مشکلات اقتصادی زمینه ساز ناهنجاری‌های اخلاقی است
به گزارش خبرگزاری رسا، حجت الاسلام والمسلمین احمد مبلغی در جمع اعضای کمیته همایش اقتصاد مقاومتی که 13 مهرماه سال جاری در قم برگزار می‌شود، گفت: اقتصاد مقاومتی هم جنبه سلبی و هم جنبه ایجابی دارد به این معنا که در کنار ایجاد محدودیت‌ها (اتخاذ تدابیر لازم در تعریف و داشتن محدودیت‌های معقول) لازم است به سرمایه گزاری و شکوفایی اقتصاد به صورت کلان بپردازیم تا در نتیجه، اقتصاد در مسیر جهانی شدن، برای همیشه کوچک و ناتوان نماند.
مفهوم اقتصاد مقاومتی
وی با اشاره به مفهوم اقتصاد مقاومتی گفت: اقتصاد مقاومتی، اقتصادی است که می‌کوشد در برابر یک وضعیت خرد کننده و پیچیده، ایستادگی کند تا بتواند مسیر پویایی و رشد را برای آینده به روی خود باز نماید.
رییس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس افزود: طبیعتاً این وضعیت گاهی به صورت اضطراری با قابلیت تبدیل شدن به بحران، فراروی یک اقتصاد قرار می‌گیرد، وضعیتی که ممکن است به دلیل تحریم ویا غیرآن ایجاد شود. بنابراین اقتصاد مقاومتی از شکسته شدن پایه‌های وضعیت اقتصادی جامعه، جلوگیری به عمل می‌آورد.
آیت الله مبلغی یادآور شد: با این تعریف، نباید تصور کرد که اقتصاد مقاومتی صرفاً به معنای رنج کشیدن و کم گذاشتن و به تعبیر دیگر ایجاد محدودیت‌ها نیست بلکه اقتصاد مقاومتی اعم از ایجاد محدودیت در موارد لازم و برنامه ریزی کردن برای رشد و شکوفایی و پویایی در موارد دیگر است.
وی ادامه داد: اقتصاد مقاومتی همانطور که بیان شد کوشش می‌کند تا در برابر عوامل فشار و شکننده روی پای خود بایستد و راه تعالی، پیشرفت و رشد خود را از میان مشکلات باز کند و به پیش ببرد.
استاد برجسته حوزه علمیه قم گفت: اگر ما اقتصاد مقاومتی را صرفاً به ایجاد محدودیت‌ها و ترویج فرهنگ تحمل سختی تعریف کنیم و در نتیجه به دنبال سرمایه گزاری، رشد و شکوفایی نباشیم، این خود روند شکننده برای اقتصاد را شتاب خواهد بخشید.
آیت الله مبلغی با بیان اینکه اقتصاد بر دو بال تدبیر و تقدیر (اندازه گیری) حرکت می‌کند، گفت: از یک طرف اقتصاد باید همراه با تدبیر یعنی سنجش دقیق وضعیت نرمال بین ریسک و احتیاط، بین دخل و خرج، بین سود و زیان و ...باشد و از سوی دیگر باید با انجام عملیات اندازه گیری شده و خطی مشی‌های متوازن و متعادل به اقتصاد جامعه، نظم ببخشد. بنابراین لازم است ما بر اساس تدبیر و تقدیر، سیاست گذاری‌های لازم و خطی مشی‌های درست را به شکل تخصصی و عمیق دنبال کنیم.
شاخصه اقتصاد مقاومتی
استاد برجسته حوزه علمیه قم گفت: اقتصادی که باید بر اساس تدبیر و تقدیر باشد باید از اسراف دوری کرده و حالت تعادل و موازنه را حفظ نماید تا اگر در شرایط مواجهه با بحران قرار گیرد بتواند از خود دفاع و مقاومت نماید، یعنی وضعیت‌های حال، آینده، منابع، تولید و حوادث داخلی و خارج را تحت یک ملاحظه‌های قطعی، جدی و مهم قرار دهند تا بتواند روی پای خود بایستد.
