نقش «حب الهی» در فعال شدن جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حجت الاسلام عبدالحمید واسطی، معاون پژوهشی مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام، شب گذشته در مراسم عزاداری سیدالشهدا(ع) که در محل حسینیه شهدا برگزار شد، به تفسیر حکمت 237 نهج البلاغه که امیرمؤمنان طی آن می فرمایند «اِنَّ قَوْما عَبَدُوا اللّهَ طَمَعا فَتِلْکَ عِبادَةُ التُّجّارِ، وَ اِنَّ قَوْما عَبَدُوا اللّهَ خَوْفا فَتِلْکَ عِبادَةُ الْعَبیدِ، وَ اِنَّ قَوْما عَبَدُوا اللّهَ شُکْرا (حُبّا)فَتِلْکَ عِبادَةُ الاَحْرارِ» پرداخت و گفت: عبودیت جایی شکل می گیرد که «عَبَدُوا اللّهَ حُبّاً»، چرا که ارتباط با معبود لزوما با تشمیل عبودیت برابر نیست.

وی افزود: حس «ترس» موجود در ارتباط قلبی، معنویت نیست؛ معنویت تابعی از حب است و اگر می خواهیم ببینیم چقدر معنوی هستیم باید ببینیم تا چه اندازه حب نسبت به وجود برتر داریم.

حجت الاسلام واسطی سپس به آیه شریفه «وَمِنَ النَّاسِ مَن یَتَّخِذُ مِن دُونِ اللّهِ أَندَاداً یُحِبُّونَهُمْ کَحُبِّ اللّهِ وَالَّذِینَ آمَنُواْ أَشَدُّ حُبًّا لِّلّهِ...» اشاره و خاطرنشان کرد: آیات قرآن راهبردی هستند؛ در اینجا عبارت «أَشَدُّ حُبًّا لِّلّهِ» شاخصی برای برنامه معنویت ارائه می دهد و تعبیری است که در عرفان تحت عنوان «عشق» فعال است.

معاون پژوهشی مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام یادآور شد: محبت حس درونی و احساس تمایل برای یکی شدن با وجود مورد محبت است؛ هرچه این احساس بیشتر باشد، تمایل برای یکی شدن با او فعال تر است و متقابلا هرچه بیشتر بخواهیم با او یکی شویم، حس محبت مان بیشتر است.

وی با تأکید بر این که افراد متدین و اخلاق مدار لزوما معنوی نیستند، اظهار کرد: اغلب افراد در حیطه تدین و اخلاق هستند اما یا حب به بی نهایت در وجود آن ها فعال نیست و یا صرفا برای حاجت خواهی و درد دل فعال است.

حجت الاسلام واسطی افزود: تصور کنید اگر روزی در حرم مطهر رضوی بنویسند «اطلاع قطعی حاصل شده است که امام رضا(ع) فرموده اند حاجت خواهی و درد دل تا اطلاع ثانوی تعطیل است»، در این موقعیت چه می کنیم؟ با چنین تصوری به زیارت حضرت برویم تا ببینیم در نبود این مسائل چقدر معنویت داریم.

معاون پژوهشی مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام خاطرنشان کرد: اعمال اخلاقی لازم، حیاتی و خوب هستند اما خوب تر از آن هم وجود دارد پس اکتفای به معرفت اجمالی و اکتفای به اخلاق، خروج از فضای معنوی است.

وی با اشاره به تأکیدات رهبر معظم انقلاب برای ایجاد و تقویت معنویت در جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی، گفت: چیزی که برای فعالان جبهه فرهنگی دستورالعمل فرموده اند، اخلاق مداری نبوده؛ آن را پیش فرض گرفته اند تا یک فرد مؤمن اخلاقی که تمام ضوابط را رعایت می کند، تکانی به خود بدهد.

حجت الاسلام واسطی با اشاره به این که بر اساس روایات امیرمؤمنان(ع) از دیدار رب سخن گفته اند، افزود: از امام صادق(ع) درباره مفهوم دیدار رب سؤال شد؛ ایشان فرمودند «رؤیت دو جنبه دارد؛ یکی رؤیت بصری که در خصوص دیدار رب محال بوده و اعتقاد به آن کفر است و دیگری رؤیت قلبی که به معنای حس حضور وجود بی نهایت است.»

معاون پژوهشی مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام خاطرنشان کرد: رؤیت قلبی پروردگار با معنویت مرتبط است یعنی تمایل ما به سمت یکی شدن با او فعال شود اما خداوند بی نهایت است و هیچ وقت یک وجود محدود با او یکی نمی شود، پس مقصود فنای فی الله است.

وی تأکید کرد: اگر یک فعال جبهه فرهنگی انقلاب بخواهد به راهبرد نفس عمیق عمل کند، باید نسبت به کلماتی چون «قلب»، «باطن»، «حب» و «بی نهایت» حساس باشد یعنی فرد وقتی به خود مراجعه کرد، عالَم بی نهایت را بیابد.

حجت الاسلام واسطی در پایان با اشاره به این که معنای اخلاق، کار کردن روی صفات نفس بوده و معنای معنویت، عبور از نفس است، گفت: باید ببینیم چه چیزی محبت را به «أشَدُّ حُبّاً لله» تبدیل می کند؛ تا پاسخ این سؤال را پیدا نکنیم، معنویت فعال نشده و همه چیز در مقام اخلاق باقی می ماند./820/202/ب3