عرفانهای نوظهور ابزار جنگ نرم دشمناند / رسانهها باید معنویت اصیل اسلامی را بازتاب دهند

به گزارش خبرنگار گروه فرق و ادیان خبرگزاری رسا، نشست تخصصی «عرفان حلقه در جنگ و پساجنگ ۱۲روزه و سناریوهای پیشرو» صبح امروز با سخنرانی حجتالاسلام محمدحسین پیشاهنگ، معاون علمی و مسئول گروه فرق و ادیان خبرگزاری رسا، و جمعی از پژوهشگران حوزه جریانشناسی فکری و معنوی در سالن نشستهای این خبرگزاری برگزار شد.
حجتالاسلام پیشاهنگ در ابتدای سخنان خود با اشاره به شرایط حساس فرهنگی کشور و تحرکات رسانهای جریانهای انحرافی گفت: در دهههای اخیر دشمنان انقلاب اسلامی از مسیر تهاجم فرهنگی و سپس جنگ نرم تلاش کردهاند تا با خلق و ترویج عرفانهای بدلی پایههای اعتقادی و معنوی جامعه ایرانی را تضعیف کنند. امروز رسانههای خارجی با ضریب دادن به عرفانهای کاذب در واقع در حال پیشبرد پروژهای حسابشده برای جایگزین کردن معنویت ساختگی به جای معنویت اصیل اسلامی هستند.
وی با تأکید بر اینکه جنگ نرم دشمن تنها در عرصه سیاسی و امنیتی خلاصه نمیشود، افزود: در جنگ ۱۲روزه اخیر که با ابعاد نظامی آغاز شد و با عملیات سنگین رسانهای و روانی ادامه یافت یکی از محورهای کمتر دیدهشده القای نوعی از معنویت تسلیم و انفعال بود؛ عرفانهایی که به ظاهر بر صلح، عشق و انرژی تأکید دارند اما در باطن جامعه را از روح جهاد، مقاومت و مسئولیتپذیری تهی میکنند.
معاون علمی خبرگزاری رسا تصریح کرد: در چنین شرایطی اگر رسانههای داخلی در میدان حاضر نباشند میدان معنویت را دشمنان پر میکنند. امروز نیاز مبرمی به رسانههایی داریم که بتوانند ماهیت انحرافی و آسیبزای این فرقهها را برای مردم روشن سازند. جامعه ما تشنه تبیین است و اگر معنویت اصیل اسلامی را به زبان رسانه عرضه نکنیم دیگران با نسخههای جعلی ذهن جوانان ما را پر خواهند کرد.
بازخوانی معنویت حقیقی اسلامی
حجتالاسلام پیشاهنگ در ادامه سخنان خود، بازگشت به «معنویت صادق اسلامی» را راهبرد اصلی مقابله با عرفانهای نوظهور دانست و اظهار داشت: ما سالهاست که از ظرفیت عظیم عرفان اسلامی غفلت کردهایم. عرفان اسلامی نه یک بحث ذهنی و فلسفی صرف بلکه راهی عملی برای خودسازی، جامعهسازی و تمدنسازی است. در حالی که میتوانستیم با بهرهگیری از رسانهها، زیبایی و کارآمدی عرفان اهلبیتی را به جهان معرفی کنیم متأسفانه دچار نوعی ترس نابجا و احتیاط بیش از حد شدیم و میدان را به عرفانهای جعلی واگذار کردیم.
وی افزود: باید صریح بگویم که خلأ معنوی موجود در بخشی از جامعه نتیجه همین کمکاریهاست. وقتی مردم نیاز به تجربه معنوی دارند اما ما پاسخ درست و رسانهای به آن نمیدهیم طبیعی است که به سمت عرفانهای غیر بومی و گاه شیطانی کشیده شوند.
رسانهها؛ سنگر اصلی در جهاد تبیین
مسئول گروه فرق و ادیان خبرگزاری رسا با بیان اینکه رسانه در خط مقدم جهاد تبیین قرار دارد، گفت: اگر ما میخواهیم با عرفانهای کاذب مقابله کنیم باید به زبان رسانه با مردم حرف بزنیم. صرف هشدار دادن یا تکفیر این جریانها فایدهای ندارد. باید از ابزارهای هنری، سینمایی، مستند و شبکههای اجتماعی برای نمایش حقیقت عرفان ناب اسلامی استفاده کنیم.
