نقش رهبر در جامعه همچون قطب نما در دریاست
به گزارش خبرگزاری رسا، حجتالاسلام والمسلمین حسین عبدالمحمدی، عضو هیأت علمی جامعةالمصطفی با اشاره به نقش مدیریت و رهبر شایسته در تعامل و سعادت ملتها، گفت: چه نیکوست این فرمایش نبی مکرم اسلام «لا تصلح عوامّ هذه الأمّه الاّ بخواصّها»، که اگر جامعهای بخواهد به تعالی مادی و معنوی دست پیدا کند، چارهای جز پیروی از رهبران شایسته ندارد.
نقش رهبر، همچون قطبنما در دریاست
وی با بیان این که نقش رهبر در یک جامعه، همانند نقش قطبنما در دریاست، افزود: مهمترین دغدغه برای مسافر دریا شناخت جهت و تعیین مسیر خود است. اگر در مسیر پیمایش تعالی جامعه نیز نقشه راه نباشد، افراد آن به مقصود نمیرسند و هرچه سرعت هم بگیرند، نیز از مسیر دورتر میشوند.
عضو هیأت علمی جامعةالمصطفی با اشاره به روایت «من مات و لمیعرف امام زمانه، مات میتاً جاهلیه؛ اگر کسی بمیرد و امام زمان خودش را نشناسد به مرگ جاهلی از دنیا رفته است»، اظهار داشت: فردی که پرچمدار را گم کند، راه را گم میکند. در عصر غیبت نیز نزدیکترین فرد به امام معصوم و زمان(ع)، نقش رهبری جامعه را به عهده میگیرد که همان عالم دینشناس عادل متقی است.
نمونههای تاریخی در نقش راهبردی رهبری جامعه اسلامی
مدیر گروه تاریخ و سیره مجتمع آموزش عالی فقه نمونههایی از تاریخ اسلام در نقش راهبردی رهبری را مورد توجه قرار داد و بیان کرد: پیامبر اکرم(ص) در برههای از تاریخ مبعوث به رسالت شدند که نظام سیاسی مقتدر وجود نداشت و تنها نظام قبیلهای در آن حاکم بود. این رهبر الهی توانستند جامعه غرق شده در انحطاط اخلاقی خویش را به قله تعالی رسانند و امنیت و آرامش را برای آنها به ارمغان آورند و با تشکیل حکومت مرکزی اسلامی، دو امپراطوری بزرگ را در کمتر از دو دهه ساقط کنند.
مدیر گروه تاریخ و سیره پژوهشگاه بینالمللی المصطفی ادامه داد: برخلاف همه مشکلاتی که توسط بنیامیه، معاویه و دنیاطلبان در زمان حکومت امیرمؤمنان(ع) برای حضرت ایجاد شد، مردم جامعه توانستند طمع شیرین عدالت علوی، عدالت، امنیت و آرامش را بچشند که تنها به برکت رهبر صالح حاصل شد.
حجتالاسلام والمسلمین عبدالمحمدی، با اشاره به رهبری غیرصالح تاریخ کنونی جهان، اظهار کرد: همگان با جنایات «صدام حسین» در عراق آشنا هستیم. عراق که دارای ملتی متعالی و مترقی و امکانات مادی و طبیعی بسیار مانند چهار رود پرآب جاری در سراسر کشور بود، در حکومت این رهبر خبیث در فقر، کشتار و خونریزی قرار گرفت که در نتیجه صدها سال پیشرفت این ملت ستمدیده را به عقب بازگرداند.
وی رهبری الهی امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری در 36 سال اخیر را مورد توجه قرار داد و اظهار کرد: در پرتو تحول بزرگ مادی و معنوی و امنیت پایدار در این برهه از تاریخ ایران، فقرای قبل از انقلاب، همانند اغنیای قبل از انقلاب شدند. به برکت این انقلاب، هشتاد درصد مردم که همانند عرب جاهلی، در قبل از انقلاب بیسواد بودند، باسواد، عالم و بابصیرت گشتند.
عضو هیأت علمی جامعةالمصطفی سیاست فقر و بیسوادی ایرانیان را از عهد قاجار دانست و گفت: نمونه بارز این تفکر استبدادی، وصیت محمدخان قاجار به برادرزاده و جانشین خویش فتحعلیشاه بود که اگر حکومت بر مردم را می خواهی آنها را فقیر و بیسواد نگه دار که اگر باسواد شدند، حکم تو را نمیبرند و اگر غنی شدند، بر تو میشورند.
مدیر گروه تاریخ و سیره مجتمع آموزش عالی فقه نقش ثروت و قدرت رهبر یک جامعه و انتخاب راه او را بیهمتا توصیف کرد و ادامه داد: برای جلوگیری از استبداد و فساد این قدرت، در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تأکید شده است ولیفقیه، باید فقیه، متقی، پرهیزگار، عادل، مدیر، مدبر و شجاع باشد.
