شماره ۴ فصلنامه علمی تخصصی «پژوهش‌های فلسفی سیاسی اسلامی» منتشر شد
شماره ۴ فصلنامه علمی تخصصی «پژوهش‌های فلسفی سیاسی اسلامی» با ۶ مقاله منتشر شد.
به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، شماره 4 فصلنامه علمی تخصصی «پژوهش های فلسفی سیاسی اسلامی» صاحب امتیازی و مدیرمسئولی سیدجواد میرخلیلی و سردبیری علی شیرخانی منتشر شد.
این فصلنامه در 6 مقاله و 115 صفحه منتشر شده و عناوین، نام نویسندگان و چکیده مقالات به شرح زیر است:
بررسی مبانی قرآنی و روایی رویکرد متعالی «دولت‌محور مردمپایه» در امنیت سیاسی
علی اصغر نصیری؛ بهنام رشیدی زاده؛ نجف لک‌زایی
چکیده: دولتمحوری و فردمحوری دو رویکرد اصلی در تحلیل امنیت سیاسی میباشند که توسط اندیشمندان مطالعات امنیتی در چارچوب مکاتب امنیتی متدانی ارائه شده‌اند. لذا، هدف پژوهش حاضر بررسی رویکرد آیات و روایات اسلامی به موضوع امنیت سیاسی است. برای پاسخ به پرسش مذکور ضمن کاربست رویکردهای فردمحور و دولت‌محور، از روش مطالعه پژوهشی و استنباطی استفاده شده است. یافتههای پژوهش نشان داد که از منظر آیات و روایات اسلامی، از یک‌سو، هیچ یک از دو رویکرد متدانی فردمحور و دولت‌محور در امنیت سیاسی به دلیل یک بُعدی بودن و برجسته‌سازی امنیت فرد در مقابل دولت و بالعکس مورد تأیید نمیباشد. از سوی دیگر، رویکرد سومی با عنوان رویکرد دولت‌محور مردمپایه در امنیت سیاسی که متعالی است و به امنیت مردم و دولت به صورت توأمان توجه دارد، از آیات و روایات استخراج می‌گردد.
انسان مطلوب و امکان گذار به حیات معقول (تأملی بر فلسفه سیاسی علامه جعفری)
رحمت عباس تبار؛ مرتضی علویان
چکیده: هدف پژوهش حاضر بررسی انسان مطلوب و امکان گذار به حیات معقول، با تاکید بر فلسفه سیاسی علامه جعفری است. یافتههای پژوهش با بهره‌گیری از مبنای نظری هنجاری و با روش توصیفی- تحلیلی حکایت از آن دارد که انسان در فلسفه سیاسی محمدتقی جعفری دارای ابعاد گوناگون مادی و معنوی بوده و با اعمال سیاست‌های معقول و الهی، تمام ابعاد آن شکوفا می‌گردد. سیاست از دیدگاه ایشان یعنی توجیه و مدیریت افراد یک جامعه به عالی‌ترین اهداف مادی و معنوی، هم در حوزه فردی و هم در حوزه اجتماعی. بنابراین، در فلسفه سیاسی محمدتقی جعفری، انسان موجودی است که با مدیریت سیاست، در مسیر حیات معقول گام برمی‌دارد و به کمال می‌رسد.
انسان و سیاست در اندیشه سیاسی معاصر ایران
مرتضی شیرودی؛ محمدسجاد شیرودی
چکیده: هدف پژوهش حاضر بررسی انسان و سیاست در اندیشه سیاسی معاصر ایران است. درک وجوه مختلف این رابطه، در گرو بررسی نگاه مهم‌ترین اندیشه‌های ایران معاصر به انسان، با قدرت، حکومت و دولت به‌مثابه اصلی‌ترین موضوع علم سیاست وابسته است. بی‌شک بررسی همه اندیشه‌های سیاسی، نه میسر است و نه لازم؛ بلکه تنها بررسی تعدادی از آنها که در قواره مکاتب ظاهر شده‌اند، در نیل به هدف کافی است. هدف، تبیین دیدگاه‌های لیبرالیسم، سوسیالیسم و اسلام در این باره است. نتایج نشان میدهد، انسان سیاسی در ناسیونال- لیبرالیسم و سوسیال- مارکسیسم اغلب بر جهان‌آگاهی و کم‌تر بر خودآگاهی، آن هم از جنس فردی و طبقاتی استوار است؛ در حالی که خودآگاهی اسلامی-انقلابی دوره معاصر برآمده از خودآگاهی است. از این‌رو، سیاست را به عنوان موجودی عجین شده با ذات انسان، تفسیر می‌کند.
