روز بمباران حلبچه روستا‌های مریوان هم بمباران شد

به گزارش خبرگزاري رسا، 25 اسفند ماه ۱۳۶۶ جنگنده‌های بعثی اقدام به بمباران شهر حلبچه و برخی از مناطق عملیاتی کردنشین این کشور کردند که در جریان عملیات والفجر ۱۰ به تصرف نیرو‌های ایرانی درآمده بود. در این حمله چند هزار نفر از مردم غیرنظامی به شهادت رسیدند. هرچند شدت حملات وحشیانه دشمن به مردم غیرنظامی حلبچه به حدی بود که روزی تاریخی را برای این شهر و جهان پدید آورد، ولی حملات شیمیایی صدام به مناطق غیرنظامی، محدود به حلبچه نبود و در طول دفاع مقدس بسیاری از مردم غیرنظامی ایران نیز از بمباران شیمیایی دشمن آسیب دیدند.

اولین بمباران شیمیایی دشمن در اولین ماه از شروع دفاع مقدس انجام گرفت. چنانچه از گزارش‌ها برمی‌آید، ۲۳ مهرماه در محور شوش از استان خوزستان، عراقی‌ها مبادرت به بمباران شیمیایی محدود کردند. این حرکت، زنگ آغازی بر یک جنگ کثیف بود که بعثی‌ها به ملت ایران و بعد‌ها حتی به ملت خودشان تحمیل کردند.

عراقی‌ها در طول دفاع مقدس، بار‌ها و بار‌ها از بمب‌های شیمیایی خود علیه رزمندگان ایرانی استفاده کردند، از عملیات میمک در دی سال ۵۹ گرفته تا عملیات بزرگی مثل خیبر، بدر، والفجر ۸، کربلای ۴ و ۵ و نهایتاً والفجر ۱۰ که فاجعه حلبچه در آن رخ داد، تقریباً تمامی عملیات بزرگ کشورمان از بمباران شیمیایی وسیع دشمن در امان نبود و بعثی‌ها بدون آنکه نگران پاسخگویی به مجامع بین‌المللی باشند، از بمب‌های شیمیایی خود استفاده می‌کردند.

صرفنظر از کاربرد مواد شیمیایی علیه نظامی‌های ایرانی، بعثی‌ها ابایی از کاربرد این تسلیحات علیه غیرنظامی‌ها نداشتند. در تیر ۱۳۶۲، به بهانه انجام عملیات والفجر ۲ توسط نیرو‌های ایرانی، بعثی‌ها منطقه عمومی پیرانشهر را که شاهد حضور غیرنظامی‌ها بود بمباران کردند. در جریان این بمباران علاوه بر رزمندگان، مردم بومی منطقه نیز آسیب‌های فراوانی دیدند. سپس در عملیات والفجر ۴ دوباره عراقی‌ها از بمب‌های شیمیایی علیه رزمندگان استفاده کردند که سهم مردم غیرنظامی منطقه از این وحشی‌گری قابل توجه بود.

در تاریخ دفاع مقدس هیچ سالی مانند سال ۶۶ برای غیرنظامی‌ها دردناک نبود. پس از عملیات کربلای ۵ و شکست دشمن در شرق بصره، بعثی‌ها دور جدیدی از جنگ شهر‌ها را آغاز کردند و طی آن، علاوه بر استفاده از بمب‌های ممنوعه (مثل بمب‌های خوشه‌ای در شهر‌هایی مثل کرمانشاه و...) از بمب‌های شیمیایی علیه مردم غیرنظامی استفاده کردند. هفتم تیر ۶۶ یکی از مشهورترین وحشی‌گری بعثی‌ها در شهر مرزی سردشت رخ داد و طی آن این شهر غیرنظامی بدون هیچ دلیل قانع‌کننده (نظامی) مورد حمله شیمیایی قرار گرفت. بمباران شهر سردشت در حالی صورت می‌گرفت که همه به غیرنظامی بودن این شهر اذعان داشتند. در جریان این حمله، بیش از ۱۰۰ نفر از ساکنان غیرنظامی شهر جان‌باخته و ۸ هزار تن دیگر نیز در معرض گاز‌های سمی قرار گرفتند و مسموم شدند.

در اسفند ۱۳۶۶ یعنی چند ماه بعد از بمباران شهر سردشت توسط بعثی‌ها و سکوت جوامع بین‌المللی، این بار صدام دستور حمله به شهر حلبچه را صادر کرد. این اقدام جنون‌آمیز به بهانه همکاری مردم کردنشین این شهر با نیرو‌های ایرانی در جریان عملیات والفجر ۱۰ صورت می‌گرفت، اما در همان روزی که عراق حلبچه را بمباران کرد، روستا‌های مرزی شهر مریوان را نیز بمباران شیمیایی کرد؛ واقعه‌ای که در سایه فاجعه حلبچه ماند و کمتر از آن یاد می‌شود. در واقعه بمباران مریوان، ۱۲۰ شهید و بیش از هزار نفر مجروح شدند. بعد‌ها به تلفات فاجعه مریوان افزوده شد. اما این پایان کار نبود و در یازدهم مرداد ۱۳۶۷، در‌حالی‌که تصور می‌رفت جنگ ایران و عراق رسماً و عملاً تمام شده باشد، ناگهان عراق به شهر مرزی اشنویه حمله شیمیایی کرد و در آخرین اقدام نظامی خود نیز، غیرنظامی‌ها را مورد هدف قرار داد. یک ماه بعد، یعنی در چهارم شهریور ۱۳۶۷، اولین قطعنامه شورای امنیت علیه اقدامات شیمیایی عراق در دفاع مقدس به تصویب رسید؛ درحالی‌که جنگ به اتمام رسیده بود و این اقدام شورای امنیت، به مثابه نوشدارو بعد از مرگ سهراب بود./1360/