سخنگوی وزارت خارجه آمریکا: میزان رای ملت است

به گزارش سرویس مانیتورینگ خبرگزاری رسا، آلن ایر سخنگوی فارسی زبان وزارت امورخارجه آمریکا در گفتگوی تلویزیونی صدای آمریکا به تحلیل انتخابات این کشور پرداخت.

آلن ایر گفت: هر شهروند به عنوان عضوی از یک حکومت هم حق دارد و هم تکلیف، یعنی وظیفه مدنی دارد.

وی با اشاره به اهمیت حضور مردم پای صندوق های رای اظهار داشت: پس معلوم است رای دادن خیلی مهم است، به قول معروف، میزان رای ملت است.

این جمله معروف که از زبان دولت مردان آمریکایی جاری شد از سوی بنیانگذار کبیرانقلاب اسلامی حضرت امام خمینی(ره) در خرداد 58 یعنی 5ماه پس از پیروزی انقلاب اسلامی در جمع پرسنل نیروی هوایی بیان شده بود.

امام(ره) در این سخنرانی با انتقاد از غرب زدگان داخلی که اجازه اظهار نظر مردم را درباره قانون اساسی که بر مبنای اسلام پایه ریزی شده را نمی دهند، فضا را برای حضور حداکثری مردم و رای به قانون اساسی  اسلامی مهیا می کند.

 امام خمینی(ره) می فرمایند: "خود ملت میزان است. مجلس مؤسسان اگر اعتبار دارد برای این است که مجلس مبعوث از ملت است. خود ملت حق ندارد رأی بدهد، لکن وکیل ملت حق دارد؟! این چه غلطی است! خود من حق ندارم تصرف بکنم در مالم، وکیل من حق دارد؟! خود شما حق ندارید رأی بدهید، وکیل شما حق دارد؟! وکلا برای این حق دارند که وکیل شما هستند، و الاّ چه حقی دارند؟ یک نفر چه حقی دارد برای 35 میلیون جمعیت رأی بدهد؟ پنجاه نفر ـ ششصد نفر چه حقی دارد برای یک ملت 35 میلیونی رأی بدهد؟ این حق برای این است که شما می‏خواهید رأی بدهید. رأی شماست. میزان رأی ملت است."

دموکراسی مدل آمریکایی همچون سال 2004 بار دیگر در سال 2012 خود را به رخ کشید و با وجود انتخاب رامنی از سوی تعداد بیشتری از مردم کشور آمریکا، اوباما توانست به ریاست جمهوری این کشور برسد. این بدین معنی است که گرچه تعداد مردمی که به رامنی رای دادند 2 میلیون نفر بیشتر است اما به خاطر اینکه تعداد آراء الکترال ایالتهایی که رامنی بیشتر در آنها رای آورده، کمتر از اوباماست، وی نتوانست به کاخ سفید راه یابد و اوباما در نهایت توانست با کسب 274 رای الکترال کالج، یک دور دیگر مستاجر کاخ سفید باقی بماند.

گفتنی است امروز، رییس جمهور آمریکا و معاونش، با رای مستقیم مردم انتخاب نمی شوند، بلکه در واقع، در ماه دسامبر توسط « گروه انتخاب کنندگان» (الکترال کالج) برگزیده می شوند.

« گروه انتخاب کنندگان» را که هر کدام شان « الکتر»(ellector) نامیده می شوند، مردم هر ایالت تحت عنوان « انتخابات عمومی» برمی گزینند. رای این افراد «رای الکترال» نامیده می شود. شمار افراد این گروه برابر است با مجموع شمار نمایندگان مجلس نمایندگان هر ایالت به علاوه دو سناتور (یا نماینده در مجلس سنا) از هر ایالت به طور مساوی.
 
شمار کل افراد «گروه انتخاب کنندگان» در سراسر آمریکا ۵۳۸ نفر است که از مجموع ۴۳۵ نماینده مجلس نمایندگان، ۱۰۰ سناتور مجلس سنا، و ۳ رای الکترال واشنگتن دی سی تشکیل می شود. بنابراین حداقل ۲۷۰ تن از الکترها باید به یک نامزد رای بدهند تا وی بتواند به مقام رییس جمهوری آمریکا و یا معاونت وی دست پیدا کند.

 
در آمریکا هر یک از دو حزب اصلی برای هر ایالت به تعداد آراء الکترال، الکتر نامزد می کنند. گرچه روش دو حزب برای نامزد کردن این الکترها یکسان نیست، اما این نامزدها معمولاً در اجلاس سراسری این دو حزب و یا رای کمیته مرکزی احزاب در ایالات انتخاب می شوند.

 
وقتی مردم در انتخابات عمومی ماه نوامبر؛ پای صندوق های رای می روند، در واقع به الکترهای ایالت خود رای می دهند. با این همه، بر اساس قانون در بیشتر ایالت ها الزامی وجود ندارد که این الکترها به نامزدی که اکثریت آراء را کسب کرده است، رای دهند. به همین علت، افرادی که از سوی هر حزب نامزد می شوند اشخاصی هستند که یا در حزب، صاحب مقام هستند یا بستگی های طولانی مدت با حزب دارند. این امر از آن جهت لحاظ می شود که اطمینان حاصل گردد آنها در صورت انتخاب شدن، به نامزد مورد نظر حزب مربوطه رای می دهند.

 
بنابراین، روند انتخاب رییس جمهور و معاون وی در آمریکا گزینشی غیر مستقیم است. به این معنا که در ماه دسامبر، یعنی ماه پس از انتخابات عمومی، الکترهایی که در هر ایالت برگزیده شده اند، در مراکز ایالات گرد هم می آیند تا با رای خود، رییس جمهور و معاون وی را تعیین کنند. در ماه ژانویه پس از آن نیز مجلس نمایندگان برای تایید نتایج انتخابات، جلسه تشکیل می دهد.

