فلسفه امر و نهی الهی رسیدن انسان به کمال است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت الله محمدتقی مصباح یزدی رییس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در جلسه درس اخلاق خود که در دفتر رهبر انقلاب در قم برگزار شد، به فرازهایی از دعای مکارم الاخلاق اشاره کرد و گفت: امام سجاد(ع) از خداوند متعال درخواست می کند مادامی که عمر من صرف بندگی می شود آن را طولانی کن اما اگر عمر من چراگاه شیطان شد جان من را بگیر قبل از این که مورد خشم و غضب تو قرار گیرم.

وی افزود: هر موجود زنده ای یک لوازم طبیعی و فطری دارد که بین همه موجودات مشترک است، یکی از لوازم این است که وجود خود را درک می کنند و به دنبال آن زندگی خود را دوست دارند، موجودات زنده دوست دارند که تلاش کنند تا حیات خود را ادامه دهند.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان این که دنباله رو دوست داشتن حیات، علاقه به لذت ها و دوری از سختی ها است، اظهار داشت: این موضوع تقریبا بین همه موجودات مشترک است که البته درک موجودات نسبت به لذت ها متفاوت است.

وی ادامه داد: برخی لذت ها بین موجودات زنده مادی مشترک است اما کمیت و کیفیت لذت و ناراحتی های آنان تفاوت دارد، یکی از آثار ساده اثبات حب حیات این است که عموم مردم از مرگ خوششان نمی آید و آن را نامطلوب می دانند.

آیت الله مصباح یزدی با بیان این که گاهی حب ذات، حیات و لذت در عمل با یکدیگر تزاحم پیدا می کنند، ابراز داشت: گاهی انسان مطمئن است که هرچه بیشتر زنده باشد در سخت ترین شرایط قرار خواهد گرفت، در این مورد برای انسان تزاحم پیش می آید که سعی کند بیشتر زنده باشد یا این که از غم ها خلاص شود.

وی عنوان کرد: انسان به گونه ای هستند که ممکن است حالتی گذرا برای او ایجاد شود اما بعد از آن با فکر با موضوع رو به رو می شود، ممکن است انسان در ابتدا از موضوعی دچار تلخی اوقات شود اما با تفکر در می یابد که ثواب عظیمی برای انسان حاصل می شود.

رییس مؤسسه امام خمینی(ره) خاطرنشان کرد: خوبی ها و بدی ها زمانی محقق می شود که رفتار انسان اختیاری باشد، گاهی برای انسان حالتی رخ می دهد که آرزوی مرگ می کند اما بعد از آن حالت ابتدایی، اگر انسان مؤمن باشد تفکر می کند که با موازین شرعی و عقلی چگونه می تواند مشکل را پشت سر بگذارد.

وی اضافه کرد: سؤال می شود که آیا انسان عاقلی در حالت عادی بدون این که تحت فشار باشد می تواند از خدا مرگ بخواهد که خدا پسند و عقل پسند باشد؟ ممکن است که انسان در دنیا لذت های حرام ببرد و در جامعه فاسدی به او احترام هم بکنند اما نهایت کار او جهنم و عذاب است، چنین زندگی مورد رضایت الهی نیست و امام سجاد(ع) با وجود حب ذات از خدا می خواهد که اگر عمر ایشان در راه طاعت الهی  نبود دوام عمر نداشته باشد.

آیت الله مصباح یزدی با بیان این که مقایسه عاقلانه حب حیات با ثواب بی نهایت آخرت و رضایت الهی انسان را به سوی آخرت می کشاند، گفت: عقل اقتضا نمی کند که یکی از خواسته های انسان تأمین شود اما دنبال آن دردهای شدید و طولانی باشد.

وی افزود: انسان همواره در ذهن خود بین لذت ها و آثار آن مقایسه هایی دارد و اگر آثار سختی آن لذت زیاد باشد آن را ترک می کند، فرمایش امام سجاد(ع) مبنای عقلانی دارد که لذت محدود را برای رهایی از سختی ها و عذاب نامحدود رد می کند؛ بنابراین چنین درخواست مرگی عاقلانه و حکیمانه است.

استاد برجسته حوزه علمیه قم با بیان این که عمر انسان باید برای رسیدن به هدف خلقت و کمال صرف شود، اظهار داشت: خدا موجودی را خلق کرده تا بالاترین و با ارزش ترین رحمت ها را به او عطا کند، راه رسیدن به این جایگاه این است که انسان با اختیار خود کسب لیاقت و اطاعت خدا کند.

وی ادامه داد: امر و نهی الهی برای این است که انسان بتواند به رحمت ویژه خداوند متعال برسد و الا خدا به عبادت انسان نیاز ندارد و با معصیت انسان چیزی از خدا کم نمی شود.