امام رضا الگوی جامع دیانت و سیاست است

حجت الاسلام والمسلمین سیدهاشم بطحایی از اساتید حوزه علمیه قم در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری رسا، با گرامیداشت سالروز ولادت امام رضا(ع) به بیان ابعاد زندگی آن امام همام پرداخت.

وی اظهار داشت: امام رضا(ع) افتخاری برای پیروان مکتب امامت و ولایت و جهان اسلام است و اندیشه رضوی در سپهر اندیشه اسلامی می درخشد.

دوران زندگی امام رضا(ع)

وی با اشاره به دوران زندگی امام رضا(ع) بیان داشت: بنی امیه در طول دوران حکومت، مشغول عیاشی بوده و در جهل به سر می بردند، در حالی که بنی عباس خود را طرفدار علم و دانش نشان می دادند و در بین مردم به دنبال حفظ جایگاه بودند.

استاد حوزه علمیه قم، بیان داشت: در دوران حکومت مامون عده‌ای از حسودان در شهر تردد می کردند و در گزارش هایی که به مامون می دادند، بیان می داشتند که چگونه در حکومت اسلامی دو پیشوا می گنجد.

وی بیان داشت: مامون به منظور تحت نظر قرار دادن امام رضا(ع) و دور کردن محبان و شیعیان از دور ایشان، تقاضای کردند تا امام رضا(ع) ولایت عهدی را قبول کرده و به مرو بیایند.

این استاد حوزه علمیه قم بیان داشت: کارگزاران حکومت عباسی توجه داشتند که حضرت رضا(ع) از مسیرهای حرکت کنند که شهر ولایت مدار قم در مسیر قرار نگیرد و لذا خط سیر را از اهواز، فارس و سپس نیشابور قرار دادند.

امام در سفر به مرو مجبور بود

استاد دانشگاه پردیس تهران، اظهار داشت: چون امام رضا (ع) آگاه به مقاصد ایشان بود در وداع با خانواده خود، علی رغم علاقه به خانواده ، به آنها فهماند که این سفر بازگشت نخواهد داشت.

وی بیان داشت: در مدینه شایع کرده بودند که امام رضا(ع) حاظر به همکاری با دستگاه عباسی شده است و امام آرزوی شاهی کرده است که حضرت برای اینکه نشان دهند، از سفر به خراسان ناگزیر هستند، در چند نوبت، کنار مرقد پیامبر آمد و با شکل وداع خود با قبر پیامبر ناخرسندی و نگرانی خویش را از این سفر آشکار ساخت، تا دیگران نیز بدانند که امام(ع) بر انجام این سفر مجبور است که یکی از شاهدان عینی ماجرا می گیود: هنگامی که فرستاده مأمون، وارد مدینه شد، من نیز در مدینه بودم. امام برای وداع با پیامبر وارد حرم شریف نبوی گردید. حضرت در حالی که با صدای بلند گریه می‌کرد، چند نوبت با پیامبرو مرقد پاک او خداحافظی کرد.
جلو رفتم و به امام(ع) سلام کردم. حضرت پاسخ سلام مرا داد. آنگاه امام را به خاطر سفری که در پیش داشتند، تهنیت گفتم، ولی آن حضرت فرمود: مرا به حال خود واگذار، که من از جوار جدم خارج شده و در غربت از دنیا خواهم رفت.

وی گفت: مسیر انتخاب شده برای سفر امام رضا(ع) به گونه ای بود که کمترین استقبال کننده را داشته باشد اما با این حال امام رضا در نیشابور با استقبال مردم روبرو شد.

حرکت های امام  رضا(ع) در مقابل اقدامات تخریبی مامون

این استاد حوزه علمیه قم بیان داشت: ماموم برای شکستن مقام امام رضا(ع) در بین مردم بسیار تلاش می کرد و با پیشنهاد ولایت عهدی و کارهای دوگانه خویش در صدد ایجاد جو روانی علیه امام رضا(ع) بود.

وی گفت: مامون از یک سو می خواست در بین مردم ترویج دهد که امام مدینه را به قصد حکومت رها کرده و از دیگر سو در طوس زمزمزمه ایجاد می کرد که از وقتی که امام رضا(ع) آمده برکت از شهر رخت بربسته است.

این محقق علوم اسلامی اضافه کرد: در همین راستا بود که مامون از امام رضا(ع) در خواست کرد که نماز عید را بخوانند.

وی گفت: روز عیدی مأمون از امام (ع) تقاضا کرد که نماز عید را با مردم بخواند، تا برای مردم اطمینان بیشتری در امر ولایتعهدی پیدا شود. امام گفت: قرار ما بر این بوده که در هیچ کار رسمی دخالت نکنم، بنابراین مرا از اقامه نماز عید معذوربدار؛ مأمون اصرار کرد امّا امام نپذیرفت اما هنگامی که امام رضا(ع) پافشاری خلیفه را احساس کرد به او فرمود: اگر قرار است که من حتماً به نماز بروم من این فریضه الهی را طبق سیره پیامبر و روش امیرمؤمنان علی(ع) اقامه خواهم کرد، آنگاه دستور داد: سرداران و تمام مردم صبح روز عید در مقابل منزل مسکونی حضرت رضا(ع) اجتماع کنند، آن حضرت در حالی که پابرهنه بود و پیراهن و سایر لباسهایش را به کمر زده بود، موقع خروج از منزل سربه سوی آسمان بلند کرد و چهار تکبیر گفتند و در ادامه مردم هم تکبیر گفتند.

این استاد حوزه ادامه داد: شهر مرو یکپارچه فریاد تکبیر سرداد و به دنبال آن از گریه و ناله هزاران زن و مرد مشتاق اهل بیت(ع) به لرزه درآمد، سرداران نظامی هنگامی که حضرت را با آن حال دیدند از مرکب های خود پیاده شدند که هنگامی که این خبر به مأمون رسید، مأمون احساس خطر کرده و از امام رضا(ع) عاجزانه درخواست نمود که از میانه راه به منزل برگردد.

وی در پایان گفت: امام رضا(ع) سیاست را با دیانت اعمال می کردند اما مامون در پی سیاست با ریاست بود و تاریخ نشان داده که ساست غیر دینی دوام نخواهد آورد. /909/ت302/ع