خداوند خلاف حسن ظن بنده عمل نمی‌کند
«یَا رَبِّ هَذَا مَقَامُ مَنْ لاذَ بِکَ وَ اسْتَجَارَ بِکَرَمِکَ وَ أَلِفَ إِحْسَانَکَ وَ نِعَمَکَ وَ أَنْتَ الْجَوَادُ الَّذِی لا یَضِیقُ عَفْوُکَ وَ لا یَنْقُصُ فَضْلُکَ وَ لا تَقِلُّ رَحْمَتُکَ وَ قَدْ تَوَثَّقْنَا مِنْکَ بِالصَّفْحِ الْقَدِیمِ وَ الْفَضْلِ الْعَظِیمِ، وَ الرَّحْمَةِ الْوَاسِعَةِ أَ فَتَرَاکَ [تُرَاکَ] یَا رَبِّ تُخْلِفُ ظُنُونَنَا أَوْ تُخَیِّبُ آمَالَنَا کَلا یَا کَرِیمُ فَلَیْسَ هَذَا ظَنَّنَا بِکَ وَ لا هَذَا فِیکَ طَمَعَنَا یَا رَبِّ إِنَّ لَنَا فِیکَ أَمَلا طَوِیلا کَثِیرا إِنَّ لَنَا فِیکَ رَجَاءً عَظِیما عَصَیْنَاکَ وَ نَحْنُ نَرْجُو أَنْ تَسْتُرَ عَلَیْنَا وَ دَعَوْنَاکَ وَ نَحْنُ نَرْجُو أَنْ تَسْتَجِیبَ لَنَا فَحَقِّقْ رَجَاءَنَا؛ پروردگارا این است جایگاه کسىکه به پناهت آمد،و به کرمت پناهنده گشت،و به احسان و نعمتهایت الفت جست،تویى آن سخاوتمندى که گذشتت به تنگى نمىرسد،و احسانتکاهش نمىپذیرد،و رحمتت کم نمىشود،و به یقین از چشمپوشى دیرینت،و فضلبزرگت، و رحمت گستردهات اعتماد نمودیم،آیا ممکن است پروردگارا برخلاف گمانهاى ما به خویش رفتار کنى،یا آرزوهایمان را نسبت به رحمتت نومید سازىهرگز اى بزرگوار،چنین گمانى به تو نیست،و طمع ما درباره تو این چنین نمىباشد،پروردگارا،ما را درباره تو آروزى طولانى بسیارى است،ما را در حق تو امید بزرگى است،از تو نافرمانى کردیم و حال آنکه امیدواریم گناه را بر ما بپوشانى،و تو را خواندیم،و امیدواریم که بر ما اجابتکنى.»
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت الله محمدحسین احمدی فقیه یزدی، استاد خارج فقه حوزه علمیه قم در ادامه تفسیر فرازهایی از دعای پرفیض ابوحمزه ثمالی گفت: اینجا لحن در دعا عوض می‌شود و مانند دعای مجیر (اجرنا من النار یا مجیر)، بنده در پناه خدا قرار می‌گیرد.
وی با اشاره به فراز «یَا رَبِّ هَذَا مَقَامُ مَنْ لاذَ بِکَ وَ اسْتَجَارَ بِکَرَمِکَ...»، اظهار کرد: بنده به خدا پناه می‌برد، کرم خدا را واسطه پناهندگی خود قرار می‌دهد و از خدا می‌خواهد که عذابش نکند، پناهندگی به خداوند متعال مقام بسیار والایی است که معصومین(ع) و بسیاری از بزرگان دین به این مقام رسیده‌اند.
استاد خارج فقه حوزه علمیه قم افزود: پناهنده شدن به خدا همان گرویدن و وصل شدن به ذات اقدس الهی است که اگر کسی بتواند در مقام پناهندگی به خدا قرار گیرد، به مقام بسیار ارزشمندی رسیده است؛ همه بندگان مؤمن در دعاهایشان از خداوند می‌خواهند که به این مقام با عظمت برسند.
وی ادامه داد: وقتی خداوند به بنده خود لطف می‌کند، گناهان او را می‌بخشد، از عذاب سخت دوزخ نجاتش می‌دهد و او را به مقام قرب خود نزدیک می‌کند، بنده در پناه رب متعال قرار می‌گیرد، این مقام بسیار بزرگی است که تنها به واسطه کرم الهی حاصل می‌شود و جز احسان و نعمت الهی نیست.
آیت‌الله احمدی فقیه یزدی، پناه دادن به بندگان را تنها شامل افراد مؤمن ندانست و با بیان اینکه خداوند به انسان‌های گنهکار نیز احسان می‌کند و آنان را در پناه انس و محبت خود قرار می‌دهد، تصریح کرد: خداوند جواد است و جود و بخشش او فراگیر، بخشنده‌ای است که هرگز عفو او تنگ نمی‌شود.
وی با بیان اینکه فضل خداوند متعال هیچ‌وقت کم و ناقص نمی‌شود، رحمت و عنایت او کم و کاستی پیدا نمی‌کند، گفت: همان‌طور که در فرازهای پیشین اشاره شد، یکی از صفات خداوند متعال احسان قدیم است به این معنا که از گذشته و از دوران طفولیت به بندگان احسان کرده است؛ خداوندی که چنین فاضل و دارای رحمت‌الواسعه است، هرگز بنده‌اش را فراموش نمی‌کند.
استاد اخلاق حوزه علمیه قم تأکید کرد: رحمت خداوندی همه را فرا می‌گیرد، آیا ممکن است، بنده‌ای که به خدا گمان خوب دارد، اما این گمان خلاف درآید؟ خداوندا گمان ما این است که ما را می‌بخشی و از در خانه‌ات رد نمی‌کنی، آیا تو می‌بینی یا من می‌بینم که اینگونه نشود؟
وی توضیح داد: وقتی در اینجا از لفظ تو می‌بینی یا من می‌بینم استفاده می‌شود، شاید به یکی از صفت‌های خداوند متعال برگردد، به این معنا که تو هرگز نمی‌بینی که ظن ما خلاف شود یا من هرگز نمی‌بینم و هرگز این دیدگاه را ندارم که تو بر خلاف ظن من و آنچه گمان خوب دارم، رفتار کنی و یا آرزوهای ما را وابگذاری، بی‌ارزش و محو کنی.
آیت‌الله احمدی فقیه یزدی با بیان اینکه بندگان به ویژه مؤمنان از خداوند متعال طلب بخشش دارند و آرزوی آنان رسیدن به کرم و رحمت الهی است، گفت: هرگز چنین چیزی امکان ندارد که بر خلاف ظن و آمال بندگان چیزی اتفاق بیفتد، هرچه مطابق ظن بنده است، بی‌گمان خدا به نتیجه می‌رساند.
استاد خارج فقه حوزه علمیه قم تأکید کرد: هرگز گمان بنده مؤمن به خداوند متعال، این نیست که او را از در خانه‌اش رد کند؛ فضل، کرم و بخشش الهی بسیار است و هرگز اینطور نخواهد شد که امید فراوان بنده به این بخشش بی‌اثر شود.
وی با بیان اینکه امیدواریم خدا گناهان ما را بپوشاند و رحمت‌های خود را شامل حال ما کند، گفت: خدایا تو خود ما را دعوت کرده‌ای و دعا کردن ما بدون دعوت تو نبوده است، بنابراین تخلف هم نخواهی کرد و ما امید داریم که این دعا را در حق ما مستجاب کنی، از بدی‌های ما درگذری و گناهان ما را بپوشانی./920/ت301/ن