آیا پاداسکای عامل اخلال در GPS یک هواپیمای تجاری بوده است؟

به گزارش خبرگزاري رسا، خبر شکایت وزارت ارتباطات از عوامل ارسال پارازیت‌های خطرناک GPS در رزوهای گذشته باعث ایجاد جار و جنجالی در فضای مجازی شده است. این موضوع را نخستین بار جمال هادیان رئیس مرکز روابط عمومی وزارت ارتباطات در گفتگو با یک سایت خبری مطرح کرد و تلویحا اشاره او به علی اکبر رائفی پور مدیر مؤسسه مصاف ایرانیان بود که سال گذشته از دستگاه اخلالگر ریزپرنده‌ها تحت عنوان «پاداسکای» رونمایی کرده بود.

هادیان در این مصاحبه گفته است: اگر درست حدس زده باشم، پاداسکای سامانه‌ی پارازیت GPS می باشد. تولید پارازیت به هر نحو یک کار غیرقانونی است و البته روی GPS علاوه بر غیرقانونی بودن، بسیار خطرناک هم هست. در چندماه اخیر نزدیک بود پارازیت GPS یک فاجعه ایجاد کند و هواپیمایی در یکی از فرودگاهها سقوط کند. ما هم حسب وظیفه قانونی از عامل پارازیت که نمی‌دانیم چه کسی بوده است به دادگاه شکایت کردیم و خواستیم شناسایی شود و گزارشش را به شورای عالی امنیت ملی هم دادیم.

او در عین حال این را هم گفته که اینکه ایشان [رائفی پور] بنا به اظهارات خودشان عامل این پارازیت خطرناک و حادثه ساز باشند (البته ما در هیچ جایی سندی که رائفی پور  چنین چیزی گفته باشد را نیافتیم) و هنوز با او برخورد نشده جای تعجب است و قطعا برخوردی خیلی قاطع‌تر از ادعای ایشان مبنی بر ابلاغ به حراست‌ها برای عدم خرید سامانه مذکور می‌طلبد.

هر چند کاربران شبکه های اجتماعی با ادعای وزارت ارتباطات برخوردی نقادانه و طنز پیش گرفتند اما بلافاصله پس از اظهارات هادیان، موج گسترده خبری مبنی بر نقش داشتن رائفی پور در این ماجرا در فضای رسانه‌ای کشور و حتی رسانه های معاند آغاز شد.

البته چندی بعد هادیان در یک مصاحبه بی‌سروصدا با خبرگزاری دولتی ایرنا گفت: ما منظورمان شخص رائفی پور نبوده است اما هیچ کدام از رسانه‌هایی که خط خبری قبلی را کار کرده بودند این اصلاحیه را انتشار ندادند و آنچه عملاً در ذهن مخاطبان ماند همان خبر قبلی بود.

** تهدیدات ریزپرنده‌ها چیست؟

با این تفاسیر موضوع مطرح شده از سوی مدیر مرکز روابط عمومی وزارت ارتباطات مبنی بر ایجاد پارازیت و اخلال در GPS یک هواپیمای مسافری که تلویحا آن را به سامانه پاداسکای نسبت داده بود، ما را بر آن داشت تا در گفتگو با سازندگان مجموعه دانش بنیان این سامانه و بررسی ویژگی‌های این سامانه صحت و سقم این موضوع را بررسی کنیم.

ریزپرنده‌ها با وجود کاربردهای مفیدی که دارند، به دلیل فراوانی و ارزانی امروز به عنوان ابزاری برای جاسوسی و فعالیت‌های خرابکارانه و تروریستی مورد استفاده قرار می‌گیرند. از این رو پیشگیری و خنثی سازی این موارد برای کلیه مراکز تجاری، نظامی و امنیتی امری ضروری است.

پاداسکای یک سامانه آشکارساز و اخلالگر در ریزپرنده‌هایی است که مجهز به لینک ارتباطی و سیستم موقعیت یابی باشند. این سامانه مجهز به یک مجموعه آنتن جهتی با قابلیت چرخش ۳۶۰ درجه است که به صورت پسیو فرکانس‌های عملیاتی ریزپرنده‌ها را شنود می‌کند و در صورت شناسایی لینک ارتباطی ریزپرنده، سامانه اعلام هشدار کرده و به صورت دستی یا خودکار نسبت به اخلال در باند رادیویی و سیستم موقعیت یاب آن در زمان بسیار کوتاه اقدام و ریزپرنده را مجبور به فرود می‌کند.