وی با ابراز اینکه ولیفقیه، منصوب امام زمان(عج) است، خاطرنشان کرد: به اعتقاد شیعیان، تنها معصوم(ع) است که میتواند نائب خود را انتخاب کند و در عصر غیبت نیز، فقیهی که از نظر علمی و عملی نزدیکترین فرد به امام معصوم(ع) باشد، منصوب به این ولایت از طرف امام زمان(عج) است و تنها راهکار حضرت امام(ره) در این زمینه، تعیین راه و روشی برای تشخیص و کشف آن فقیه بود که بر اساس آن مجلس خبرگان تشکیل گردید تا بیش از هشتاد مجتهد و کارشناس خبره، نزدیکترین صالحی که میتواند تکیه بر مسند ولایت امام عصر(عج) زند، را مشخص کنند.
مجلس خبرگان، نائب امام زمان(عج) را کشف میکنند، نه تفویض
حجتالاسلام والمسلمین عبدالمحمدی با اظهار اینکه معتقدیم که خبرگان، شخص مورد نظر امام معصوم(ع) را کشف میکنند، نه این که مسؤولیت ولایت را به کسی تفویض کنند، چرا که دارای چنین جایگاهی نیستند، خاطرنشان کرد: بر اساس این نظریه، رهبری ولیفقیه برای دیگر ملل هم ملاک عمل هست، چرا که کارشناسان و خبرگان رهبری با بررسی شخصیتهای موجود در جامعه اسلامی به اتفاق نظر در مورد شخص خاصی میرسند. در نتیجه، آن فقیهع ولایت بر امت اسلامی در هر ملتی را پیدا میکند.
مدیر گروه تاریخ و سیره پژوهشگاه بینالمللی المصطفی ادامه داد: جایگاه ولیفقیه، جایگاه امام معصوم(ع) است و از آن رو که دسترسی به امام معصوم(ع) وجود ندارد، منصوب ایشان که همان نزدیکترین فرد از نظر علمی و عملی به ایشان است، ولایت بر همه ملل اسلامی، به خصوص شیعیان امیرمؤمنان(ع) از هر منطقه جغرافیایی و ملت خاص را پیدا میکند. بر اساس این مبنا، شخصیتهای بینالمللی همانند «سید حسن نصرالله» خود را سرباز کوچک ولیفقیه و واجبالاطاعه میدانند.
ویژگیهای رهبر شایسته از منظر قرآن
وی با اشاره به ویژگیهای رهبر شایسته از منظر قرآن کریم، اظهار داشت: ایمان به هدف، بر اساس آیه «آمن الرسول بما انزل الیه من ربه»، استقامت و پایداری در مسیر، بر اساس آیه «فاستقم کما امرت»، همراهی با مستضعفان، بر اساس آیه «و اصبر نفسک مع الذین یدعون ربهم بالغداه والعشی»، انعطاف در مسایل جزیی، با عنایت به آیه «فبما رحمه من الله لنت لهم»، مهربان و دلسوز بودن، بر اساس آیه «واخفض جناحک لمن اتبعک من المؤمنین»، از جمله این ویژگیها به شمار میآید.
عضو هیأت علمی جامعةالمصطفی سعه صدر، ایمان و تقوا، پایبندی به احکام را از دیگر ویژگیهای رهبر در مفاهیم قرآنی برشمرد و ادامه داد: به درستی که نبی مکرم اسلام(ص)، مصداق بارز «وامرت لأن اکون اول المسلمین» هستند که قبل از دستور به عملی خود عامل به آن بود. بر اساس این الگو بود که شهید مطهری، پس از بازگشت خود از فرانسه و دیدار با امام خمینی(ره) ابراز کردند که چهار آمن؛ «آمن بربه، آمن بهدفه، آمن بسبیله و آمن بناسه» را در امام(ره) دیدم.
رابطه با آمریکا از منظر امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری
مدیر گروه تاریخ و سیره مجتمع آموزش عالی فقه استقامت و نهراسیدن از دشمن را مورد توجه قرار داد و افزود: پس از جریان اشغال لانه جاسوسی آمریکا در تهران، امام خمینی(ره) در جمع مردم و دانشجویان پیرو خط امام(ره) فرمودند «آمریکا هیچ غلطی نمیتواند بکند». استقامت مقام معظم رهبری در جریان هستهای، دیدیم که با وجود اصرار برخی از مسؤولان و نمایندگان مجلس بر لزوم انعطاف در جریان هستهای، فرمودند «ما شرایط بسیار بسیار سختتری را پشت سر گذاشتیم و امروز در برابر استکبار نمیتوانیم انعطاف نشان دهیم».
وی سعه صدر مقام معظم رهبری در جریان فتنه و عنایت معظمله و رأفت اسلامی نسبت به سردمداران این جریان را مورد توجه قرار داد و گفت: در جامعه ما افکار، اقوام، احزاب، ادیان و مذاهب مختلف حضور دارند و آن شخصی که آنها را همانند نخ تسبیح به دور خود جمع کرده، ولیفقیه است.
