تفسیر آیات 34 و 35 سوره بقره
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، ابوالفضل بهرام‌پور، مفسر قرآن کریم در جلسه تفسیر قرآن کریم که در مسجد زینبیه خیابان بلوار امین قم برگزار شد، با اشاره به آیه 34 سوره بقره خاطرنشان کرد: آیه «وَ إِذْ قُلْنا لِلْمَلائِکَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلاَّ إِبْلیسَ أَبى وَ اسْتَکْبَرَ وَ کانَ مِنَ الْکافِرین» (و چون فرشتگان را فرمان دادیم که بر آدم سجده کنید، همه سجده کردند مگر شیطان که ابا و تکبّر ورزید و از فرقه کافران گردید.) به تکبر ورزیدن شیطان در سجده کردن به حضرت آدم(ع) در برابر دستور خداوند متعال اشاره دارد.
وی درباره صفت «تکبر» خداوند اظهار داشت: صفت تکبر برای خدا جایز است؛ چرا که تکبر یعنی خود را بزرگ دیدن بوده و خدا بزرگ و با عظمت است و هر چه قدر خدا را با عظمت بنامیم، دروغ نیست.
مفسر قرآن کریم با تفسیر کلمه «کانَ» در آیه 34 سوره بقره گفت: کلمه «کانَ» در عبارت «کانَ مِنَ الْکافِرین» به سه معنی «بود»، «شد» و «هست» در قرآن میآید که معنای «هست» فقط برای خدا به کار میرود؛ لحظهای که شیطان از دستور خداوند متعال مبنی بر سجده به انسان سرپیچی کرد، رجیم و کافر شد؛ برخی از مفسران بر طبق کلمه«کان» میگویند شیطان کافر بود و با این پیروی نکردن، کافر بودن او آشکار شد.
بهرام‌پور افزود: این حرف مفسرین در حالی است که وقتی خداوند بعد از سرپیچی شیطان به او فرمود تو رجیمی، شیطان در برابر این سخن خدا گفت تو خوش وعدهای و پاداش عبادات من چه میشود؟ که خدا در برابر این حرف شیطان به او گفت چه میخواهی؟ و او در جواب گفت اجازه هدایت کردن بندگانت به راه شر را تا روز قیامت را خواستارم؛ این نشان میدهد که شیطان کافر نبوده و خدا عبادات گذشته او را پذیرفته و در لحظه سرپیچی کافر شده است و بنابراین کلمه «کان» در این آیه به معنای «شد» است.
وی درباره پناه بردن به خداوند در همه لحظات تصریح کرد: برای روشن شدن این مسأله میتوان مثال هدایت یافتن حر بن یزید ریاحی را مطرح کرد که او در شب عاشورا هدایت یافت و نمیتوان گفت که او از گذشته مؤمن بوده و در شب عاشورا مؤمن بودن او آشکار شده است؛ انسان بایستی همیشه پناه بردن به خدا را از پروردگار متعال بخواهد.
مفسر قرآن کریم با اشاره به آیه 35 سوره بقره گفت: آیه «وَ قُلْنا یا آدَمُ اسْکُنْ أَنْتَ وَ زَوْجُکَ الْجَنَّه َوَ کُلا مِنْها رَغَداً حَیْثُ شِئْتُما وَ لا تَقْرَبا هذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَکُونا مِنَ الظَّالِمین» گفتیم(اى آدم! تو با همسرت در بهشت سکونت کن و از (نعمتهاى) آن، از هر جا مىخواهید، گوارا بخورید (اما) نزدیک این درخت نشوید که از ستمگران خواهید شد) است.
بهرام‌پور در پایان خاطرنشان کرد: در این آیه خداوند به حضرت آدم(ع) فرمود در بهشت مسکن گزینید و هم خودت و هم همسرت از نعمتهای آن بخورید؛ سپس میفرماید در هر نقطه از بهشت که خواستید بروید، اما نزدیک این درخت نشوید؛ یکی از نکتههای این آیه انتخاب مسکن بر عهده مردان بودن است و خدا نفقه زن و مرد را بر عهده مرد گذاشته است./822/پ202/ف