انقلاب ایران نظریه مدیریت دینی را زنده کرد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، دکتر علی نقی امیری، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران، بعد از ظهر امروز در نشست علمی که با عنوان «رابطه مدیریت اسلامی و حدیث» در دانشگاه پردیس فارابی قم برگزار شد، با بیان این که تکامل تاریخی در دو دهه اخیر متأثر از نیروی ارزشمند عقل و نقل هم در بعد عملی و هم در بعد تئوری بوده است، گفت: برخی اعتقاد داشتند که نقل جایی در تمدن ندارد و برخی می‌گویند جایی برای این نیرو در مباحث مدیریتی وجود ندارد.

وی افزود: امروزه ما متوجه هستیم که در موضوعات پژوهشی در شاخه‌های علم مدیریت توجه زیادی به این قدرت شده که غیر قابل انکار است و خیلی از سازمان های حرفه‌ای و رسمی در حوزه مدیریت، رسمیت این مطالعات را در زمینه مدیریتی شناخته‌اند و بر اهمیت آن تأکید دارند.

عضو هیأت علمی دانشگاه تهران با اشاره به این که تحول سازمان‌ها به سمتی می‌رود که ساختارهای جدیدی را مطرح می‌کند، تصریح کرد: این بحث باعث شده که ساختاری مد نظر باشد که انسان رشد یافته یک جور خاصی که دارای معنا و هدفمندی است تعریف شود؛ انسانی که ارتباطات اثر بخشی دارد و از صداقت و تعهد برخوردار است و با توجه به این می بینیم که تئوری‌هایی که ارائه شده خود را در مدیریت نشان می دهد.

وی با بیان این که برخی مفاهیم مانند خود شکوفایی، خود مدیریتی، خود کنترلی و خود اصلاحی در شیوه‌های مدیریت پر رنگ شده است، خاطرنشان کرد: امروزه توجه به خود انسان بیش از هر عنصری تأکید شده و مفهوم انسان متعالی را مطرح کرده‌اند و این به عنوان پارادایم در مدیریت امروز وجود دارد؛ اگر دقت بکنیم مشاهده می‌کنیم که مفاهیمی در مدیریت امروز می‌بینیم که در احادیث ما هم و جود دارد؛ مانند رهبری خاضعانه، تواضع، وفاداری، اعتماد، تعهد، خود کنترلی، خود مدیریتی، هوش سازمانی و تصمیم گیری شهودی که متناسب با مفاهیم دینی و مذهبی است.

امیری با بیان این که بلن چارد کتابی دارد به عنوان سخاوت و مدیریت بر مبنای انجیل که در این کتاب با یک پیش‌فرض انسان شناسانه سه نوع مدیریت را مطرح می‌کند، افزود: یک نوع مدیریت برای عده‌ای که عملگرایانه رفتار می‌کنند دوم عده‌ای که اندیشه گرایانه رفتار می‌کنند و سوم عده‌ای که عاطفی رفتار می‌کنند و سپس نظریه رهبری خاضعانه را مطرح می‌کند و قائل است که کسی می‌تواند این رهبری را داشته باشد که قلب و اندیشه و رفتار خاضع داشته باشد.

وی با بیان این که نظریه رهبری خاضعانه را بر اساس روایتی از حضرت مسیح(ع) مطرح می کند، گفت: همان مفاهیمی که ما در حدیث داریم غرب و مدیریت امروز به این مفاهیم توجه می‌کند.

استاد دانشگاه تهران در رابطه با این که به چه دلیل غرب به مفاهیم ارزشی گرایش پیدا کرده و این که ما چرا به این موضوع می پردازیم و اینها چه نوع رابطه منطقی می‌توانند داشته باشند، گفت: در این زمینه چند احتمال مطرح است؛ یک احتمال این است که مشکلاتی در غرب به وجود آمده و برای حل مشکلات احساس کرده‌اند که این عوامل معنوی می‌تواند کاربرد داشته باشد.

وی با بیان این که احتمال دیگر این است که بشر امروز دارد بازگشت به فطرت خود می کند، گفت: این احتمال می‌گوید ما باید به رهبری واقعی و مدیریتی که برخواسته از تعلیمات انبیا است برگردیم و احتمال سوم برای بازگشت غرب به مفاهیم معنوی این است که معنویت و اخلاق ابزار است و غرب همان قدر که به اخلاق اهمیت می‌دهد به ضد اخلاق هم اهمیت می‌دهد و از آن استفاده می‌کند.

استاد دانشگاه تهران احتمال دیگر گرایش غرب به مفاهیم معنوی را نگاه بدبینانه افراطی بعد از رنسانس به مذهب دانست، و اظهار داشت: در واقع پس از رنسانس دین را از صحنه عمل برچیدند و به مرور زمان گفتند علم کالای جایگزین مذهب است و به تدریج گفتند که دین توانایی اداره جامعه را ندارد و این بازگشت عکس العمل آن نگاه افراطی است.

وی با بیان اینکه در اول انقلاب کسی جرأت نماز خواندن در دانشگاه را نداشت، گفت: در ایران یک انقلاب به نام خدا ایجاد شد و در عمل بسیاری از این بافته‌ها را پنبه کرد و می‌توان این گرایش به معنویات را ناشی از این انقلاب دانست و در داخل هم مباحثی پیرامون این نظریه در جریان است و کسانی که در گذشته سایه مدیریت دینی را با تیر می‌زدند ولی امروز خودشان به دنبال مدیریت دینی هستند.

عضو هیأت علمی دانشگاه تهران با بیان اینکه در دنیای مدیریت مفاهیمی است که ما در روایات می بینیم گفت: یک نکته این است که هر مفهومی که تعریف می‌شود در یک نظام فکری خاص مطرح می شود به این معنی که وقتی خضوع در نظام فکری غرب مطرح می‌شود با خضوع در نظام فکری اسلام تفاوت دارد و برای بحث در این رابطه نیاز به مفاهمه داریم بنابراین باید به دنبال مشترکات باشیم.

وی افزود: امروزه علم در بستر اجتماعی رشد پیدا می کند و مشکلات اجتماعی را باید درک بکنیم و متناسب با آن راه حل ارائه دهیم زیرا اسلام به خودی خود توان اداره کردن جامعه را دارد و این که رهبری می گویند شما به درون نگاه کنید این است که با نگاه بیرونی و تعاریف و مفاهیم بیرونی نمی‌شود مدیریت اسلامی را ارائه کرد./843/پ202/ف