیار ممتاز شهید حجت‌الاسلام والمسلمین رازینی بود؛ بعد از قبول قطعنامه، وضعیت نامناسبی در مناطق جنگی پیش آمده بود؛ در فاو، شلمچه و مناطق دیگری از غرب کشور عقب‌نشینی هایی صورت گرفته بود و حضرت امام خمینی (ره) در حکمی به جناب آقای رازینی دستور تشکیل «دادگاه ویژه زمان جنگ» را صادر کردند.

حضرت امام خمینی (ره) ضمن این حکم دستور داده بودند که به تخلفات بدون تشریفات دست و پا گیر رسیدگی شود و ضمن توجه به صدور احکام عادلانه، فرمودند کسی که مرتکب جرم نظامی شود و عمل او موجب شکست جبهه اسلام گردد مجازاتش اعدام است؛ این حکم قاطع امام که بحث حقوقی و فقهی مفصلی دارد بعداً به قانون تبدیل شد؛ حجت‌الاسلام والمسلمین رازینی این دادگاه‌های ویژه زمان جنگ را در جبهه های جنوب و غرب و با صدور ابلاغ برای روسای سازمان قضایی نیروهای مسلح خوزستان و کرمانشاه تشکیل داد و به دستور امام (ره) عمل کرد.

رسا ـ درباره قضاوت‌های شهید رازینی بفرمایید و اینکه این قضاوت‌ها چه خصوصیاتی داشت؟

شهید رازینی یک قاضی و روحانی شجاع و خطر پذیر بود؛ در رسیدگی به پرونده‌های مهم، حساس و دشوار امنیتی و غیر امنیتی ترسی به خود راه نمی‌داد؛ چنین شجاعت و خطر پذیری برای ورود به میدان مقابله با باندهای برانداز و ضد انقلاب و فساد لازم بود که شهید رازینی این روحیه را داشت.

این شهید عزیز ضمن اینکه قاطعیت و شجاعت را اعمال می‌کرد، همه جانبه‌نگر و قانون گرا بود؛ قاطعیت سبب نمی‌شد که به مسائل جانبی و قانون بی‌توجه باشد.

رسا ـ درباره پرونده منافقین بفرمایید؛ صدور حکم امام خمینی (ره) در سال 1367چه مقدماتی داشت و چگونه اجرا شد؟

منافقین به عراق رفته و با صدام هم پیمان شده بودند و با جاسوسی به کشور خیانت می‌کردند؛ بعد از قبول قطعنامه 598 به وسیله صدام و پس از آن قبول جمهوری اسلامی، این‌ها احساس کردند که شرایط کشور و مناطق جنگی خوب نیست؛ رجوی با کمک صدام عملیات فروغ جاویدان را با هدف سرنگونی نظام طراحی و اجرا کرد و با تهاجم مجدد به میهن اسلامی و با انجام جنایاتی فجیع در شهر اسلام آباد، بخش‌هایی از کشور را اشغال و تا 25 کیلومتری کرمانشاه پیشروی کردند که در عملیات قهرمانانه مرصاد شکست خوردند.

در این شرایط حساس و بحرانی حضرت امام خمینی (ره) حکم خود را در برخورد با منافقین صادر کرد؛ جناب آقای رازینی در اجرای حکم حضرت امام خمینی (ره) با قاطعیت به میدان آمد و به این کار مهم همت گمارد؛ بدون ترس، واهمه و تردید و بدون اینکه به وسوسه خناسان توجه کند وظیفه خود را انجام داد.

برای توضیح شرایط باید گفت، فردی مانند آیت‌الله منتظری به عنوان قائم مقام رهبری با این حکم مخالفت کرد و همان موقع به امام نامه نوشت؛ یادم هست که در همان شرایط عملیات مرصاد آقای رازینی به کرمانشاه آمد تا در منطقه حاضر باشد؛ به ایشان گفتم که آقای منتظری برای امام نامه نوشته و با حکم مخالفت کرده است؛ اما آقای رازینی اصلاً برایش مهم نبود؛ معتقد بود ولی فقیه من امام است و کاری به نظر دیگران ندارم.

دادگاه ویژه زمان جنگ را که امام حکم داده بودند در همان کرمانشاه بر پا کرد و ضمن رعایت اصول محاکمه عادلانه در صدور حکم اعدام برای هر کس مستحق آن بود، تردید به خود راه نمی‌داد.

