نشست تخصصی فرا نظریه اسلامی روابط بین الملل برگزار شد
در ابتدای این نشست سید جلال دهقانی فیروز آبادی عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی به بیان دیدگاه های خود در رابطه با نظریه اسلامی روابط بین الملل پرداخت و در ادامه اساتید دانشگاه علامه طباطبایی به نقد و بررسی نظریه وی پرداختند.
دهقانی در این نشست با اشاره به بحث علم و ادراکات حقیقی از منظر آیت الله جوادی آملی، گفت: واقعیت وجود دارد و واقعیت نباید خارجی باشد ما می توانیم واقع گرایی اعتباری داشته باشیم، نظام بین الملل واقعیت اعتباری است، بحث های اعتباری علامه طباطبایی در علم غرب به عنوان سازه انگاری عمیق تر از نظریه پرداز غربی است، این به ما کمک می کند که نواقص را حل کنیم.
عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به عنوانی از نظریه خود به نام «اعتباریات مستمر»، گفت: هنجارها اعتباری است، اعتباریات دائمی و متغیر دارد که بر اساس ارزش های ثابت و دیگری بر اساس ارزش های متغییر است چون انسان ها و جوامع در طول تاریخ نیازهای ثابت و متغیر و در جوامع بین الملل متغیر است.
دهقانی با توضیح در رابطه با جدولی که بر اساس هستی شناسی، روش شناسی، معرفت شناسی و نظریه ترسیم شده بود، گفت: نظریه غیر اسلامی و اسلامی نداریم، واقعیت و معرفت به صورت اجتماعی ساخته می شود، در چارچوب بین الملل اصل را باید رعایت کرد، مجموعه گزاره ها مورد تبیین گزاره ها است، روابط بین الملل و نظام بین الملل اجتماعی و اعتباری است و این به معنی غیر واقعی نیست جهان روابط بین الملل موضوع مطالعه است و نظریه این موضوع را توضیح می دهد.
محمد رضا دهشیری عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی در رابطه با نقد این نظریه گفت: این نظریه از انسجام خوبی برخوردار است، اما در رابطه با نقاط ضعف این نظریه یا فرانظریه تفاوت آن با پیش نظریه مطرح نشده است، تناقضی در بحث نظریه بین الملل و فلسفه در این نظریه است و هر کدام جداگانه ای مفهومی دارد.
عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی گفت: از دیگر موارد ضعف نظریه این است که سعی شده نظریه جامعی باشد و همه چیز را در بربگیرد، هر چه هست در این نظریه است و مانعیت و در این نظریه نیست باید تلاش شود آنها تبیین شود مسأله دیگر این است این نظریه ابطال ناپذیر است و نمی توان آن را ابطال کرد و باید احتمال رد و قبول آن وجود داشته باشد.
عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به بحث تلفیق گرایی در این نظریه گفت: باید روش های متعدد به تناقض الهام بخش منجر شود و این تلفیق گرایی بیان شود، برخی مطالب در نظریه اسلامی مشخص نیست مورد مطلوب است یا طریقیت دارد تا به جامعه واحده برسیم.
ستوده عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی گفت: این کتاب با اشراف در بحث روابط بین الملل و ادبیات فلسفه اسلامی به هم ربط دهد اما ابهاماتی وجود دارد و مورد نقد قرار گیرد تفاوت کار وی با فلسفه روابط بین الملل اسلامی مشخص نیست و در این طرح گفته شده ما وارد فلسفه مضاف روابط بین الملل شویم در طرح نامه اقتباسی از فلسفه اسلامی است.
عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی گفت: بعضی از موارد ایشان حکمت صدرایی و نو صدرایی است برخی نظریه در فلسفه صدرایی محل مناقشه است و سپس به ذکر مثال های از حرکت علامه طباطبایی نسبت به حرکت جوهری ملاصدرا پرداخت، اگر مفاهیم حکمت صدرایی مناقشاتی وجود دارد و اگر فلسفه مشا را در نظر بگیریم که حرکت جوهری را این سینا قبول ندارد فرا نظریه اسلامی در اینجا استحکام لازم را ندارد.
محمد باقر خرم شاد عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی در ادامه نشست، گفت: عنوان این نشست سوالی بر این عنوان فرا نظریه در روابط بین الملل وجود دارد و برای نظریات وجود داشت و یا وجود نداشت به عنوان اینکه یافته های علمی را به خدمت گرفت، توضیح چند فرانظریه راحتر می کند اگر سوال پسینی در عنوان این نظریه و اگر این فرضیه فرانظریه اسلامی در روابط بین الملل امکان دارد بخواهد نظریه مطرح شود باید دید به چه مواردی اشاره می شود.
عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی گفت: باید در این نظریه به این پرداخته می شد که اگر این فرا نظریه مطرح نمی شد چه مانع و موانعی مهم فرا روی نظریه پرداز اسلامی بود، وقتی که این نظریه پرداز بخواهد نظریه بدهد چه مشکلی وجود داشت و این جهد علمی چه تمهیداتی فراهم می کند و بود و نبود آن چه مباحثی از این نظریه را فراهم می کند.
کیوان حسینی عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی در نقد این فرا نظریه گفت: در این طرح نامه دو پارگرف است در صفحه 4 وجه انتزاعی فرا نظریه مطرح شده است و وقتی از کارکرد تئوری صحبت می شود بای فهم پدیده ها و در نهایت پیشبینی پدیده باید پرداخته شود، در این فرا نظریه بحث انتزاعی پرنگ است.
عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی خاطرنشان کرد: بحث مباحث انتزاعی وجود دارد و همه چیز را در برمی گیرد، نکته دوم در صفحه 6 این طرح نامه مطرح شده است نظریه پرداز بین الملل اسلامی باید چندین تخصص داشته باشد و هم علم روابط بین الملل و هم فلسفه و هم اسلامی را فرا گرفته باشد، تمامی گزارها تجربی و فراتجربی از متن اسلام استباط نمی شود و مفهوم دینی است و با اصول معارف سازگاری دارد اسلام آن را تأیید کرده است.
دهقانی در ادامه بحث و در به پاسخگویی ناقدین و دفاع از نظریه خویش گفت: تفاوت نظریه و پیش نظریه این است که آن است بحث ما فرا نظریه نظریه ای درباره نظریه است برخی اساتید گفتند این نظریه نیست و نظریه نیست و شناخت در باره روابط و ماهیت روابط بین الملل است.
عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی گفت: در نظریه بین الملل اصل بر اساس انسان و سیاست است، انسان شناسی در این بحث نایده نگرفته است، نظریه باید ابطال پذیر باشد و یا نباشد همه بحث این است این ابطال پذیر نیست، این سطحی از یک نظریه است و نظریه روابط بین الملل مطرح شده است و باید توجه شود.
دهقانی در پایان صحبت های خود در رابطه با کمبودهای این نظریه، گفت: ساختمان این نظریه ساخته نشده و تنها طراحی شده است و با علم به این موضوع ادعای ما نظریه نیست و فرانظریه است و این هم به معنی این نیست که این طرح نظریه نباشد.
شایان ذکر است که در پایان این نشست تخصصی هیأتی از داوران بعد از بررسی و ارزیابی «فرا نظریه اسلامی روابط بین الملل» آن را مورد تأیید قرار دادند./818/202/ب1