عارفی که با مردم ارتباط گسترده داشت

محمد بهاری همدانی فرزند میرزامحمد در سال ۱۲۶۵قمری (۱۲۲۸ خورشیدی) در شهر بهار چشم به جهان گشود. میرزا محمّد بهاری دارای ۳ پسر به نام‌های: صادق، فرّخ و محمّد و یک دختر به نام خانم بود. میرزا محمّد کاسب بود و وضعیت مالی نسبتاً خوبی داشت. از قراین و شواهد پیداست که او از راه خرید و فروش و کشاورزی، امرار معاش می‌کرد.

آیت الله بهاری در سی‌ودو سالگی با اخذ درجهٔ اجتهاد به نجف عازم شد. وی در نجف از همراهان ملا حسین‌قلی همدانی گردید و تا پایان حیات حسینقلی همراه وی بود. شیخ محمد در اواخر عمر به زادگاهش بهار برگشت و در سال ۱۳۲۵ قمری (۱۲۸۶ خورشیدی) درگذشت.

از مکتوبات آیت الله محمد بهاری: «سالهاست که بر من بینوا صبحی گذشت و شامی؛ از کوی آن دلبر با وفا نه قاصدی نه پیامی، نه نامه ای نه سلامی! ندانم به این قالب بی روح صبر ایوب داده شده یا عمر نوح وعده شده! به بیداری انتظار می‌‌ کشم خبری نمی شنوم میخوابم اثری نمی بینم هر طرف می روم به جایی نمی رسم از هر که می پرسم نشانی نمی یابم... از آن طرف هم آتش نمرودی هجران ءانا فانا در ازدیاد! چه کنم؟!»

جهت گرامیداشت مرحوم بهاری همدانی با حجت الاسلام سیدعباس موسوی مطلق از وعاظ کشوری به گفت‌وگو پرداختیم. 

حجت الاسلام سیدعباس موسوی مطلق در گفت‌وگو با خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، گفت: فقیه عارف مرحوم ایت الله شیخ محمد بهاری همدانی از نمونه انسان های خود ساخته و از سالکان الی الله بود که به مقامات بالای عرفانی رسید و حقیقتا یک عارف کامل بود.

وی افزود: شیخ محمد بهاری همدانی تحت تربیت فقیه عارف و عظیم الشان شاهین بلند پرواز آسمان عرفان آخوند ملاحسینقلی همدانی قرار گرفت و‌ گوی سبقت را از همگان ربود؛ از مرحوم آخوند نقل شده که شیخ محمد بهاری حکیم اصحاب من است.

این واعظ کشور با بیان اینکه مهمترین خصوصیت مرحوم بهاری این بود که او اهل سکوت بود، گفت: ایشان جز ذکر الهی و سخنان حکمت آمیز در مسیر تربیت و‌ موعظه چیزی نمی گفت؛ اهل تهجد بود چنانچه شیوه همه ی به کمال رسیدگان بوده است.

وی با اشاره به اینکه مرحوم بهاری در سعه صدر مشهور بود تأکید کرد: علی رغم روحیات بلند عرفانی از ارتباط با مردم ‌و مسایل اجتماعی غافل نبود و این خود نشانه کمال است؛ توسل و ابراز عشق او به ائمه معصومین و خاکساری او در آستان مقدس علوی برای همگان مشهود بود.

حجت الاسلام موسوی مطلق تصریح کرد: مهمترین اثر این مرد عارف، نامه ها و دستورالعمل هایی است که در کتاب شریف ‌و نفیس «تذکره المتقین» آمده است که اگر کسی طالب خدا باشد این کتاب که برگرفته از قران و‌معارف اهل بیت بوده، کافی می باشد.

وی عنوان کرد: تذکره المتقین علاوه بر رساله های مختصر از شیخ محمد بهاری همدانی نامه های پربار هم از اخوند ملاحسینقلی همدانی و سید احمد کربلایی هم هست.

این سخنران مذهبی ادامه داد: به طور کلی تربیت یافتگان مکتب مرحوم اخوند ملاحسینقلی همدانی دارای اندیشه سیاسی بوده اند مانند: سید عبدالحسین لاری، سید جمال اسدابادی ،سید محمدسعید حبوبی؛ البته شیخ محمد بهاری همدانی در اوائل مشروطه از دنیا رخت بربست، و این اسناد که حضور ایشان را در مشروطه تایید می کند مربوط به آیت الله شیخ محمدباقر همدانی است که اتفاقا ایشان هم از شاگردان اخوند ملاحسینقلی است.