رسا ـ پس احکام اعدام صادره با تعریف و توضیحی که رسانه‌های غربی از آن دارند بسیار متفاوت است؛ فکر نمی‌کنید که توضیح بیشتر وقایع آن زمان دارای اهمیت بیشتری است؟

حکم حضرت امام خمینی (ره) که منتج به اعدام‌های سال 1367 شد مبانی فقهی و حقوقی مفصلی دارد که در چند نشست علمی_حقوقی توسط این جانب مورد بررسی قرار گرفته و سوابق آن موجود است؛ متأسفانه به این موضوع آن طور که باید پرداخته نشده و امام خمینی (ره) از این جهت در مظلومیت خاصی قرار گرفته است.

شهید حجت‌الاسلام والمسلمین رازینی نیز گفته بود که برخوردی که ما با منافقین در سال 1367 انجام دادیم شبیه برخوردی بود که وجود مقدس امیر المؤمنین علی (ع) با خوارج کردند؛ در آن زمان وقتی خوارج قیام مسلحانه برای براندازی حکومت امیر المؤمنین را آغاز کردند، امیر المؤمنین که در برابر این‌ها واکنشی نشان نمی‌داد، وقتی دست به اسلحه بردند و ناامنی ایجاد کردند، چهار هزار نفر از این‌ها را گردن زد و بعد هم با افتخار فرمود، «انا فَقَأْتُ عَيْنَ الْفِتْنَةِ، من بودم که چشم فتنه را در آوردم».

رسا ـ از ویژگی‌های دیگر شهید رازینی بفرمایید.

کار کردن از نزدیک با شهید رازینی نشان می داد که او انسان منصفی است؛ حتی با مخالفین خود یا حتی نظام انصاف را رعایت می کرد و به نقاط قوت و خدمات حتی مجرمین بی توجه نبود.

ایشان مرد میدان و مدیری پا به کار بود؛ سال 1377 در ترور نافرجام مجروح شد و مجروحیتش سنگین بود؛ یعنی دیگر در راه رفتن مشکل داشت و در نشست و برخاست، تا لحظه شهادت مشکل داشت؛ در این سال‌ها رنج‌های فراوان و سختی‌های این جراحت را صبورانه تحمل کرده است.

قبل از  اینکه ترور 1377 انجام شود می‌دیدم که واقعاً سر از پا نمی‌شناسد و همیشه در حال حرکت و تلاش بود؛ مدیری نبود که بنشیند و تلفنی دستور بدهد و پیگیری کند، شخصا می‌رفت و مقید هم نبود که سطح سازمانی و مدیریتی من این است که باید با رئیس تشکیلات ارتباط داشته باشم؛ برای مثال در همان اوایل تأسیس سازمان قضایی، برای گرفتن ابلاغ قضایی افراد می‌رفت با آقای فتاحی مدیر کل وقت کارگزینی می‌نشست و صحبت می‌کرد تا کار افراد راه بیافتد.

نکته دیگر اینکه شهید رازینی در عین قاطعیت، شجاعت و انقلابی بودن، اهل توسل به اهل بیت بود؛ مراسم روضه ایشان، هر ساله برگزار می‌شد؛ اهل تلاوت، حفظ قرآن، ذکر، اعتکاف و تهجد بود؛ خداوند مزد این زحمات و خدمات را در سن 71 سالگی به ایشان داد و ایشان در کنار برادر دیگرمان، قاضی شجاع و نترس و متعهد، شهید مقیسه به شهادت رسید.

رسا ـ درباره شهید مقیسه هم مطلبی بفرمایید.

تعهد، احساس تکلیف و شجاعت شهید مقیسه عجیب بود؛ در جایی که باید حرف می‌زد و نهی از منکر می‌کرد، ابایی نداشت و وظیفه شرعی خود را انجام می‌داد.

در یکی از سمینارهای قوه قضائیه که رئیس جمهور وقت دعوت شده بود (بین سال‌های 1376 تا 1384) ایشان لازم دید بلند شود و درباره یکی از مسائل اشتباه و انحرافی آن روزها اعتراض کند؛ بلند شد و فریاد زد، و حرف خود را منتقل کرد؛ او وظیفه خود می‌دید و به جایگاه و نحوه برگزاری همایش بی‌اعتنا بود.

شهید مقیسه در زمانی به صورت مستقیم و رسمی از طرف ضد انقلاب به ترور تهدید شده بود و ایشان یک لحظه تردید نکرد که کارش در دادگاه انقلاب را رها کند یا نه؛ سال‌ها پس از آن به کارش ادامه داد تا شهید شد.

رسا ـ مطلب دیگری هست بفرمایید.

عاشا سعیداً و ماتا سعیداً و رحمت الله علیهما و انا ان شاء الله بهما لاحقون

دعا می‌کنیم و از خدا می‌خواهیم که خداوند به ما هم توفیق دهد که در این راه لیاقت پیدا کنیم و شهید شویم و به این بزرگواران ملحق شویم.