تبیین و تحلیل برخی از روش های نظریه پردازی در علوم انسانی اسلامی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، نشست هم‌اندیشی اساتید برجسته علوم انسانی اسلامی امروز همزمان با سالروز شهادت رییس مذهب شیعه، امام جعفر صادق(ع) در بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی آغاز شد و تا ۳۰ تیرماه ادامه دارد.

سیدسعید زاهد زاهدانی، استاد دانشگاه شیراز در این نشست برای تبیین نظریه پردازی اسلامی چهار مفهوم عالم تکوین، تاریخ، جامعه و انسان را تحلیل کرد و گفت: این چهار مفهوم در علوم انسانی سکولار و علوم انسانی اسلامی تفاوت دارند.

وی ادامه داد: به نظر من در روش تولید نظریه، بازسازی مفاهیم جامعه شناسی با توجه به مفاهیم قرآنی گذشته و مکتبهای موجود در داخل کشور اتکاء به حکمت متعالیه به اندازه کافی نیست و کارهای سه دهه گذشته من در تولید جامعه شناسی با اتکاء به مفاهیم اصلی فلسفه چگونگی یا فلسفه فاعلیت انجام شده است.

در ادامه این نشست هم اندیشی حجت الاسلام والمسلمین احمدحسین شریفی، استاد مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) به روش نظریه پردازی علوم انسانی اسلامی اشاره و خاطر نشان کرد: وضعیت موجود روش در تراث اسلامی جوابگوی نیازهای ما در علوم انسانی نیست و ما در حوزه‌های تعریف، توصیف، تبیین، تفسیر، پیش بینی، ارزشیابی و کنترل نیاز به تولید فکر داریم.

حجت الاسلام والمسلمین علیرضا قائمی‌نیا، عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با تبیین نظریه پیوندی در باب علم دینی ابراز کرد: علم و دین رابطه مکانیکی و جبری ندارند و یک شبکه تلفیق مفهومی را تشکیل می دهند که هرگز در این شبکه تلفیقی اسلامی بودن علم به معنای انطباق کامل آن با دین نیست.

حجت الاسلام والمسلمین علی مصباح، استاد مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) افزود: شناخت حقیقت انسان لازمه شناخت سعادت حقیقی او و مقدم کشف ارزشهای اخلاقی است و علوم انسانی و ارزشهای اخلاقی بر هم تأثیر و تأثر دارند.

حجت الاسلام والمسلمین سیدعباس موسویان، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، رهیافتهای طراحی ابزارهای مالی اسلامی را تشریح کرد و با تبیین هفت ویژگی یک ابزار مالی گفت: با بررسی ابزارهای مالی اسلامی طراحی شده، می توان چهار روش عمده را احصاء نمود که البته این رهیافتها لغزشگاه هایی نیز دارند.

حجت الاسلام والمسلمین ولی‌الله نقی پورفر، استاد دانشگاه و رییس پژوهشکده مدیریت اسلامی دانشگاه قم نیز ضمن ارائه گزارش تحلیلی از نقشه جامع مدیریت اسلامی در این نشست گفت: چرا خانواده در کنار فرد و جامعه مورد بررسی قرار نگرفته است؛ ازدواج نیمی از ایمان است، پس چرا سازمان خانواده مورد غفلت واقع شده در حالیکه تأهل نقش حیاتی در روابط اجتماعی دارد.

گفتنی است؛ در پایان روز نخست این نشست هم اندیشی از جلد دوم کتاب نظریه با حضور حجت الاسلام غلامی رونمایی شد./864/پ۲۰۲/ب۱