ابراز عطوفت و محبت در برابر دشمنان اسلام جایز نیست

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حجت الاسلام والمسلمین حمید درایتی در مراسم عزاداری سیدالشهدا(ع) که شب های ماه محرم در محل مجتمع فرهنگی بنی فاطمه مشهد مقدس در حال برگزاری است، اظهار کرد: حادثه تلخ و ناگوار کشته شدن سیدالشهدا(ع) علل و عواملی داشت که این علل و عومل در هر جامعه ای زمینه بروز و پیدایش فاجعه در آن جامعه را فراهم می کند. از این جهت شناسایی ریشه های چنین مصیبت عظمایی در تاریخ بشریت ضروری است.

استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه خراسان با یادآوری سخنان روز گذشته خود، گفت: امام حسین(ع) به لشکر یزید فرمودند «علت این که شما حاضر نیستید سخن مرا بشنوید، این است که شکم ها شما از حرام پر شده است و آن قدر حرام خواری کرده اید که حرف حق به گوش شما نمی ر سد.» نکته دومی که امام(ع) در واکنش به عمل کوفیان فرمودند، این بود که خدای متعال به قلب های آن ها مهر زده و این قساوت مانع نفوذ کلام شخصیتی مثل امام حسین در قلب آن ها شده بود.

وی افزود: قساوت قلب از عوامل مهم برای بروز جنایت و فاجعه در هر جامعه ای است و از همین رو دین ما نسبت به این خصوصیت بسیار حساس است و با دستورات، برنامه ها، آداب و مناسکی که خدای متعال برای ما مقدر کرده، در صدد این است که مؤمنان و تابعین دین از این حالت به دور باشند.

توجه به دنیا زمینه ساز قساوت قلب است

حجت الاسلام والمسلمین درایتی توجه زیاد مؤمنان به امور دنیوی را زمینه ساز بروز قساوت قلب در وجود آن ها قلمداد کرد و گفت: خدای متعال به حضرت موسی(ع) فرمود «ای موسی زیاد به دنیا فکر نکن و از آن سخن نگو؛ چرا که فکر زیاد در ارتباط با دنیا موجب ایچاد قساوت در قلب انسان می شود و آن کسی که دلش را قساوت بگید، از خدا دور است.»

استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه خراسان تأکید کرد: ما اگر می خواهیم به خدای رحمان و رحیم نزدیک شویم، باید رحم و عطوفت را در دل خود حفظ کنیم. قساوت در برابر رقت است و در فارسی به سنگدلی ترجمه می شود و به این معناست که روح انسان به مرحله ای برسد که تحت تأثیر قرار نمی گیرد و قلب او نسبت به موعظه و تذکرات سودمند نفوذناپذیر می شود. بخش دیگری از قساوت این است که انسان حتی در برابر حوادثی که عواطف انسانی را تحت تأثیر قرار می دهد هم تأثیر نمی پذیرد.

انسان ظرفیت سعادت و شقاوت را توأمان دارد

وی در ادامه یادآور شد: انسان موجود بسیار عجیبی است و خدای متعال قوس صعود و سقوط او را در آیه مبارکه «لقد خلقناه الإنسان فی احسن تقویم ثم رددناه اسفل سافلین» تبیین فرموده است. انسان ظرفیت بسیار ممتاز و ویژه ای دارد به گونه ای که حتی ملائکه مقرب هم به او نمی رسند اما به فرموده خداوند متعال این انسان با وجود تمام امتیازاتش در ظرفیت های بدی، پستی، تباهی، فساد، ظلم و جنایت به حدی است که هیچ حیوان درنده ای به او نمی رسد. گاهی تمام وجود انسان کانون مهر و عطوفت می شود و گاهی چنان سنگدل می شود که موجودی در بی رحمی به او نمی رسد.

