پایان نامه «بررسی جایگاه حقوق شهروندی در فقه شیعه» دفاع شد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، دفاعیه پایان نامه سطح ۳ حوزه علمیه خراسان با موضوع «بررسی جایگاه حقوق شهروندی در فقه شیعه» ظهر امروز در سالن جلسات مرکز مدیریت حوزه علمیه خراسان برگزار شد. 

در ابتدا حجت الاسلام علی برجی، تدوینگر این پایان نامه با اشاره به جایگاه حقوق شهروندی گفت: در این پایان نامه پیشینه حقوق شهروندی در تاریخ صدر اسلام مورد بررسی قرار گرفته و مواردی از رعایت آن از سوی پیامبر(ص) ارائه شده است.

وی ادامه داد: در این پایان نامه به ارتباطات و مناسبات اجتماعی مردم با حکومت اسلامی پرداخته و گفته شده دین اسلام دین جامع و کاملی است که در همه زمینه ها به صورت تفصیلی سخن دارد؛ همچنین در راستای آشنایی مردم با حقوق دینی خود و پاسخ به شبهات و تهمت ها در خصوص جامعیت دین اسلام پژوهش هایی در پایان نامه ارائه شده است.  

حجت الاسلام برجی با بیان این که در این پایان نامه به مبانی فقه شیعه و بررسی قواعد و قوانین فقهی آن پرداخته شده تصریح کرد: در این پایان نامه 17 مورد از قواعد فقهی و 74 مورد از مصادیق حقوق شهروندی ارائه شده و هدف اصلی آن نیز طرح پاسخ این سوال بوده که حقوق شهروندی در فقه شیعه چه جایگاه و مقامی دارد.

تدوینگر پایان نامه سطح 3 با اشاره به اثبات تطابق احکام اسلامی با حقوق شهروندی در این پایان نامه ابراز کرد: شاید در اذهان عموم تصور می شد که برخی از احکام همچون قصاص و یا مجازات با حقوق شهروندی سازگاری ندارد که مفصلا در این پایان نامه به آن پرداخته و رسالت حکومت در قبال اجرا و پیاده سازی حقوق شهروندی نیز تدوین شد.

در ادامه حجت الاسلام محمد باقر گرایلی به عنوان استاد داور و ارزیاب این پایان نامه گفت: در بحث مفهوم شناسی نباید از واژه جایگاه استفاده می شد چراکه این واژه یک کلمه جامع شناختی است که از آن مبانی حقوق شهروندی برداشت می شود.

وی در ادامه به ضرورت طرح و بحث روش تحقیق در متن پایان نامه، ارائه طرح اطلاق های حقوقی و تعریف کامل واژه حقوق و تبیین مصادیق حقوق شهروندی به جای حقوق شهروند اشاره کرد و گفت: در این پایان نامه هیچ یک از قواعد فقهی و فقه حکومت اسلامی مرتبط با پایان نامه نیست و تناسب بین صفحات فصول مختلف نیز وجود ندارد.

حجت الاسلام گرایلی با انتقاد از ضعف های حاضر در روند پژوهشی این پایان نامه و برخی نقص های موجود در ارجاعات آن خاطر نشان کرد: تعداد بالای عناوین توام با حجم کم و ناچیز پایان نامه محتوا را تا حدی ضعیف جلوه داده و عنوان حقوق شهروندی در قانون اساسی با موضوع پایان نامه مطابقت ندارد که باید از متن حذف شود.

استاد داور و ارزیاب این پایان نامه در ادامه با بیان این که نتیجه گیری باید پژوهشی تر و مستند تر باشد، یادآور شد: متن و محتوای نتیجه گیری باید افزون بر تراوشات ذهنی تدوینگر توام با عناوین و محتوای پژوهشی باشد.

حجت الاسلام محمد رضا جواهری، عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد و استاد راهنمای این پایان نامه نظرات داوران را ارزشمند برای طلاب دانست و از نقد عالمانه حجت الاسلام گرایلی پیرامون اشکالات و ایراد های وارد به آن تقدیر کرد.

وی در ادامه از طلاب خواست تا با تاکید بر پایان نامه های خود آن را تقویت کرده و تبدیل به کتاب و یا منابع معتبر علمی کنند تا همه امکان بهره از آن را داشته باشند و بتوانند از محتوا استفاده لازم را ببرند.

عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد در ادامه با بیان این که تعداد عناوین نشان دهنده کمبود محتوا نیست و اگر کسی توانایی داشته باشد می تواند عناوین را با چکیده علمی حاصل مطالعات دقیق، معتبر و مستند ارائه دهد، بیان کرد: به نظر من این حجم بالای عنوان، یک هنر برای طلبه است چراکه اساتید اکثرا از کمبود عنوان رنج می برند.

حجت الاسلام جواهری در ادامه اشکالات وارده از سوی حجت الاسلام گرایلی، داور و ارزیاب این پایان نامه را استدلالی، متین و پرمحتوا خواند و از حجت الاسلام برجی خواست تا با استفاده از این نظرات درصدد رفع اشکالات آن برآید.

شایان ذکر است؛ حجج اسلام محمد رضا جواهری، علی اکبر نوایی و محمد باقر گرایلی اساتید راهنما، مشاور و داور این پایان نامه بودند که به بیان نقطه نظرات خود پرداختند و در پایان نیز پس از مشورت اساتید داور، راهنما و مشاور، این پایان نامه با اخذ درجه خوب و کسب نمره 16.25 پذیرفته و تدوینگر موظف شد نسبت به رفع مشکلات این پایان نامه اقدام کند./864/پ201/ب1