به جای تحدید جمعیت باید آن را مدیریت کرد/ کاهش باروری یک اتفاق نگرشی است نه اقتصادی

سیدغلامرضا حسنی، استاد دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد درباره چالشهای جمعیتی کشور گفت: مشکل ما افزایش جمعیت نیست بلکه مدیریت آن است چرا که شاهد هستیم کشورهای با جمعیت کم و ثروتهای هنگفت، توسعه یافته نیستند و از طرفی کشورهای با جمعیت سالمند بسیار پیشرفت کرده اند.

وی با بیان اینکه ما چون نتوانسته ایم جمعیت را مدیریت کنیم، آن را کنترل کرده ایم، افزود: اکنون وضعیت رشد جمعیت ما به گونه ای است که در حال خروج از لیست بیست کشور پرجمعیت جهان هستیم و این قدرت و امنیت ما را تضعیف می کند.

محقق مسائل جمعیت شناسی تصریح کرد: باید سالمندی را از تهدید به فرصت تبدیل و از سوی دیگر بهسازی جمعیت را در دستور کار قرار دهیم چرا که اگر رشد جمعیت سالخورده به همین شکل ادامه یابد، شفیت بودجه ها به سمت تأمین اجتماعی و عدم توانایی دولت در پاسخگویی به تأمین اجتماعی سالمندان، منجر به ورشکستگی سازمانهای تأمین اجتماعی خواهد شد و مشکلات عدیده خواهد شد.

تضعیف نظام حمایتی خانواده از عوامل مهم در کاهش فرزندآوری

حسنی در ادامه، تضعیف نظام حمایتی خانواده را از عوامل کاهش فرزندآوری برشمرد و گفت: در گذشته فشار هنجاری از طرف والدین نسبت به زوجین جوان زیاد بود و اگر نهایتا پس از یک سال زن و شوهری بچه دار نمی شدند، اطرافیان نسبت به آنها دید منفی پیدا می کردند در حالی که امروز دقیقا این امر معکوس شده و والدین حتی جوانان را به تعویق فرزندآوری تشویق می کنند.

کاهش باروری یک اتفاق نگرشی است نه اقتصادی

وی خاطرنشان کرد: کاهش باروری یک اتفاق نگرشی و تغییر آن کاری دشوار اما ممکن است چرا که اگر این اتفاق نیفتد و هرم سنی جامه معکوس شود، جامعه جز هزینه چیزی نخواهد داشت و دولت هرچه درآمد دارد باید صرف جمعیت سالمند کشور کند.

استاد دانشگاه، الگوی مصرف نادرست، فقدان تسهیلات حمایت از تشکیل خانواده و فرزندآوری و نبود مدیریت را از دیگر عوامل کاهش جمعیت عنوان و تصریح کرد: کاهش جمعیت یک پدیده صرفا اقتصادی نیست وگرنه خانواده های مرفه باید فرزندان زیادی می داشتند.

به هم خوردن تعادل منابع ما نسبت به جمعیت به دلیل  نبود مدیریت و الگوی مصرف صحیح است

وی یادآور شد: به هم خوردن تعادل منابع ما نسبت به جمعیت به دلیل عدم مدیریت است چرا که الگوی مصرف صحیح و استفاده بهینه نداریم  این در حالی است که از ارکان تحقق اقتصاد مقاومتی،اصلاح الگوی مصرف است.

به جای پیامدها روی عوامل اساسی کاهش جمعیت تمرکز کنیم

حسنی با بیان اینکه یارانه ها باید به جای افراد به بهسازی زیرساختها اختصاص یابد، تصریح کرد: متأسفانه به جای کار کردن روی عوامل اساسی اثرگذار در کاهش جمعیت، روی پیامدهای آن متمرکز شده ایم.

استاد دانشگاه با اشاره به اینکه وقتی نرخ باروری از 5/2 پایینتر آمد، باید کنترل جمعیت متوقف و سیاستهای تشویقی آغازمی شد، افزود: ما اکنون در شرایطی هستیم که تعداد زنانی که در دوره باروری هستند زیاد است اما با این حال شاهد کاهش نرخ باروری هستیم بنابراین در دوره بعد که این تعداد کاهش می یابد، نرخ باروری بیش از این کاهش خواهد یافت به گونه ای که حتی اگر در افزایش فرزندآوری در آن دوره هم موفق باشیم، نمی توانیم کاهش جمعیت را جبران کنیم.

ضرورت ارائه خدمات و تسهیلات فرزندآوری و نگهداری از فرزند

وی با تأکید بر ضرورت ارائه خدمات و تسهیلات فرزندآوری و نگهداری از فرزند در خانواده و اجتماع برای بانوان، گفت: تا وقتی فرزندآوری یا نگهداری فرزند هزینه زا باشد، کمتر کسی تمیل به آن خواهد داشت لذا از سیاستهای عمده کشورهای پیشرفته، کاهش هزینه های فرزندآوری است؛ بسیاری از کشورها حتی در مراکز خرید مکانهایی برای رسیدگی به نوزاد و کودک برای مادر در نظر گرفته اند.

معضل کاهش جمعیت، مسأله ای ملی است

حسنی تأکید کرد: معضل کاهش جمعیت، مسأله ای ملی است؛ اکنون که هم جمعیت شناسان و هم مسؤولان متوجه خظر کاهش جمعیت شده اند باید آن را جدی بگیرند و هماهنگ عمل کنند زیرا سیاستی که هماهنگی در اجرا نداشته باشد به بن بست می رسد و باعث هدررفت سرمایه های کشور می شود.

استاد دانشگاه با بیان اینکه ما یک سقوط آزاد جمعیتی داشته ایم و بابت تداوم و تبعات ان باید پاسخگوی نسلهای آتی باشیم، ابراز کرد: مسؤولان باید با برنامه ریزی و تقسیم کار پیگیر سیاستهای جمعیت و خانواده باشند و هز شش ماه جلسه برای گزارش کار و نه بیلان کاری دور هم جمع شوند چرا که مشکل کاهش جمعیت را صرف همایش و سخنرانی حل نمی کند.

وی خاطرنشان کرد: ما در عصر طلایی جمعیت هستیم و نباید مشکلات کنونی جمعیت مانند بیکاری بالا را داشته باشیم چرا که اگر در این عصر طلایی نتوانیم تولید و پس انداز لازم را ایجاد کنیم در عصر بعدی که کاهش جمعیت داریم با مشکلاتی به مراتب بیشتر و عمیقتر مواجه خواهیم شد./301/930/ب1