وی یکی از نمونههای روشن و قابل عرضه در این زمینه را معرفی و مستندسازی شفایافتگان حرم امام رضا(ع) دانست و تأکید کرد: در مراکز علمی و پزشکی کشور دهها مورد شفا و درمان حقیقی در جوار حرم مطهر رضوی به صورت رسمی تأیید شده است. اینها مصادیق عینی از معنویت کارآمد اسلامی هستند و باید در قالب فیلم، گزارش و روایت رسانهای به مردم نشان داده شوند تا بدانند معنویت واقعی چه تفاوتی با بازیهای ذهنی عرفانهای وارداتی دارد.
عرفان اسلامی؛ از خودسازی تا تمدنسازی
حجت الاسلام پیشاهنگ در بخش دیگری از سخنانش گفت: ما سالها از ظرفیت عرفان نوین اسلامی که در بیانیه گام دوم رهبر معظم انقلاب تبلور یافته، غفلت کردیم. این عرفانی است که با خودسازی شروع میشود، با جامعهپردازی رشد کرده و در مرحله جهاد تمدنسازی به بلوغ و تکامل میرسد. این عرفان کنشگر، جذاب و پرتکاپوی عصر جدید، عرفان عصر خمینی است که برای جهان آینده با سرانگشتان مقام معظم رهبری محور بندی شده و اگر عرضه شود جاذبه بسیار بالایی دارد. ما از عرضه این عرفان اصیل و نوین غفلت کردهایم و با پر نکردن خلاءهای معنوی جامعه، میدان را به عرفانهای جعلی واگذار کردیم.
حجتالاسلام پیشاهنگ با اشاره به ظرفیتهای عرفان اسلامی، اظهار داشت: عرفان اسلامی یک منظومه تمدنی است. این عرفان از خودسازی آغاز میشود در سطح جامعه گسترش مییابد و نهایتاً به تمدنسازی منجر میشود. عرفان حقیقی ما عرفانی است که انسان را از خودخواهی و انزوا رها میسازد و به او مسئولیت اجتماعی میدهد. این عرفان با انقلاب اسلامی و فرهنگ انتظار پیوندی عمیق دارد؛ عرفانِ آمادهسازی عصر ظهور است.
وی تأکید کرد: در مقابل عرفانهای نوظهور نهتنها انسان را تعالی نمیدهند بلکه او را از مسئولیت، عقلانیت و حرکت جمعی دور میکنند. در این جریانها معنویت به یک کالای مصرفی تبدیل شده است و پیروان آن بهجای تزکیه در دام خودپرستی و توهم میافتند.
پرونده ویژه خبرگزاری رسا
معاون علمی خبرگزاری رسا در بخش پایانی سخنان خود از آغاز طرحی رسانهای در حوزه جریانشناسی خبر داد و گفت: بهزودی خبرگزاری رسا پرونده ویژهای با محوریت تجربههای زیسته افرادی که از عرفانهای کاذب آسیب دیدهاند منتشر میکند. این پرونده شامل گفتوگو با قربانیان، تحلیل کارشناسان و بررسی ریشههای روانی، اجتماعی و رسانهای این جریانها خواهد بود. هدف ما این است که ابعاد واقعی خطر عرفانهای نوظهور برای جامعه روشن شود و از تکرار این آسیبها جلوگیری گردد.
وی در پایان تصریح کرد: اگر بخواهیم در برابر تهاجم نرم دشمن موفق باشیم باید عرفان حقیقی اسلامی را با زبان روز و از مسیر رسانهها معرفی کنیم. هر جا که معنویت صادق اسلامی حضور داشته باشد، جهل و فریب از میان میرود. امروز میدان جهاد تبیین همان میدان دفاع از معنویت اصیل است و رسانههای مؤمن باید پرچمدار این جبهه باشند.
حجتالاسلام پیشاهنگ در پایان تأکید کرد: مقابله با عرفانهای کاذب جز با احیای معنویت حقیقی اسلامی و حضور فعال رسانهها در عرصه تبیین ممکن نیست.
وی ضمن هشدار نسبت به تداوم فعالیت جریانهای انحرافی با پشتیبانی رسانههای بیگانه، خواستار تولید محتوای مؤثر، معرفی نمونههای واقعی از کرامات اهلبیت(ع) و بازنمایی عرفان تمدنساز اسلامی در افق عصر ظهور شد.
مهدی الهی