حوزه انقلابی و نقش طلاب در انقلابی ماندن حوزه
اشاره: دغدغه انقلابی ماندن حوزه، یکی از دغدغه های بزرگ رهبر معظم انقلاب به شمار می رود، که خوشبختانه برای رفع این دغدغه از نگاه مدیریتی و سطح کلان حوزه حرکت هایی در حوزه علمیه و رسانه های حوزوی در حال انجام است؛ اما طلبه های حوزه علمیه در زمان طلبگی و حتی بعد از آن مهمترین نقش را در زمینه انقلابی ماندن حوزه ایفا می کنند که این امر مستلزم شناخت طلبه های ممتاز انقلابی و اهمیت قائل شدن حوزه برای آنها است.
خبرنگار خبرگزاری رسا، در تبیین این امر مهم گفت و گویی با طلاب ممتاز و انقلابی مدرسه علمیه قدیری ترتیب داده که تقدیم خوانندگان محترم می شود.
رساـ به عنوان یک طلبه که با فضای درسی و برنامه های حوزه از نزدیک آشنا هستید، به نظر شما چه فعالیت های عملی در زمینه انقلابی ماندن حوزه باید انجام شود؟
طلبه پایه چهارم: دوست دارم این مسأله که در رابطه با پذیرش حوزه است به گوش مسؤولان برسد، درست است که ما در حوزه تبلیغ به مبلغان زیادی نیاز داریم اما اکثر مشکلاتی که در حوزه به وجود می آید ناشی از پذیرش بیش از حد و بدون برنامه طلاب است که اگر در این زمینه ملاک های بهتری در نظر گرفته شود و این ملاک ها دسته بندی بشود کمک زیادی خواهد کرد.
حجم بالای پذیرش حوزه علمیه و نبود ملاک های درست در این زمینه آسیب پذیری مدارس علمیه را افزایش می دهد
با توجه به اینکه حوزه زمینه ساز طرز تفکرات طلبه است اکثر طلاب بر این عقیده هستند که حوزه نیازمند تلاش بیشتری در این عرصه است و علت این ضعف را حجم بالای پذیرش می دانند. اگر حوزه پذیرش طلاب مستعد و توانمند را اولویت کار خود قرار دهد، حتی اگر تعداد طلبه های مدارس محدودتر و کمتر شوند، می تواند به خوبی برای این طلبه ها برنامه ریزی کند و نتیجه این برنامه ریزی ها باعث می شود که خروجی حوزه مجتهدان و عالمان انقلابی باشد که به جامعه و مردم در زمینه دینی کمک های فراوانی کنند، برای رفع نیاز تبلیغی هم حوزه می تواند افراد مسجدی و متدینی که علاقه به تبلیغ دارند را شناسایی کند و طی دوره های کوتاه مدت آموزش های تبلیغ، احکام و نماز را به آنها بدهد تا در مساجد و روستاها این نیاز مبرم به وجود مبلغ رفع شود. به طور کلی ما از نزدیک مشاهده می کنیم که این حجم پذیرش بالای طلبه در برنامه ریزی حوزه را دچار مشکل می کند و این امر در زمینه انقلابی ماندن و انقلابی بودن حوزه یک آسیب است.
عدم درک ضرورت تبلیغ و نیاز جدی جامعه به مبلغ
طلبه پایه اول: وهابیت با توجه به اینکه یک جریان باطل بوده ولی در زمینه تبلیغ تلاش عجیبی می کنند، اما متأسفانه این امر در حوزه علمیه ما در اولویت نیست طلبه باید چند سال دروس حوزه را بخواند تا بتواند برود تبلیغ که با توجه به نیاز جدی جامعه به مبلغ این دوره طولانی نمی تواند این نیاز را رفع کند.
مطالعه سیره علما بزرگ و عمل به آن
به نظر بنده طلبه اگر بخواهد انقلابی بماند ابتدا باید سیره بزرگان و علما را یک مطالعه دقیق بکند و ببیند چه اهدافی داشتند که به این درجه بزرگ نائل شدند، علامه مجلسی چه هدفی داشته و چه چیز مطالعه کرده که وقتی شرح احادیثش را مطالعه می کنیم با اینکه چندین قرن از رحلت ایشان گذشته فکر می کنیم یک ادیب بزرگ است، علامه امینی چه کاری انجام داده که یک دایره المعارف را به تنهایی می نویسد، این بزرگان جنبه های مختلف را باهم داشتند، وقتی نگاه می کنیم سید شرف الدین موقعیت سیاسی به آن بزرگی داشته که چهار مذهب اهل سنت به ایشان اقتدا می کردند، باید ببینیم این بزرگان چه کرده اند که به اینجا رسیده اند باید ببینیم هدف آنها چه بوده که خداوند متعال به آن ها کمک کرده است.
کسب معرفت اهل بیت(ع)
هنوز نشده یک سؤالی در ذهن یک عالمی باشد و از قرآن و عترت جواب آن سوال را نگیرد، علت تمام بی اخلاقی ها ضعف اعتقادی است، فقدانی که من در حوزه می بینم دوری از معارف آل محمد(ص) است. وقتی مقدمات کتاب بزرگان را می خوانیم در می یابیم که جوشش معرفت اهل بیت(ع) در کلام آن ها مشخص است، چرا در حال حاضر مثل آن بزرگان کمتر در حوزه مشاهده می کنیم. دلیل این فاصله هم بی شک نبود معرفت نسبت به امام عصر(عج) است، مگر در زمان غیبت امام زمان(عج) طلبه ها پرچمدار اسلام و تشیع نیستند، وقتی برای ما طلبه ها ظهور حضرت حجت(عج) یک امر دور،بعید و غیر قابل دسترس شده است، از مردم عادی چه توقعی داریم؟ چگونه می توانیم زمینه ساز ظهور ایشان شویم در حالی که ظهورشان را یک امر بعید می دانیم. به نظر من تمام آرمان های طلبه انقلابی در دعای ندبه آورده شده است و ارتباط معرفتی طلبه با اهل بیت(ع) می تواند زمینه انقلابی ماندن حوزه را فراهم کند.
