داوری درباره ایمان و کفر برعهده خدا است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، مصطفی دلشاد تهرانی، استاد دانشگاه علوم حدیث تهران عصر دوشنبه هفتم اردیبهشت ماه در ادامه سلسله درس‌های آشنایی با نهج البلاغه و معارف خانه اندیشمندان علوم انسانی با اشاره به خطبه چهلم حضرت علی(ع) در کتاب نهج البلاغه گفت: خوارج به امیرمومنان می‌گفتند چرا در جریان صفین بحث حکمیت را پذیرفت و آن حضرت می فرمودند، شما این امر را به من تحمیل کردید، اما آنان می‌گفتند همانگونه که ما بعد از این اتفاق توبه کردیم باید شما هم از عمل خود برائت بجویید.

وی افزود: امیرمومنان در مقابل خوارج با وجود تمام کارشکنی‌ها و اذیت و آزارهایی که حین سخنرانی‌های ایشان می‌کردند تنها سکوت می‌کردند و عکس العملی نشان نمی‌دادند، زیرا معتقد بودند تا این گروه‌ها دست به مبارزه مسلحانه با حاکمیت نزدند نباید با آنان برخورد کرد و حتی حق و حقوق آنان را نیز همانند سایر مردم عادی به ایشان پرداخت می‌کردند.

این استاد علوم حدیث با اشاره به بحث داوری گفت: داوری درباره ایمان و کفر دست حکومت‌ها نیست و بلکه برای خداست و حکومت‌ها تنها می‌توانند درباره کردار انسان‌ها داوری کنند.

این پژوهشگر علوم حدیث با بیان این‌که حتی اهل سنت نیز درباره دیدگاه پیامبر(ص) درباره حکومت، نظری مشابه امیرمومنان دارند گفت: در روایت اهل سنت آمده که پیامبر(ص) فرمود "مردم از داشتن حکومت نیکوکار یا تبهکار ناچار هستند اما حاکم نیکوکار باید در تقسیم به عدالت رفتار کند و سرانه عمومی را به صورت مساوی میان شما تقسیم کند، و اما در حکومت تبهکار، مومن در آزمایش قرار می‌گیرد و البته حکومت از هرج و مرج بهتر است" مردم از پیامبر(ص) پرسیدند ای رسول خدا هرج و مرج به چه معناست و پیامبر(ص) فرمودند "کشتار و دروغگویی."

دلشاد تهرانی افزود: روزی امیرمومنان در مسیر یکی از جنگ های خود از قسمتی از عراق که تحت سلطه ایران بود گذشتند و پس از شنیدن نوع حکومت‌داری ساسانیان و علل سقوط ایشان گفتند، "لا تقوم مملکة الا بتدبیر و لابر من الامراة" "مملکت جز به تدبیر نپاید و از حکومت گریزی نباشد".

استاد دانشگاه علوم حدیث تهران با اشاره به کلمه حق در نهج البلاغه گفت: برای حق می‌توان پنج معنا «حق به معنای واقعیت و امر واقعی است، واقعیت عینی و امر خارجی (برای مثال،مرگ)» «حق به معنای ادراک امر واقعی، ادراک امر مطابق واقع (برای مثال،حقیقت وجودی خدا)» «حق به معنای اجازه، رخصت و اختیار (برای مثال، اجازه برای پرسش)» «حق به معنای استحقاق، شایستگی و سزاواری (برای مثال، حق عمومی)» و «حق به معنای مطالبه، طلب دو طرفه و انتظار متقابل (برای مثال، حق حاکمیت بر مردم یا حق مردم بر گردن حاکمیت)» را برشمرد.

وی در پایان جلسه خاطرنشان کرد: درایت، معرفت، عدالت، قوت و سلامت از ویژگی‌های مهمی است که باید حاکمان داشته باشند./9598/پ202/ب4