حجت الاسلام والمسلمین درایتی افزود: انسان ها از بدو ورود به عالم نسبت به ظرفیت هایی که خدا به آن ها بخشیده، متفاوت هستند؛ برای نمونه همه توانایی فراگیری دارند اما هرکس با درصدی از استعداد و حافظه به این دنیا آمده و در شخصیت های روحی نیز همین گونه هستند. درصدی از نفوذناپذیری در وجود همه انسان ها وجود دارد اما در کنار آن، درصدی از عطوفت و رحم نیز در وجود همه هست؛ پس خداوند متعال هیچ انسانی را سنگدل نیافریده و بخش مهمی از شخصیت انسان به رفتار خود او بستگی دارد.

وی با اشاره به داستان حضرت یوسف(ع) خاطرنشان کرد: برادران یوسف که زمانی از شدت قساوت قلب و حسادت حاضر بودند برادر خود را بکشند، پس از سال ها به او گفتند «خدا امروز تو را بر ما فضیلت و برتری داده و ما آن روز اشتباه کردیم.» حضرت یوسف(ع) به آن ها گفت «من از همه شما گذشته ام و امیدوارم خدا نیز شما را ببخشد.» اما حضرت یعقوب آن ها را بلافاصله نبخشید و فرمود «به زودی شما را خواهم بخشید.» شخصی دلیل این تفاوت را از امام صادق(ع) پرسید؛ حضرت فرمودند «حضرت یعقوب می خواست جرمی را ببخشد که اساسا در ارتباط با حضرت یوسف(ع) صورت گرفته بود؛ از طرف دیگر وی می خواست استغفارش برای فرزندانش در سحرگاه شب جمعه باشد؛ همچنین یوسف به سبب جوانی، دل رقیق تری داشت.»

روح انسان در جوانی از طراوت و نفوذپذیری بیشتری برخوردار است

استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه خراسان افزود: روح انسان به مرور زمان شرایطش متفاوت می شود و دل انسان در دوران جوانی نفوذپذیری بیشتری دارد و هرچه ما از مبدأ حیات مان فاصله می گیریم، ضرورت رعایت و مراقبت از روح و روان برای ما جدی تر می شود. کسانی که در اوار مختلف زندگی مراقب روح خود هستند، آن را چنان شاداب نگاه می دارند که همواره پذیرای موعظه و نصیحت و تحت تأثیر عواطف خوب است.

ابراز عطوفت و محبت در برابر دشمنان اسلام جایز نیست

حجت الاسلام والمسلمین درایتی در ادامه با بیان این که در برخی موارد نفوذناپذیری لازمه شرایط روحی مؤمن است، تصریح کرد: برای نمونه خداوند در سوره مبارکه نور می فرماید «کسانی که عمل زشت انجام داده اند، حد شرعی باید بر آن ها جاری شود و نباید برای اجرای حد رحم به خرج دهید.» یعنی اگر انسان در برابر جنایتکاران عواطف انسانی اش تحریک شود عدالت اجتماعی در جامعه مورد خدشه قرار می گیرد و ظلم و جنایت در جامعه فراگیر می شود.

وی ادامه داد: خداوند متعال در سوره مبارکه محمد در توصیف اصحاب پیامبر(ص) می فرماید «اشدّاء علی الکفّار رحماء بینهم» یعنی اصحاب پیامبر(ص) در برابر دشمنان دین خدا با شدت برخورد می کردند چرا که اگر انسان در میدان کارزار دلش برای دشمنی بسوزد که می خواهد اساس خوشبختی و سعادت انسان ها را نابود کند، ممنوع است.

استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه خراسان یادآور شد: دین ما به هیچ وجه نسبت به رفتار غیر انسانی حتی در میدان کارزار توصیه نکرده و تمام آن چه امروز تحت عنوان حقوق جنگ به رسمیت شناخته شده، در کلام و مرام معصومان ما وجود داشته اما در برابر کسی که شمشیر کشیده و برابر دین ایستاده باید با شدت برخورد کرد. همان کسی که در میدان نبرد برابر دشمن با شدت برخورد می کند، باید در برخورد با مسلمانان مهرورزانه برخورد کند./820/پ202/ب1