برنامه ریزی ریشه ای در زمینه های اخلاقی و تهذیبی در حوزه علمیه
طلبه پایه ششم: در این زمینه نظرات مختلفی وجود دارد ولی عدم نگاه ریشه ای به نقطه ضعف های حوزه ضعف اصلی در انقلابی ماندن حوزه است. وقتی این ضعف ها به صورت ریشه ای حل شوند در زمینه انقلابی ماندن حوزه مشکلی به وجود نمی آید و ریشه بیشتر مشکلات حوزه عدم وجود برنامه های اخلاقی مناسب در آن است چه در سطح طلبگی و چه در سطح های بالاتر، اگر حوزه روی اخلاق و تهذیب طلبه برنامه ریزی کند و این موضوع را تقویت کند به هر اندازه که این برنامه ها تقویت شوند طلبه به دنبال وظیفه های طلبگی خودش می رود چرا که هرلحظه از اتلاف عمرش را معصیت می داند و این جلوگیری از اطلاف وقت باعث شناخت وظیفههای طلبگی می شود و زمانی که اخلاقیات به خوبی به این طلبه تزریق شده باشد، این شناخت وظایف به مرحله عمل می رسد و ثمره آن انقلابی ماندن حوزه و انقلابی ماندن جامعه خواهد.
مسائل اخلاقی وتهذیبی ضلع محکم مثلث طلبگی است
طلبه هایی که می بینیم با ورود به حوزه هیچ برنامه ای ندارند و فقط برای گرفتن مدرک وارد حوزه می شوند، عدم وجود برنامه های اخلاقی و تهذیبی در بعضی مدارس باعث می شود که این طلبه راه خودش را پیدا نکند و بعد از گرفتن مدرک و پوشیدن لباس روحانیت، فردی غیر مفید برای حوزه و جامعه می شود. به نظر بنده نگاه ریشه ای به ضعف های حوزه و برنامه ریزی اخلاقی و تهذیبی درست برای طلبه می تواند به حوزه در زمینه انقلابی ماندن کمک های زیادی بکند و بسیاری از مشکلات حوزه حل می شوند، از این رو حضرت آقا در تعریف مثلث طلبگی یکی از ضلع های محکم آن را مسائل اخلاقی و تهذیبی می دانند، با توجه به این صحبت آقا، به نظر من حوزه اگر روی اخلاق و تهذیب طلبه کار کند تمام مشکلات حل خواهد شد.
عملی نشدن آرمانهای امام خمینی(ره) و رهبر معظم انقلاب در حوزه
طلبه پایه پنجم: به نظر من یکی از ضعف های اصلی حوزه در زمینه انقلابی ماندن، عملی نشدن فرمایشات و رهنمودهای امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری در حوزه است، اگر فرمایشات آقا در رابطه با حوزه را ملاحظه کنیم ویژگی های حوزه را به سه دسته تقسیم می کنند که این سه دسته مباحث علمی، مباحث اجتماعی، سیاسی و مباحث اخلاقی هستند. متأسفانه در همین مقوله مباحث علمی، آقا می فرمایند که کتاب ها و طرز تفکر اخلاقی شهید مطهری در قالب یک کتاب، درون نظام آموزشی حوزه قرار بگیرد اما این اتفاقی است که در حوزه اصلا به طور جدی رخ نداده است، و نکات دیگری که در فرمایشات امام و رهبری آمده است ولی در حوزه عملی نشده است.
آینده نگری رهبر معظم انقلاب در زمینه انقلابی ماندن حوزه
رهبر معظم انقلاب دیدشان به جامعه با ما متفاوت است ایشان به آینده نگاه می کنند و مشخص است که این دغدغه انقلابی ماندن حوزه اگر رفع نشود به آینده حوزه ضربه می زند؛ لذا مبنای فکری جامع نگری و آینده نگری که حضرت آقا دارند باید در حوزه علمیه عملی بشود، با توجه به اینکه بنده 6سال در حوزه ام متأسفانه این موضوع که حوزه علمیه و برنامه های آن ها با فرمایشات امام خمینی و رهبر معظم انقلاب فاصله گرفته و نتیجه آن در عملکرد حوزه قابل مشاهده است؛ برای رفع این مشکلات باید گروه هایی تشکیل شود و صحبت های حضرت امام و رهبری را که درباره حوزه بیان قرموده اند جمع آوری کنند و مطابق با آنها برای طلبه برنامه ریزی های اخلاقی و آموزشی قرار دهند، مطمئنا اگر این اتفاق شکل بگیرد یک انقلاب و تحول عظیمی در حوزه رخ خواهد داد که بواسطه آن نه تنها دغدغه های مقام معظم رهبری در زمینه انقلابی ماندن حوزه رفع خواهد شد بلکه نتیجه این انقلابی ماندن را در جامعه هم مشاهده خواهیم کرد./874/ز503/س