سامانه پاداسکای

** پاداسکای می‌تواند در GPS یک هواپیما اخلال ایجاد کند؟

برای نخستین بار توانستیم به محل ساخت و تولید این سامانه برویم و با مهندسان جوان طراح و سازندگان این سامانه گفتگو کنیم.

یکی از سازندگان این سامانه در گفتگو با خبرنگار فارس درباره ادعای مطرح شده پیرامون ایجاد اخلال در GPS یک هواپیمای مسافری که به سامانه پاداسکای نسبت داده شده است، می‌گوید: ناحیه موثر سامانه پاداسکای در ارتفاع پست با  پرتو باریک و با برد عملیاتی حداکثر ۷ کیلومتر است، این در حالیکه هواپیماهای مسافربری معمولا در ارتفاع‌های بالا مانند بیش از ۳۰ هزار پا (۹.۱ کیلومتر) از حالت خلبان خودکار با کمک از سامانه‌های ناوبری همچون GPS استفاده می‌کنند که از این حیث عملا در برد سامانه پاداسکای قرار ندارند.

با این حال، برای اطمینان از آنکه خطری متوجه پروازهای تجاری نشود، یک  گیرنده سامانه نظارتی اتوماتیک ADS-B  بومی (پاد ایر) نیز در سامانه بومی پاداسکای تعبیه شده است که مشابه سایت Flightradar24 با دریافت سیگنال‌های ارسالی هواپیماها، پروازهای تجاری را بر فراز منطقه تشخیص و نشان می‌دهد.

** ضریب ایمنی و اطمینان بالای پاداسکای

این مهندس جوان ادامه می‌دهد: در حقیقت اپراتور سامانه پیش از آنکه بخواهد نسبت به ارسال سیگنال اخلال برای مقابله با ریزپرنده اقدام کند، از عدم وجود پرواز تجاری در محدوده عملیاتی سامانه اطمینان حاصل نموده و اگر پروازی در منطقه وجود نداشت به مدت بسیار کوتاهی (چند ثانیه) عملیات اخلال را فعال و موجب فرود ریزپرنده مهاجم می گردد.

خبرنگار فارس این سوال را مطرح می‌کند که اگر یک هواپیمای مسافربری در حین فرود باشد، طبیعتا ارتفاع آن پایین‌تر می‌آید و در برد این سامانه قرار خواهد گرفت.

این مهندس جوان در پاسخ می‌گوید: هواپیماهای مسافربری در هنگام تقرب و فرود از سامانه‌های ناوبری هوانوردی مانند ILS، VOR ، TACAN/DME و ... استفاده می‌کنند که قابل اخلال توسط سامانه پاداسکای نیستند.

سامانه‌های ناوبری هوانوردی

وی می‌افزاید این سامانه بنا به درخواست سازمانهای امنیتی و نظامی کشور ساخته شده و تمامی تست های میدانی و عملیاتی آن با هماهنگی و درخواست آن نهادها و با موفقیت انجام شده است.

با بررسی گزاره‌های فنی و توضیحات سازندگان سامانه پاداسکای به نظر می‌رسد موضوع مطرح شده مبنی بر اینکه اخلال ایجاد شده در GPS یک هواپیمای مسافربری توسط این سامانه رخ داده است، به دور از واقعیت و تنها دستاویزی برای نیل به اهداف دیگری است.

علی اکبر رائفی پور مدیر موسسه مصاف ایرانیان است که از سامانه پاداسکای سال گذشته رونمایی کرد؛ با او نیز درباره جنجالی که در خصوص این سامانه به راه افتاده گفتگو کردیم.

** دی‌ماه ۱۳۹۵ به فکر ساخت پاداسکای افتادیم

وی می‌گوید: دغدغه من برای ساخت چنین سامانه ای از ماجرای شلیک پدافندهوایی به سوی یک ریزپرنده در دی ماه ۱۳۹۵ در تهران آغاز شد. به ذهنم آمد که فردا ممکن است هر شخصی یک ریزپرنده را بلند کند و چنین اتفاقی را رقم بزند. ما هزاران کیلومتر آن سو تر برای امنیت مان می‌جنگیم و شهید می‌دهیم تا در ایران صدای گلوله را نشنویم، دشمن هم دنبال این است که این امنیت ما را به خطر بیاندازد.

۲۷ دی‌ماه ۱۳۹۵ پرواز یک ریزپرنده بر فراز تهران با واکنش و شلیک پدافند هوایی همراه بود

رائفی پور در خصوص افراد و تیمی که این سامانه را ساخته‌اند، ادامه می‌دهد: اطراف ما دانشجویان و نخبگان انقلابی و جهادی زیادی هستند و آنها این کار را شروع کردند و نهایتا پس از ۵۰ تست موفق کار به نتیجه رسید.