حجتالاسلام والمسلمین عبدالمحمدی مقوله آرامش اجتماعی را موضوعی متفاوت از امنیت اجتماعی دانست و اظهار کرد: به گواه آیه «فانزل الله سکینته علی رسوله و علی المؤمنین»، پس از جریان بیعت رضوان مسلمانان با پیامبر اکرم(ص) خداوند نیز آرامش قلبی خاصی را برایشان به ارمغان آورد. اعتقاد ماست که تصمیمهای رهبری در نظام ولایتفقیه نزدیک به واقعیت است. به این معنا که مسلمین آرام هستند که اگر او انتخاب شده خبرگان رهبری و شخصی فقیه، عادل و متقی است، تصمیم ایشان نیز بر ما حجت شرعی است.
تفویض حکومت فتحعلی شاه قاجار، توسط مرحوم کاشفالغطاء
مدیر گروه تاریخ و سیره پژوهشگاه بینالمللی المصطفی، با اشاره به جایگاه تاریخی ولایتفقیه، اظهار کرد: وقتی که امام زمان(عج) در زمان غیبت صغرای خود نمایندگان چهارگانه خود را به مردم معرفی کردند، فرمودند که هرگاه نماینده خاص من نبودند، به نمایندگان عام که دارای شرایط باشند، مراجعه کنید و شرایط آنها را بیان نمودند. در تاریخ نیز هرگاه فقیهی توان بسط ید و اعمال احکام حکومتی پیدا میکرد، به این قسمت از فقه روی میآورد. نمونه بارز آن مرحوم کاشفالعظاء هستند که در طی حکمی برای فتحعلی شاه قاجار مینویسند «با توجه به جایگاهی که از طرف امام زمان(عج) دارم، شما را به این حکومت منصوب میکنم. ملا محمد مهدی و ملا احمد نراقی نیز از شخصیتهایی هستند که در این حوزه ولایتفقیه وارد شدند.
حجتالاسلام والمسلمین عبدالمحمدی، با اشاره به این کلام مرحوم صاحب جواهر «اگر کسی مسأله ولایت فقیه را درک نکند، طعم فقه را نچشیده است»، ابراز کرد: بخش اعظم فقه مانند مسأله قضاوت، دیات و حدود با حکومت دینی گره خورده است و بدون اقامه حکومت، نمیتوان آن را به شکل شایسته اقامه کرد.
عضو هیأت علمی جامعةالمصطفی با بیان اینکه با این همه مستند تاریخی و اسلامی، هیچ حجت شرعی برای مخالفت با ولیفقیه و ورود به راه بیراهه نداریم، اظهار کرد: اگر بزرگان دینی مانند آیتالله مصباح یزدی و علامه حسنزاده آملی دست حضرت آقا را میبوسند، میتواند حجت شرعی برای همه ما باشد که در این روزگار پر از فتنه، با مرگ جاهلی از دنیا نرویم و با ولیفقیه خود مأنوس باشیم.
تفاوت دیدگاه شیعیان و اهلسنت در انتخاب رهبر
وی با اشاره به تفاوت دیدگاه شیعیان و اهلسنت در انتخاب رهبر، ادامه داد: در آن که در جامعه اسلامی، باید رهبری صالح وجود داشته باشد، مورد اتفاق همه مذاهب اسلامی است، اما در مبنای انتخاب آن اختلاف اساسی بین شیعیان و اهلسنت وجود دارد. اهلسنت، مشروعیت خلافت را از دلیلهایی مانند «الحق لمن غلب والحکم لمن غلب» و تعیین و یا وصیت حاکمان قبلی میدانند.
مدیر گروه تاریخ و سیره پژوهشگاه بینالمللی المصطفی حوزه علمیه ایدهآل از منظر مقام معظم رهبری را مورد توجه قرار داد و ابراز کرد: اسلامشناسی بر مبنای قرآن و سنت، رعایت تقوا و حرام و حلال خداوند متعال برای درک مفاهیم اسلامی و زمان و موقعیتشناسی از موضوعاتی است که طلاب را برای دفاع از آرمانهای ولایتفقیه آماده میسازد.
مباحث ولایتفقیه در محتوای درسی حوزه گنجانده شود
مدیر گروه تاریخ و سیره مجتمع آموزش عالی فقه، با اشاره به اهمیت شناخت طلاب حوزههای علمیه از جایگاه و شخصیت مقام معظم رهبری، اظهار کرد: هرچند که طلاب حوزهها با مبانی ولایتفقیه شناخت اجمالی دارند، اما باید به شکل رسمی در محتوای دروس حوزه تاریخچه، مباحث و مصادیق ولایتفقیه گنجانده گردد./907/د101/ج
منبع: مجتمع آموزش عالی فقه جامعةالمصطفی