پایان نامه بررسی حریم از منظر فریقین

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، جلسه دفاعیه پایان نامه «بررسی حریم از منظر فریقین» که از سوی محقق حوزوی «فخرالدین راد» تدوین شده است، روزیک‌شنبه 9 تیرماه ساعت 19 در اتاق دفاعیات مدرسه عالی دارالشفاء قم برگزار شد.

بر اساس این گزارش، داوران و اساتید این پایان نامه، حجج‌اسلام و اساتید محترم « خادم الذاکرین، مقیمی و ابراهیمی» بودند.

در ابتدای این جلسه دفاعیه، نویسنده تحقیق، به شرح رساله خود پرداخت و ابعاد اصلی مقاله خود را تبیین کرد.

حجت‌الاسلام راد، باب حریم را یک بخش پراکنده در فقه اسلامی دانست و گفت: همه فقهای اسلام، چه امامیه و چه اهل تسنن درباره حریم صحبت کرده اند و باب‌های زیادی دراین‌باره دارند، در فقه اسلامی بیشتر در ذیل باب احیاء موات این بحث مقاله مطرح شده است و جا داشت که یک مقاله جداگانه درباره مسأله حریم نوشته شود.

وی ادامه داد: در بحث احیا موات، شرط اصلی آن را حریم گذاشته‌اند که به حقوق دیگران دست‌اندازی نشود، البته در بحث‌های دیگر فقه اسلامی نیز درباره حریم سخن به میان آمده است که در بحث احیاء موات به بحث حریم توجه خاصی شده است، زیرا مهم‌ترین بخش زنده کردن زمین های مرده، نگاه داشتن حریم دیگران است.

این پژوهشگر حوزوی، با اشاره تطبیقی بودن نوع این مقاله علمی اظهار داشت: در این رساله علمی سعی شده است که نظرات همه مذاهب پنج‌گانه درباره احیا موات و حریم ذکر شود و از نظرات همه علمای فرق مختلف درباره حریم استفاده شده است.

وی افزود: یکی دیگر از ظرافت‌های این رساله این است که مصادیق مختلف حریم از دیدگاه فقهای اسلام شرح داده شده است و در ذیل هر کدام، احکام حریم نیز ذکر شده است.

نویسنده مقاله علمی «بررسی حریم از منظر فریقین» تصریح کرد: بعد از بخش مفاهیم، مصادیق حریم را ذکر کرده ایم و در آن به سابقه فقهی حریم اشاره شده است و هم‌چنین مباحث محدثه ای را که در باب حریم به‌وجود می‌آید، مورد نظر قرار داده‌ایم.

وی یادآور شد: از برجستگی‌های دیگر این نوشتار علمی این است که اقوال و ادله مربوط به حریم و مشروعیت آن ذکر شده است و در آن به روایات زیادی استدلال شده است و «قاعده لاضرر و لاضرار فی الاسلام» به عنوان سندی برای باب حریم مورد تأمل قرار گرفته است.

حجت‌الاسلام راد در پایان گفت: نوآوری اصلی در پایان نامه علمی این است که علی‌رغم کمبود تحقیق در این چنین موضوعی، حریم را از دیدگاه اهل سنت و امامیه بررسی کرده‌ایم و نوع کار را بر تطبیق و مقایسه بین مذاهب مختلف قرار داده ایم، اگر در گذشته کارهای علمی در باب حریم انجام شده است، به صورت غیر تطبیقی بوده است و ما تطبیق را اساس کار در تحقیق قرار دادیم.

در ادامه این جلسه دفاعیه مقاله علمی« بررسی حریم از منظر فریقین»، حجت‌الاسلام ابراهیمی، استاد داور این رساله، به نقد این تحقیق پرداخت و مطالبی را در نقد این رساله بیان داشت.

این استاد داور، ضمن اشاره به نکات مثبت این رساله گفت: این مقاله در زمینه حریم نوآوری کرده است و این یکی از نکات ارزنده این کار علمی است، کیفیت و کمیت رساله در حد مطلوب است و زحمات زیادی در باب حریم کشیده شده است.

وی افزود: در کنار این محاسن، داشتن عبارت عربی در رساله با وجود فارسی بودن رساله، داشتن اغلاط زیاد در نوشتار رساله، خدشه دار بودن استدلال به اصل اولیه در مسائل امضایی که صحت است، مشخص نبودن بعضی از راویان حدیث، بکار بردن کلمه مرحوم برای اهل سنت، مشخص نبودن عملکرد دولت و نظام اسلامی در بحث حریم فردی، از اشکالاتی است که می‌توان بر این رساله وارد ساخت.

وی در پایان تصریح کرد: باید در منابع و پاورقی‌های این رساله یک مروری صورت پذیرد و یک نظم و انسجام خاصی همراه با تبیین به آنها داده شود تا خواننده متوجه شود که منابع این رساله از کجا سرچشمه می‌گیرد.

در ادامه این جلسه دفاعیه، نویسنده این رساله علمی به پاسخ‌گویی به اشکالات وارده پرداخت و اساید داور و مشاور نیز به تبیین اشکالات وارده پرداختند، در ادامه، این رساله علمی مورد تصویب قرار گرفت./978/پ203/ن