نقش «رضا» و «سخط» در متعالی یا متدانی بودن سیاست با تأکید بر اندیشه سیاسی امام خمینی
رشید رکابیان؛ حسن نقدیان؛ رضا رمضانی
چکیده: هدف پژوهش حاضر بررسی نقش «رضا» و «سخط» در متعالی یا متدانی بودن سیاست با تأکید بر اندیشه سیاسی امام خمینی است. در این راستا و با روش توصیفی- تحلیلی مراحل سه‌گانه توصیف، تحلیل و تبیین مقام رضا مورد واکاوی قرار گرفت. الگوی مورد بحث در این پژوهش بر اساس نظریه دو فطرت امام خمینی است. نتایج نشان داد از آنجا که «رضا» از مظاهر فطرت مخموره و از جنود عقل و متعلق به مکتب فلسفی متعالیه است؛ و «سخط» که از مظاهر فطرت محجوبه و از جنود جهل و متعلق به مکتب فلسفی متدانی میباشد، هر کدام به عنوان یک صفت، روحیه و وضعیت حادث در سطح فرد و جامعه نگریسته شده که می‌تواند موجب شکل‌گیری یک جامعه مشروعیت‌ساز متعالی و یا متدانی گردد.
بررسی میزان آشنایی طلاب با مسائل فلسفه سیاسی امام خمینی با تأکید بر مفهوم و مبانی ولایت فقیه
علی اکبری معلم
چکیده: هدف پژوهش حاضر بررسی میزان آشنایی طلاب با مسائل فلسفه سیاسی امام خمینی با تأکید بر مفهوم و مبانی ولایت فقیه است. روش پژوهش، تحقیق پیمایشی بوده و مبتنی بر اطلاعات کتابخانه‌‌ای و پرسشنامه میباشد. داده‌‌ها با کمک نرم‌افزار spss ورژن 22 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در این تحقیق، 13 شاخص برای ساخت پرسشنامه و اجرای پیمایش جهت سنجش میزان آشنایی طلاب با مفهوم و مبانی ولایت فقیه با تأکید بر اندیشه امام خمینی، استخراج و معرفی شد. یافتههای تحقیق نشان میدهد، میزان آشنایی طلاب با مسائل فلسفه سیاسی امام خمینی در مفهوم ولایت فقیه 55/69 و با مبانی ولایت فقیه 93/61 درصد است. در این پژوهش، جهات قوت و ضعف میزان آشنایی طلاب با کمک سیزده گویه در دو شاخص سنجش مفهوم و مبانی ولایت فقیه، مشخص گردید که در مجموع، خوب ارزیابی شده است.
رابطه تحزب و آزادی در اندیشه سیاسی اسلام
سیدکاظم سیدباقری
چکیده: هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه تحزب و آزادی در اندیشه سیاسی اسلام است. تحزب یکی از راه‌ها برای تجربه آزادی سیاسی است. هرچند لفظ حزب به معنای جدید در تراث اسلامی به‌کار نرفته، اما اصل این دیدگاه در منطق و منابع اسلامی پذیرفته شده است. در این راستا، سوال اصلی پژوهش حاضر حول تعامل و رابطه میان تحزب و آزادی از منظر اندیشه سیاسی اسلامی، شکل گرفته است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و تلاش گردید تا در گام اول داده‌‌ها جمع‌‌آوری و توصیف شوند و در گام دوم به تحلیل آنها پرداخته و نسبت و رابطه آنها با تحزب، بررسی گردد. نتایج حاکی از آن است که در منطق و ادبیات اسلامی، حق تشکیل احزاب و اجتماعات در کنار حق آزادی سیاسی به رسمیت شناخته شده و رابطه‌ای تعاملی میان حزب و آزادی برقرار است. از سویی حزب، در بستر آزادی شکل می‌گیرد و از سوی دیگر، حزب با کارکرد نظارتی خود بر اعمال قدرت، به روند و فرایند حضور آزادی در جامعه اسلامی یاری می‌‌رساند.
علاقه مندان جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره فصلنامه علمی تخصصی «پژوهش های فلسفی سیاسی اسلامی» می توانند به نشانی اینترنتی این فصلنامه به آدرس http://ippr.psas.ir/ مراجعه کنند.
ارسال نظرات