وحدت بنیادین حوزه و دانشگاه حمایت از کارآمدی نظام اسلامی است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، محمد فنایی اشکوری، عضو هیأت علمی مؤسسه امام خمینی(ره)، عصر امروز در نشست علمی وحدت حوزه و دانشگاه که در دانشگاه مفید قم برگزار شد با بیان این که در بحث حوزه و دانشگاه دو موضوع مطرح است، خاطرنشان کرد: نخست بحث ارتباط میان حوزه و دانشگاه است و این به معنای رابطه‌ سطحی نیست؛ زیرا این ارتباط از آغاز هم وجود داشته است و بسیاری از چهره‌های دانشگاهی و حوزوی هم بوده‌اند، به ویژه در رشته‌های علوم انسانی و الهیات که می‌شود گفت ستون فقرات آن در حوزه بوده ولی در سایر رشته‌ها هیچ ارتباطی وجود نداشته است.

وی با اشاره به این که امام خمینی(ره) که موضوع وحدت را مطرح کردند به ارتباط سطحی قانع نبودند، افزود: وحدت یک درجه بالاتر از ارتباط است و دلیل امام از تأکید بر وحدت، تشکیل نظام اسلامی بوده است؛ زیرا تشکیل نظام اسلامی بدون آرمان وحدت حوزه و دانشگاه امکان پذیر نبوده است.

اشکوری اظهار داشت: ما نه نظام مادی سکولار را می‌پسندیم و نه می‌خواهیم نظام ارتجاعی همانند طالبان و داعش داشته باشیم؛‌ بلکه به دنبال یک نظام موفق دینی هستیم که در برابر مردم پاسخگو باشد و نیازهای جامعه را پاسخ بدهد و این چنین نظامی تاکنون سابقه نداشته است.

وی با اشاره به این که در غرب در برخی دانشگاه‌ها که از سوی کلیسا اداره می‌شود، مباحث مربوط به الهیات خوانده می‌شود، ادامه داد: این رابطه میان کلیسا و دانشگاه محدود است و اکثر دانشگاه‌ها نه تنها ارتباطی با کلیسا ندارند؛ بلکه در تقابل با کلیسا هستند و این ارتباط دانشگاه و دین در کشورهای اسلامی همانند عربستان، مصر و ترکیه هم بسیار ضعیف است.

دانشیار مؤسسه امام خمینی(ره) با بیان این که نظام اسلامی بدون وحدت حوزه و دانشگاه یک پارادوکس است، تصریح کرد: مسأله وحدت جدی گرفته نشده است و ما شعار زیاد داده‌ایم و همایش زیاد برگزار کرده‌ایم، اما هیچ کار تئوری قوی انجام نشده است و در عمل هم سردرگم عمل شده و تا مطلوب فاصله زیادی داریم.

وی با اشاره به عناصر وحدت، ابراز داشت: یکی از عناصر، وحدت در بینش و باورها و اعتقادات بنیادی است به این معنی که در نظام ارزشی اشتراک نظر داشته باشند و هر دو به دنبال کارآمد کردن نظام دین باشند.

اشکوری با بیان این که لازمه وحدت دو چیز است، خاطرنشان کرد: اول باید نظام تعلیم و تربیت مشترک بر هر دو نظارت داشته باشد و در اصول تعلیم و تربیت با هم اشتراک داشته باشند و این نیاز به تعریف اصول دارد که تاکنون انجام نشده است و در مرحله دوم باید نگاه به علوم هم عوض شود به این صورت که علوم دینی با توجه به شرایط زمان خود را تطبیق دهند و علوم جدید هم دینی شوند.

وی یادآور شد: دینی شدن علوم امروزی به این معنی نیست که ما فقط خود را محدود به متون اسلامی بکنیم و فقط علم را از متون دینی استخراج کنیم؛ بلکه به این معنی است که با دین تعارض نداشته باشد.

عضو هیأت علمی مؤسسه امام خمینی(ره) بیان کرد: قرآن نیز اصرار ندارد که تمام علوم را باید از آیات و روایات استخراج کرد؛ بلکه خود، انسان را به مطالعه طبیعت و تفکر در طبیعت توصیه می‌کند و روش مطالعه تجربی را قبول دارد و از صاحبان اندیشه به بزرگی یاد می‌کند.

وی تأکید کرد: قرآن در کنار توصیه به مطالعه طبیعت می‌گوید انسان تک ساحتی نیست که خود را محدود به طبیعت و مادیات کند؛ بلکه به مطالعه انسان جهت می‌دهد و می‌گوید باید طبیعت را از آن حیث که نشانه و مخلوق خداوند هستند مطالعه کرد.

استاد مؤسسه امام خمینی(ره) اظهار داشت: خداوند در قرآن ما را همزمان به تعقل، مطالعه طبیعت و تاریخ، درون نگری و شهود عرفانی دعوت می‌کند و میان تقوی و پیشرفت ارتباط برقرار می‌کند؛ بنابراین اسلامی سازی علوم، نگاه دینی داشتن به علم است.

وی گفت: از طرف دیگر باید علوم دینی را با توجه به شرایط روز تفسیر کنیم و بحث اجتهاد در مسائل مستحدثه را داشته باشیم تا بشود میان حوزه و دانشگاه، وحدت ایجاد کرد.

اشکوری با بیان این که بحث وحدت دو ساحت دارد، تصریح کرد: یکی مدیریت و طراحی است که اقدامات خوبی از اول انقلاب صورت گرفته ولی هنوز کافی نیست و باید یک مدیریت واحد نهاد دانش اعم از حوزه و دانشگاه و آموزش و پرورش را مدیریت کند.

وی اضافه کرد: ساحت دیگر این است که بازیگران اصلی صحنه علم اساتید هستند که اگر دغدغه اساتید ما در حوزه عمل گرا نشود و برای اداره حکومت تولید علم نکنند و در دانشگاه اساتید دغدغه دینی نداشته باشند این بحث به جایی نخواهد رسید.

عضو هیأت علمی مؤسسه امام خمینی(ره) با بیان این که ما نظامی تشکیل داده‌ایم که می‌خواهیم اسلامی باشد، خاطرنشان کرد: این نظام باید در تمام شئونات از جمله تعلیم و تربیت، اقتصاد، سیاست و فرهنگ اسلامی باشد و اگر چنین نباشد نظام اسلامی بی‌معنی خواهد بود.

وی با بیان این که انسان در یک علم خلاصه و محدود نمی‌شود، ادامه داد: تمام علوم مؤلفه‌های نظام فکری هستند که می‌تواند دینی و یا ماتریالیسم باشد و اگر گفتیم نظام اسلامی می‌خواهیم، باید تا آخر پای این نظام بایستیم و اسلام را در تمام اجزای آن حاکم بدانیم /843/پ202/ف2