وی اظهار داشت: اقتصاد مقاومتی با تعریفی که گذشت بیش از هر چیزی به انسجام نظری و عملیاتی نیازمند است و بر این اساس، لازم است اقدامات در این ارتباط به صورت یکپارچه، منسجم و هماهنگ در همه زمینه‌های مربوط به اقتصاد کشور، پیگیری شود.
تمایز نگاه اسلام و مارکسیست‌ها به اقتصاد
ریییس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی با اشاره به تمایز نگاه اسلام و مارکسیست‌ها، گفت: مارکس اقتصاد را زیربنای هر تحول می‌دانست در حالی که اسلام اقتصاد را عامل مؤثر بر هر تحول می‌داند.
آیت الله مبلغی ادامه داد: دین اسلام این واقعیت را پذیرفته که وضعیت اقتصادی (چه مثبت و چه منفی) منشأ تحول در جامعه می‌شود. (حتی گاه، تحول در توجه به دین و ایجاد دین مداری ایضاً متأثر از وضعیت اقتصادی می‌گردد). البته این به آن معنا نیست که اصل شکل گیری دین ناشی از وضعیت اقتصادی است.
وی یادآورشد: تحقق دین، امری فرامادی است و بر اساس وحی، دین تحقق پذیرفته است. اما میزان رویکرد به دین و عمق یابی دین مداری ممکن است از وضعیت خوب یا بد اقتصادی جامعه تأثر بپذیرد و به همین جهت در روایت آمده است "کاد الفقر ان یکون کفرا".
وی توضیح داد: ایمان به خدا بر اساس استدلال و فطرت است و همیشه کسی که راه کفر را در پیش می‌گیرد یک نوع جهود را در پیش گرفته است، ولی فقر چنان مشکلاتی را گاه برای انسان ایجاد می‌کند که قدرت تصمیم گیری و باقی ماندن در فضای نرمال انسانی را از او سلب می‌نماید.
توجه فقه اسلامی به اقتصاد
وی یادآورشد: اسلام برای اقتصاد حتی در احکام فقهی هم حساب باز کرده به گونه ای، احکامی که برای معاملات وضع شده به مراتب بیشتر از احکام عبادات است.
وی ادامه داد: اقتصاد زندگی عینی مردم است و اگر بسترهای آن به خوبی فراهم شود ایمان نیز در وضعیت مناسب تری قرار می‌گیرد.
وی با اشاره به اینکه وضعیت‌های اجتماعی، اخلاقی و عاطفی همه از اقتصاد تأثیرپذیر هستند، گفت: اسلام بر عیش رغد (زندگی گوارا) تاکید کرده و اگر زندگی گوارا شکل گیرد احساس خداجویی، عاطفه خانوادگی، محبت اجتماعی، آرامش روانی و اخلاق انسانی در سطح بهتری قرار می‌گیرد.
آیت الله مبلغی ادامه داد: براساس ادبیات دینی، مهم‌ترین فعالیتی که حضرت امام مهدی (عج) در زمان ظهور انجام می‌دهد اقامه قسط و عدل است، و این خود به معنای آن است که فراهم آمدن عدل و قسط، آرامش بخش و سلاممتبخش جامعه است به گونه ای مه اگر این اساس فراهم آید عبادت انسان نیز وضعیت و جلوه عمیق تر، دقیق تر و متعالی تری پیدا می‌کند.
آیت الله مبلغی اظهارداشت: اگر مشکلات اقتصادی بر جامعه حاکم باشد شاهد ناهنجاری‌های اجتماعی و اخلاقی نیز خواهیم بود و خانواده ای که در آن مشکل فقر و یا بیکاری وجود دارد خود به خود درگیر ناهنجاری‌ها خواهد شد.
استاد حوزه علمیه قم گفت: حضرت ابراهیم که بنیانگذار مکتب توحیدی به شمار می‌آید و هنگامی که سرزمین مکه را برای پذیرش زندگی بنیان گذاشت سخن از ثمرات، نعمت‌ها، زندگی انسان‌ها و ارتباط آنها آ با یکدیرگ در آن سرزمین به عمل آورد./998/د101/ف
منبع: دانشگاه مذاهب اسلامی