 
علل برقراری سیستم الکترال در آمریکا

دو علت عمده برای برگزیدن « سیستم الکترال» در ایالات متحده وجود دارد. نخست اینکه، بنیانگذاران آمریکا انتخابات مستقیم توسط مردم را در برابر سوء استفاده و فساد، آسیب پذیر می دانستند. در آن هنگام، این دیدگاهی غیر معمول نبود و از منظر بسیاری از افراد دموکراسی حکومت توده های ناآگاه تلقی می شد. امروزه این استدلال دیگر ارزشی ندارد.

دومین علت، که تا امروز نیز موجه باقی مانده، این است که سیستم الکترال در روند انتخابات به ایالت های کم جمعیت تر بهای بیشتری می دهد. به عنوان مثال، کالیفرنیا با جمعیت تقریبی 35/5 میلیونی خود، ۵۵ رای الکترال دارد، که به این مفهوم است که در ازای هر ۶۴۵ هزار نفر، یک رای الکترال وجود دارد. اما آلاسکا که کل جمعیتش ۶۵۰ هزار نفر است دارای ۳ رای الکترال است، یعنی در این ایالت در ازای هر ۲۱۷ هزار نفر، یک رای الکترال وجود دارد.

 
به سبب این روش انتخابات است که لزومی ندارد نامزدهایی که به ریاست جمهوری و معاونت وی برگزیده می شوند، همیشه از اکثریت آراء انفرادی رای دهندگان برخوردار باشند. این دقیقاً همان موردی بود که در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۰ آمریکا پیش آمد و جورج بوش و دیک چنی با کسب اکثریت آراء الکترال، نه اکثریت آراء انفرادی رای دهندگان، به مقام خود دست یافتند.

 
تکلیف کاندیدها در شرایط تساوی رای های الکترال

در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا یک حالت دیگر نیز وجود دارد. این حالت زمانی است که در آن، هیچ یک از نامزدها اکثریت رای الکترال ها را به دست نمی آورد، و هر یک ۲۶۹ رای کسب می کنند.
 

بر اساس قانون اساسی ایالات متحده آمریکا، در چنین صورتی وظیفه انتخاب رییس جمهور بر عهده کنگره گذاشته خواهد شد. اگر تعداد آرای هیئت‌های انتخاباتی نامزدها برابر باشد، مجلس نمایندگان برای معرفی رییس جمهور باید تشکیل جلسه دهد. در این جلسه، هر ایالت فقط یک رای دارد و تفاوتی میان ایالت‌ های پرجمعیت و ایالت‌ های کم جمعیت نیست. بنابراین، ممکن است اعضای یک حزب در داخل گروه انتخاب کننده به نفع حزب رقیب آرای خود را به صندوق بریزد. اگر آرای انتخاباتی دو نامزد با یکدیگر برابر باشد، انتخابات بین این دو تن صورت می‌ گیرد.

 
تا کنون فقط یک بار در تاریخ ایالات متحده آمریکا، رییس جمهور را مجلس نمایندگان برگزیده است. در سال ۱۸۲۴ پس از آنکه چهار رقیب اصلی، هر یک تعدادی از آرای انتخاباتی را به خود اختصاص دادند و امکان معرفی رییس جمهور منتخب فراهم نشد، مجلس نمایندگان به رای گیری پرداخت و سرانجام جان آدامز را به عنوان دهمین رییس جمهور ایالات متحده معرفی کرد. آندرو جکسون با ۱۵ رای انتخاباتی بیشتر، به علت ناکامی در مجلس نمایندگان از آدامز شکست خورد.

 
همچنین، در صورتی که در جریان رای‌ گیری در مجلس نمایندگان، امکان تعیین رییس جمهور فراهم نشود، این وظیفه بر اساس قانون اساسی به سنا واگذار خواهد شد. در این گام، سناتورها به جای انتخاب رییسجمهور، معاون رییس جمهور را انتخاب می‌ کنند و پس از آن در یک روند خودکار، معاون رییس جمهور به مقام ریاست جمهوری برگزیده می‌شود.

 
به عبارت دیگر، هنگامی که امکان انتخاب رییس جمهور محقق نشود، سنا معاون رییس جمهور را معرفی می‌ کند و وی به عنوان جانشین رییس جمهور، مسئولیت‌ های وی را بر عهده می‌ گیرد. در حقیقت این آخرین مرحله از روند بسیار طولانی و طاقت‌ فرسای انتخاب رییس جمهور است که از انتخابات مقدماتی توسط احزاب آغاز می‌ شود و تا معرفی رییس جمهور منتخب توسط سنا ادامه می‌ یابد.

در تاریخ انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا تاکنون رییس جمهور توسط سنا انتخاب نشده‌ است.

 
همچنین، در صورتی که سنا هم نتوانسته باشد تا آن روز، معاون رییس جمهور را برگزیند، تا زمانی که مجلس نمایندگان و مجلس سنا بتوانند تصمیم خود را بگیرند، رییس مجلس نمایندگان به عنوان رییس جمهور انجام وظیفه خواهد کرد.

گفتنی است دولتمردان آمریکایی در شرایط سخن از دموکراسی و اهمیت نقش مردم در انتخابات این کشور به میان می آورند که بر اساس مطالب فوق وطبق قانون، مردم این کشور تاثیر مستقیمی بر انتخاب دولت و اعضای آن ندارند./990/ب903/ک