او سامانه پاداسکای را در کشور بی‌نظیر می‌داند و تاکید می‌کند: این سامانه قابلیت شبکه سازی و جامع سازی آن وجود دارد و تمام دستگاه‌هایی که از آن استفاده کرده‌اند راضی بودند. نکته مهم‌تر، امن بودن این سامانه است چراکه بومی و داخلی است. اگر این سامانه را بخواهیم وارد کنیم، فناوری آن ۳ تا ۴ ماهه است چراکه باندها و فرکانس‌های جدید خواهد آمد و دیگر در برابر آنها کارایی نخواهد داشت.

** ترکیه، قطر، کویت و عراق مشتری پاداسکای هستند

مدیر موسسه مصاف ایرانیان از مشتری‌های خارجی پاداسکای هم می‌گوید و ادامه می‌دهد: در حال حاضر ترکیه، قطر، کویت و عراق برای خرید این سامانه به ما پیشنهاد داده‌اند، همانگونه که برای اسلحه ذوالفقار هم کشورهایی به ما پیشنهاد دادند. علت آن کارآمدی این سامانه و قیمت بسیار پایین تر آن نسبت به نمونه‌های خارجی است. سامانه‌ای با کارایی پاداسکای در دنیا قیمتی معادل ۳۵۰ هزار دلار دارد، در حالی که قیمت این سامانه در ایران چند برابر کمتر از این رقم است.

او در خصوص حواشی به وجود آمده پیرامون رونمایی این سامانه هم از مشکلاتی که پس از رونمایی برای آنها به وجود آمده می‌گوید ودر عین حال ادامه می‌دهد: فعلا نمیخواهم به سنگ اندازی‌های عجیبی که از سوی نهادی خاص صورت گرفت بپردازم چراکه نمیخواهم مجموعه‌های کشور تضعیف شوند.

** تست‌های پاداسکای با حضور نهادهای نظامی و امنیتی انجام شده است

مدیر موسسه مصاف ایرانیان درباره تست‌های پاداسکای هم می‌گوید: تست هایی که ما داریم بلااستثناء به درخواست و با حضور نهادهای امنیتی و نظامی انجام می‌شود چراکه ما خودمان مجاز نیستیم تست را انجام دهیم. حتی سامانه ما در حال حاضر در سبد تامین کالای پدافند غیرعامل قرار دارد که به دستگاه‌ها توصیه می‌کنند آن را تهیه کنند و در مراسم‌های مختلف مهم ملی این دستگاه برای حفاظت از محیط در برابر تهدید ریزپرنده‌ها بارها استفاده شده است.

** تست موفق پاداسکای در فرودگاه مهرآباد

رائفی پور از انجام تمام تست‌های پاداسکای در محیط‌های غیرشهری می‌گوید و در عین حال به یک مورد تست خاص هم اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: فقط یک مورد در فرودگاه مهرآباد به درخواست سازمان هواپیمایی کشوری انجام شده است که برای این تست هم نیم ساعت تمام پروازها را لغو کردند؛ این تست هم علاوه بر اینکه موفق بود، برای این بود که ببینند سامانه ما تاثیری روی سامانه‌های ناوبری هوایی دارد یا ندارد که خوشبختانه تاثیری روی این سامانه‌ها نداشت.

** نسبت دادن خلال GPS هواپیمای تجاری به پاداسکای نهایت شیطنت است

او موضوع مطرح شده از سوی مدیر روابط عمومی وزارت ارتباطات و رسانه‌های همسو درباره اخلال این سامانه در GPS یک هواپیمای تجاری را نهایت شیطنت رسانه ای از سوی وزارت ارتباطات می‌داند و می‌گوید: اتفاقی که این آقایان مدعی هستند و آن را به تست سامانه پاداسکای تلویحا نسبت می‌دهند، چند ماه قبل از رونمایی از این سامانه اتفاق افتاده؛ این خیلی دردآور است که یک اتفاقی جای دیگری بیفتد و بعد از اینکه سامانه پاداسکای رونمایی شد، برای پیگیری امیال و اغراض سیاسی آن اتفاق را به ما نسبت بدهند. و بعد رسانه هایشان همگی یکپارچه با نشر اکاذیب و اتهامات بی اساس این دستاورد ملی مهندسان و نخبگان کشورمان را مورد هجمه قرار دهند.

