طلبه نباید توقع زیادی از دیگران داشته باشد

به گزارش خبرگزاری رسا، کتاب«نسیم هدایت، رهنمودهای بزرگان به طلاب جوان» تدوین شده از سوی علی وافی، دربردارنده چهل پرسش و پاسخ درباره آداب و رموز طلبگی و صدها نکته آموزنده درباره شیوه طلبگی است.
با توجه به اهمیت طرح این مباحث برای طلاب به ویژه طلاب جوان و تازهوارد به حوزههای علمیه، خبرگزاری رسا اقدام به انتشار بخشی از محتوای این کتاب کرده است.
در بخشی از این کتاب، حضرت آیتالله محمد تقی مصباح یزدی به این پرسش که« معمولاً طلبهای که آگاهانه حوزه را برگزیده و با هدفی مشخص و انگیزهای مقدس، آغاز به تحصیل کرده، طبیعتاً خود را برای غلبه بر مشکلات و موانع راه، آماده کرده است. اما دیده میشود بعضیها پس از مدتی، نشاط و جدیت خود را از دست داده، رغبت اولیه را ندارند، چه رهنمودهایی برای این افراد دارید؟» اینگونه پاسخ داده است:
البته این تحولات و نوسانات روحی و روانی، اختصاص به طلبه ندارد و برای همه ممکن است پیش بیاید. یک فرمول واحدی هم ندارد که بگوییم عامل حفظ اعتدال و حالت طبیعی و امیدواری و نشاط،این است و اگر کسی آن را انجام دهد حتماً موفق خواهد بود. خیر، چنین چیزی نیست. این حالات در اثر علل مختلفی ممکن است پیش بیاید. کسانی که از اول آرزوهای دور و درازی داشته و خیالپردازانه فکر میکردهاند، مثلاً درس میخوانند تا به فلان مقامی برسند و اتفاقاً به آن نمیرسند، یا اینکه با کسی دوست میشوند و معاشرت میکنند بدان امید که رفیقی با وفا و بسیار صمیمی است و در کنار او به همه آرزوهایشان میرسند، اما بعد از مدتی به اشتباه خود پی میبرند و یا چیزهایی از این قبیل. اینگونه افراد خیالپردازانه و ایده آلی کاری را شروع میکنند و بعد از مدتی وقتی موفق نمیشنود، سرخوردگی پیدا میکنند.
بنابراین باید از اول، مربیشان یا اگر خود پرور هستند، خودشان توجه داشته باشند آرزوها و اهدافی را که برای آیندهشان تعیین میکنند خیالپردازانه نباشد، چیزهایی باشد که قابل دسترس بوده و بشود با تلاش و کوشش ه آن رسید.
باید توجه داشته باشند به اینکه در زندگی سختیها و گرفتاریهایی برای هر کسی ممکن است پیش بیاید: ممکن است به بیماری مبتلا شود، در خیابان تصادف کند، بستگانش را از دست بدهد و... یا ممکن است رفیقی داشته باشد که بیوفایی کند، سفارش خلاف توقعات او باشد و چیزهایی از این قبیل،یا نتواند درسش را خوب بخواند یا در کاری شکست بخورد و از عهده جبرانش برنیاید...این چیزها برای همه، کم و بیش ممکن است پیش بیاید. مربی باید سعی کند افراد طوری بار بیاورد که هیچگاه روح امید و نشاط در آنها نمیرد. اگر شکستی خوردند، این شکست را پلهای برای ترقی بدانند و سکویی برای پرس تلقی کنند. فرض کنید اگر رفیقی با آدم بیوفایی کرد، این را تجربه برای آینده زندگیشان قرار بدهند و در انتخاب رفیق بیشتر دقتت کنند. توقعات بیجا هم نداشته باشند یعنی توقعات در افراد باید توقعات معقول و قابل قبولی باشد. هرکسی هم باید این را پیشبینی کند که ممکن بالاخره در آن طرف هم تحولی پیدا شود، یا در درس امکان دارد اتفاقاً موقع امتحان چیزی را فراموش کند یا مشکلی برایش پیش بیاید که قبول نشود نباید طوری باشد که این چیزها آدم را ناامید کند و موجب نگرانی و احیاناً سرخوردگی بشود.
همانطور که گفتم، اینها اختصاص به طلبه ندارد. اما ممکن است یک نوع خاصش برای طلبه بیشتر اتفاق بیفتد. علتش این است که طلبهها بیشتر در مقام رفاقت و روابط عاطفی برمیآیند، چون عدهای با هم در یک مدرسه هستند، بیشتر باهم مأنوسند، گاهی توقعاتی از رفقایشان دارند که عملی نمیشود و سبب ناراحتی آنان میگردد. باید از همان ابتدا توقعات زیادی از دیگران نداشته باشند و رفتارشان متعادل باشد.
اصل کلی که میشود توصیه کرد همان رعایت اعتدال است. انسان نباید در هیچ کاری افراط و تفریط کند، در آرزوها، هدفها، رفتارها، معاشرتها و همه اینها یک حد اعتدالی را در نظر بگیرد و توقع زیادی بیش از حد متعارف نه از کار خودش داشته باشد نه از دیگران.
شایان ذکر است، علاقهمندان به تهیه این کتاب میتوانند به انتشارات شفق به نشانی قم ـ خیابان شهدا ـ کوچه 22 مراجعه کنند یا با شماره 7741028 پیش شماره 0251 تماس بگیرند./997/پ202/ن