منابع وام ازدواج کافی است

افزایش حجم گلایه و شکایت‌های مردمی از نحوه برخورد بانک‌ها با متقاضیان تسهیلات ازدواج، سبب شد تا اواسط تیرماه1402، رئیس دفتر رئیس جمهور در نامه‌ای به رئیس کل بانک مرکزی، دستورات پنجگانه حجه‌الاسلام رئیسی درباره پرداخت وام ازدواج به متقاضیان را ابلاغ کند که از آن جمله، صفر شدن صف وام ازدواج تا پایان تابستان سال جاری است.

در این زمینه، غلامحسین اسماعیلی رئیس دفتر رئیس جمهور در نامه‌ای به محمد رضا فرزین، رئیس بانک مرکزی تکالیف محوله رئیس‌جمهور برای تسهیل در پرداخت وام ازدواج به متقاضیان را در ۵ محور به شرح زیر ابلاغ کرد:

۱-  همه اختلالات ایجاد شده برای پرداخت وام‌های ازدواج مرتفع شود.

۲-  مصوبات شورای عالی جوانان در خصوص زمان معرفی متقاضیان به شعب رعایت و بانک‌ها موظف‌اند ظرف پانزده روز ثبت‌نام‌کنندگان را به شعب ارجاع دهند.

۳-  شعب بانک‌ها فراتر از دستورالعمل‌ها در احذ تضمین‌ها سخت‌گیری نکنند.

۴-  صف متقاضیان وام قرض‌الحسنه ازدواج تا پایان تابستان سال جاری باید به صفر برسد.

۵- بانک‌مرکزی موظف به پیگیری مدیران متخلف در این زمینه می‌باشد.

کمبود منابع، بهانه‌ای تکراری و غیرواقعی

با وجود این، شنیده می‌شود عده‌ای از مدیران شبکه بانکی و برخی رسانه‌ها اینگونه وانمود می‌کنند که این دستور رئیس‌جمهور بدلیل کمبود منابع، قابلیت تحقق و عملی شدن ندارد. این در حالی است که طبق ماده 68 قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، وضعیت منابع اعتباری وام ازدواج را مشخص کرده است.

 در این راستا، مقرر شده این وام از ردیف منابع موجود در حساب‌های پس‌انداز و جاری قرض‌الحسنه بانک‌ها، پرداخت شود. بر این اساس، مسئله کمبود منابع برای پرداخت فوری وام ازدواج، بهانه‌ای ساختگی محسوب می‌شود و پذیرش این دستاویز حاصل کم‌اطلاعی و بی‌خبری موافقان این گزاره است.

بر این اساس، طبق آخرین آمار بانک مرکزی تا 31 خرداد 1402، کمتر از 391 هزار نفر در صف دریافت تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج قرار دارند؛ بنابراین با توجه به میانگین 215 میلیون تومانی این وام در سال 1402، برای تحقق دستور رئیس‌جمهور حداکثر به 84 هزار میلیارد تومان لازم است.

319 هزار فقره وام ازدواج، کمتر از 8 درصد منابع حساب‌های قرض‌الحسنه پس‌انداز و جاری است

همچنین، براساس گزارش تفریغ بودجه سال 1400، منابع موجود حاصل از حساب‌های پس‌انداز و جاری قرض‌الحسنه، رقمی بیش از 824 هزار میلیارد تومان بوده و طبق گزارش بانک مرکزی در پایان اسفند 1401، موجودی حاصل از حساب‌های پس‌انداز قرض‌الحسنه به بیش از 545 هزار میلیارد تومان رسیده است. در حالی که بررسی نشان می‌دهد همواره موجودی حساب‌های جاری بیش از منابع حساب‌های پس‌انداز است. طبق بررسی بنیاد سیاست‌پژوهی پیشرفت‌اجتماعی پدیدار با یک برآورد ساده، می‌توان به این نتیجه رسید که منابع فعلی حساب‌های پس‌انداز و جاری قرض‌الحسنه در کمترین رقم، بیش از 1000 همت است.

بنابراین، پرداخت فوری وام ازدواج به تمامی متقاضیان در صف، فقط 8 درصد منابع حساب‌های پس‌انداز و جاری قرض‌الحسنه را شامل می‌شود. میزانی که با میانگین سهم 10 درصدی تسهیلات ازدواج از منابع موجود قرض‌الحسنه سالانه نیز، سازگاری دارد.

در نتیجه، وعده صف صفر رئیسی و پرداخت فوری وام ازدواج، شدنی و عملیاتی است و از نظر منابع مالی مشکلی ندارد. پس انتظار می‌رود، دولت سیزدهم با پیگیری در اجرای این مصوبه، امید میلیون‌ها جوان ایرانی برای سروسامان یافتن را بیش از پیش تقویت کند.