** انتقاد از حاشیه سازی امنیتی برای منتقدان

مدیر موسسه مصاف ایرانیان این موج سازی را یک شیطنت سیاسی و بدون پشتوانه فنی و علمی برشمرد و گفت: آنها با این کار نشان دادند حتی اگر صدبار خودشان را رنگ و لعاب کنند، ذات‌شان امنیتی است؛ البته امنیتی بودن بد نیست، اما حاشیه سازی امنیتی برای مردم و منتقدان سیاسی بد است؛ سواستفاده از اطلاعات و اخباری که در اختیار دارند برای رسیدن به مقاصد سیاسی و ضربه زدن به منتقدانشان ناپسند است. شما دیدید چندی پیش یکی از نمایندگان مجلس مدعی شد که می‌خواسته درباره مسائل وزارت ارتباطات سخن بگوید، پیش از نقطش در مجلس افرادی نزدیک به این جریان از نقطش خبر داشتند. این سوءاستفاده از امکاناتی است که بیت‌المال در اختیارشان گذاشته است که جرم و گناه است و باید با آن برخورد شود.

رائفی پور در عین حال به همراهی رسانه‌های معاند با این خط خبری در برخی رسانه‌های داخلی اشاره می‌کند و می‌گوید: حتی این آقایان با خود فکر نکردند که چرا در ماجرای هجمه علیه سامانه پاداسکای، رسانه‌های سعودی مانند ایران اینترنشنال و العربیه با آنها در این خط خبری همراهی کردند. ما شاهد یک خط خبری بودیم یعنی یک مطلبی گفته شد و بعد از آن تمام افراد مرتبط سرخط شدند و به یک خط خبری که دروغ محض بود دامن زدند. چه همراستایی میان این گروه و رسانه‌های معاند وجود دارد که خط خبری آنها را باید دنبال کنند؟

وی ادامه می‌دهد: نکته بعدی این است که چرا در زمانی که ریزپرنده‌ها یک تهدید برای کشور محسوب می‌شوند و ما برای مقابله با آنها دست به کار شده‌ایم و این سامانه را طراحی و تولید کرده‌ایم، عده‌ای این چنین علیه آن فضاسازی می‌کنند؟ دقیقا مانند اوایل انقلاب که افرادی می‌خواستند هواپیماهای اف-۱۴ را به آمریکا بفرستند که اگر نبود افرادی مانند امام(ره)، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای و شهید چمران این کار را می‌کردند یا عده‌ای در مجلس میخواستند تیپ نیروهای مخصوص ارتش را منحل کنند که شهید چمران در برابر آنها می ایستد و سخنرانی می‌کنند و عجیب اینکه چندی بعد کشورمان مورد حمله رژیم بعث قرار می گیرد!

** با خط تخریبی آقایان، جوانان دلسرد می‌شوند

مدیر موسسه مصاف ایرانیان دلسرد شدن نخبگان و جوانان دانشمند کشور توسط این جریان را دیگر آسیبی می‌داند که خط تخریب وزارت ارتباطات متوجه کشور می‌کند و می‌گوید: اینکه برای جوانان این کشور که دست به کار شده‌اند و چنین سامانه‌ای را ساخته‌اند اتهام امنیتی بسازند و مشکل ایجاد کنند، چه مفهومی دارد؟ خیلی از افرادی که از کشور می‌روند رفتارهای این چنینی را می‌بینند که دیگر تمایلی برای ماندن ندارند.

ضرورت و لزوم ورود یک موسسه فرهنگی به کارهای اینچنینی و تولید محصولاتی مانند اسلحه یا سامانه مقابله با ریزپرنده‌ها سوالی است که ما از رائفی پور می‌پرسیم و او اینگونه پاسخ می‌دهد: اگر کسی اقدامات و محصولاتی که ما تولید می‌کنیم را تولید کنند، ما وارد نمی‌شویم. ضمن اینکه مجموعه‌ای که سامانه پاداسکای را تولید می‌کند یک شرکت دانش بنیان است،  مصاف یک تفکر است که هرجا کمبودی باشد ورود پیدا می‌کند. در سیل، زلزله، کرونا و .... هم ما حضور داشته و داریم.

او می‌گوید: ورود به این حوزه ممنوع نیست، ما الان سمتا داریم یعنی یک شرکت دانش بنیان به صورت کاملا قانونی ثبت کرده‌ایم و شرکت ما صلاحیت های لازم را در خود به وجود آورده که توسط دستگاه‌های ذیربط این صلاحیت‌ها احراز شده است و مجوز فعالیت گرفته است./1360/