تأثیر دعا منافاتی با قانون علیت ندارد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت الله محمد تقی مصباح یزدی رییس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در ادامه مباحث معارفی خود در ماه مبارک رمضان با بیان این که انسان باید نیازها و خواسته های خود را از خدا بخواهد، گفت: در آیات و روایات به صورت های گوناگون بر این موضوع تأکید شده است.

وی افزود: به فرموده معارف دینی نه تنها دعا خواسته های انسان را بر آورده می کند بلکه دعا نکردن سبب می شود که انسان در برابر خدا استکبار کند و اگر چنین حالتی برای انسان پدید آید انذار شده که با ذلت و سرافکندگی وارد جهنم می شود و شاید در هشدار نسبت به گناهان هم کمتر چنین تعبیری به کار رفته باشد.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به جایگاه ویژه دعا در اسلام اظهار داشت: ابتدا باید توجه کنیم که انسان در عالم چه جایگاهی دارد و چرا خلق شده است، هدف از آفرینش انسان این است که با اختیار، سعادت و شقاوت خود را تعیین کند.

وی ادامه داد: هیچ موجودی مانند انسان نیست که سر دو راهی های مهمی قرار گرفته و تصمیم بگیرد، ظرفیت درک رحمت عالی الهی با حسن اختیار انسان پیدا می شود، اصل حکمت آفرینش انسان این است که مخلوقی در مسیر راه های مختلف قرار گیرد و با اختیار به سعادت و آخرین مرحله کمال یعنی قرب خدا برسد.

آیت الله مصباح یزدی ابراز داشت: برای این که انسان همواره بین دو راهی ها قرار داشته باشد باید در عالمی قرار بگیرد که دائما در حال تغییر است، این تغییر شرایط در عین حالی که زمینه را برای امتحان دیگری آماده می کند، زمینه را برای رشد بیشتر نیز فراهم خواهد کرد.

وی عنوان کرد: اگر می شد که انسان بدون وجود شرور رشد کند خدا هیچگاه آن را نمی آفرید، مطلوبیت شرور به این دلیل است که زمینه رشد و کمال بعدی انسان را فراهم می کند تا به ظرفیتی برسد که بالاتر از آن برای هیچ مخلوقی میسر نیست.

نماینده خبرگان رهبری خاطرنشان کرد: رحمت خدا بر غضب الهی غلبه دارد، خدا در دنیای متغیر نعمتی را قرار داده که انسان تمایل به خیر را بیشتر کند، یکی از این راه ها بر اساس اصل کلی این است که با دعا و درخواست از خدا زمینه رشد بیشتری فراهم شود، اگر این راه نبود زمینه تکامل وسیع و سریع رحمت الهی حاصل نمی شد.

وی اضافه کرد: دعا یکی از اسباب کمکی است که رسیدن به مراتب کمال را با سرعت و وسعت بیشتری فراهم می کند.

آیت الله مصباح یزدی با بیان این که برخی می گویند تأثیر دعا در پدیده ها با قانون علیت منافات دارد، گفت: می گویند دعا بدون علت است و قانون علیت نقض می شود و همه قانون علیت را قانون عقلی می دانند، می گویند یا باید قانون علیت را بپذیریم که عقلی است و یا عقل را کنار بگذاریم.

وی افزود: در جواب باید گرفت قانون علیتی این است هر چیزی که از خود وجود ندارد وجودش را باید از چیز دیگری دریافت کند، این یک قانون عقلی است و استثنا ندارد اما این که علت ها را منحصر کنیم در آنچه که تجربه کردیم و ادعا شود خلاف آنچه تجربه شده علتی وجود ندارد غیر منطقی و ادعایی پوچ است، کشفیات جدید در طول تاریخ هم مؤید این موضوع است، از این رو پذیرفتن اصل علیت منافاتی با پیدایش علت های جدید ندارد.

رییس مؤسسه امام خمینی(ره) اظهار داشت: ممکن است که علتی باشد که هنوز تجربه نکرده ایم و شاید هم علتی باشد که فوق تجربه های ظاهری ما است و جنس غیر مادی دارد، پذیرفتن تأثیر دعا حتی بدون کمک اسباب عادی منافاتی با قانون علیت ندارد.