رسالت رسانهها تبیین صحیح روایتهاست
به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، در همه جوامع، رسانه (Medium) مهمترین و کارآمدترین بستر اطلاع رسانی برای ارتباط با مخاطبان است که هدف آن، انتقال اخبار و پیامهای متعدد و متنوع روز به جامعه به منظور آگاهی افراد از شرایط و رویدادهای داخلی و خارجی جهان در عرصههای مختلف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، امنیتی و غیره است.
با وجود آن که رشد این صنعت با توسعه فضای مجازی تحقق تئوری دهکده جهانی را سرعت و فزونی بخشیده است، لیکن عوامل متعددی باعث گردیده تا برخی رسانهها از لغزش و خطا مصون و در امان نمانده و آسیبپذیر و آسیبرسان شوند و از رسالت و تکلیف اصلی و انسانی خویش یعنی اخلاق محوری، رعایت امانت، تبیین و انعکاس صحیح رویدادها و واقعیتها و نیز ارائه دقیق تحلیلها به شهروندان، غفلت ورزند و در گردباد تحریفات و تناقضات تحلیلی روایتها، سبب کج فهمی، سردرگمی، برداشت ناصواب و قضاوت غیر منصفانه جامعه شوند و موجی از بیاعتمادی را در سطح جامعه اشاعه دهند و از این رهگذر، بخشی از جامعه به ویژه نسل جوان در آغوش شبکههای خارجی معاند با نظام جمهوری اسلامی سوق داده شوند و نتیجهای جز تغذیه افکار عمومی از سوی شبکههای اپوزیسیون را در پی نداشته باشد.
در این خصوص دلایل بسیاری را می توان برشمرد که یکی از مهمترین علل این لغزش و کاستی در حوزه رسانه و اطلاع رسانی، عدم استقلال مالی رسانهها است، چرا که همین امر موجب گردیده تا روایت رویدادها و چرخش تحلیلی اخبار توسط آنان به سمت و سویی جریان یابد که حاصل آن جز تأمین منافع برخی گروهها و جناحهای معارض و برانداز در داخل کشور که از توبره نظام پروار شدهاند، نباشد.
رسانههایی که خود را وامدار جریانات و افرادی میدانند که تأمین کننده منابع مالی آنان بوده و بقا، دوام و حیات آنان را متعهد شدهاند. لذا همسویی با این جریانات، وجدان و اخلاق حرفهای آنان را ذیل منافع شخصیشان قرار داده است.
از دیگر سو، بخشی از معضلات و مشکلات این طیف از رسانهها جذب و استفاده از افراد ناپخته و غیرحرفهای در جمع اصحاب رسانه است. زیرا این مستخدمان، پیش از آن که متخلق به اخلاق حرفهای، متخصص در حوزه رسانه و متعهد در قبال منافع ملی و نظام حاکمیتی باشند، به دلیل فقدان آموزشها و مهارتهای لازم و به صرف پیوند ایدئولوژیکی و یا قبیلهای سعی در تثبیت خویش داشته و با انتشار اخبار و تحلیلهای سطحی، عوامانه و غیرحرفهای واقعی نما و القای آن به جامعه، ناخواسته ضمن تشویش اذهان عمومی، در راستای منافع دشمنان گام برمیدارند.
همین امر موجب شده تا روزانه با حجم فراوانی از اخبار و اطلاعات ضد و نقیض، نادرست و جهتدار مواجه شویم که علیرغم کوتاهی زمان ترند این خبرها، آثار مخرب و اثرگذاری عمیق و بلند مدتی را در ذهن توده مردم و حتی جامعه فرهیختگان برجای گذاردهاند. این خود، نه تنها باعث نومیدی و سرخوردگی هموطنان شده، بلکه مقدمه تحلیلهای غلط اقشار جامعه را از سر ناآگاهی و جهل در مواجهه با اینگونه اطلاعات در بر داشته است.
این در حالی است که در کنار ضعفهای مورد اشاره، علاوه بر ولنگاری فضای مجازی ناشی از فقدان نظارت دستگاههای زیربط و تعلل و ناکارآمدی مجموعه هایی چون وزارتین ارشاد و ارتباطات، شورای عالی فضای مجازی و … ، شاهد انعکاس مطالب تنشزا با تیترهای نامناسب از سخنان کد دار و عامدانه مسئولین انقلابی نما و نیز اظهار نظرهای نابخردانه، ناسنجیده و ناآگاهانه برخی از مسئولین انقلابی در میان اقشار مختلف جامعه که با بیتدبیری خود آب در آسیاب دشمن ریخته و موجبات تنش و التهابات جامعه را فراهم میسازند، هستیم.
حال با توجه به آنچه اشاره گردید، این پرسش مطرح میشود که دولتمردان، دستگاههای نظارتی، مراکز و اصحاب با نفوذ و تأثیرگذار عرصه فرهنگ، ارتباطات و فناوری چه تدابیری را در برخورد با معضلات رسانهای به منظور مقابله با اخبار زرد و التهابآفرین و تحلیلهای غیر واقعگرایانه اندیشیده و چه اقدامات کارشناسانه و فرهنگسازانهای را تدبیر کردهاند تا کاهش و حذف اخبار و اطلاعات مخرب را در کوتاهترین زمان و با کمترین هزینه در پی داشته باشد و توصیه دغدغهمندانه رهبر معظم انقلاب را از باب تبیین روایات واقعی تحقق بخشد.
بیتردید رسالت رسانه فراتر از آن چیزی است که نظارهگر میباشیم و صرف رصد و پایش اخبار مسموم و مواجهه با آن در راستای خنثیسازی اثرات و تبعات آن، جز تسکین و درمان موقت نخواهد بود. بنابراین انتظار میرود رسانه های متعهد و انقلابی در اقدامی راهبردی و جهادی با بینش مکاشفهای، خودکفایی مالی، ارائه تحلیلهای هوشمندانه و بهرهمندی از نیروهای متخصص و حرفهای انقلابی در عرصه پردازش اخبار و رویدادها، به تبیین دقیق روایات و واقعیتها و تزریق نشاط و امید در متن جامعه پرداخته و با بیاثرسازی اخبار یأسآور و عبور از آزمون و خطاهای عبرتآموز، راهکارهای کاربردی سازنده، مؤثر و نتیجه بخش را با حداقل هزینه و در کمترین زمان ممکن ارائه دهند تا با بهرهمندی حداکثری از ظرفیتهای موجود، در نبرد روایتها به ظفر نائل شویم.
محمدمهدی جهان پرور