انتشار مجموعه 10 جلدی برای آشنایی دانشجویان و طلاب با «مکتب انقلاب اسلامی»

به گزارش خبرگزاری رسا، دوشنبه هفته گذشته، دانشگاه علامه طباطبایی میزبان آیین رونمایی از مجموعه ۱۰ جلدی مکتب انقلاب اسلامی بود که با حضور مصطفی رستمی، رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها، علی ثقفی، رئیس بنیاد فرهنگ و اندیشه انقلاب اسلامی، منصور غلامی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و حسین سلیمی ،رئیس دانشگاه علامه برگزار شد؛ مجموعه کتبی که با هدف تبیین و عملیاتی کردن اندیشه‌های راهبردی مقام معظم رهبری توسط نشر معارف منتشر شده است.

محتوای دهگانه مکتب انقلاب اسلامی با استفاده از نظام فکری و نظام عملی پیش‌روی انقلاب اسلامی که رهبری در 12 آذرماه 79 در جمع مسئولان و کارگزاران نظام جمهوری اسلامی ایران ترسیم کردند، به نگارش درآمده که مصطفی رستمی از آن به‌عنوان یک گشایش علمی یاد کرده و می‌گوید: «آثار مکتب در عرصه عملی شامل وحدت نخبگان و خواص، برهم زدن صف‌بندی‌های کاذب، شتاب‌بخشی به حرکت انقلاب اسلامی، ایجاد وحدت نظر نیروهای انقلاب، رعایت اولویت‌ها در برنامه‌ریزی، مدیریت تهدیدهای دشمن و امکان تحلیل کارآمدی نظام و نگاه کلان و راهبردی به نظام و... است.» علی ثقفی هم کتب دهگانه مکتب انقلاب اسلامی را مجموعه کلیات منظومه مکتب امام حاضر انقلاب اسلامی عنوان کرده که فتح‌الفتوح اندیشه تحول در روش فهم کارساز اسلام و تحول در روش تولید علم دینی و اسلامی را فراهم خواهد آورد.

وزیر علوم‌ هم معتقد است در کنار منابع خوبی که وجود دارد، کتب دهگانه مکتب انقلاب اسلامی می‌تواند مورد استفاده جوامع حق جو حتی در بیرون از مرزها قرار بگیرد و این مجموعه ‌باید به‌عنوان تجربه عملی و اندیشه‌های آزموده‌شده منتشر شود. رئیس دانشگاه علامه هم در مراسم رونمایی از این مجموعه ارزشمند خاطرنشان می‌کند: «مجموعه کتب دهگانه مکتب  انقلاب اسلامی چراغ راه و هدایت‌کننده پیروزی انقلاب اسلامی و ترویج‌کننده تمدن اسلامی در کل جهان است؛ کتب دهگانه انقلاب به تحقق تمدن اسلامی در جهان کمک می‌کند.» «فرهیختگان» در شماره امروز در گفت‌وگو با مسعود پیرمرادیان، مدیر نشر معارف به بررسی محتوا و چگونگی چاپ این دهگانه پرداخته که مشروح این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.

برای شروع و آشنایی بیشتر با مجموعه دهگانه مکتب انقلاب اسلامی از ضرورت تدوین آن آغاز کنیم. علت اصلی نگارش این مجموعه چیست؟ محتوای آن بر چه اساسی به نگارش درآمده است؟

ما در عصر حاضر، عصری که آن را عصر انقلاب اسلامی می‌نامیم، یک مقابله بین نظام استکباری و طاغوتی با جبهه انقلاب اسلامی داریم. هرچه انقلاب اسلامی جلو می‌رود، این مقابله هم وارد شرایط حساس‌تری می‌شود که ضرورت شفافیت مواضع هر دو جبهه بیشتر احساس می‌شود.

از طرفی یکی از اهداف اصلی نظام سلطه ایجاد انحراف در آرمان‌ها، اهداف و مسیر انقلاب اسلامی است که این هدف را با راهبرد انحراف فکری در دکترین انقلاب ‌اسلامی که برگرفته از اندیشه بنیانگذار نظام جمهوری اسلامی، حضرت امام خمینی(ره) است، دنبال می‌کند. لذا رهبر معظم انقلاب، یکی از وظایف خودشان را این دیدند که مجموعه فکری انقلاب اسلامی را که در اندیشه حضرت امام(ره) به‌صورت اجمالی طرح شده‌بود، بسط دهند و از حالت اجمالی به شکل تفصیلی دربیاورند و مسیر پیش‌روی این انقلاب را تبیین کنند.

بنابراین ما مواجه هستیم با یک نظریه‌ متعالی که در مقطع اول، به شکل اجمالی بوده و در مقطع فعلی توسط حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به تفصیل بیان شده است تا از تحقق نقشه نظام سلطه برای منحرف کردن آن جلوگیری کند. لذا مجموعه کتب دهگانه پیش‌رو، مجموعه بیانات رهبر معظم انقلاب در حوزه تبیین انقلاب اسلامی است که به شکل موضوعی تنظیم شده و به چاپ رسیده است.

مجموعه دهگانه مکتب انقلاب اسلامی چه اهدافی را دنبال می‌کند؟

 این مجموعه به دنبال آن است که گفتمان انقلاب را در یک فرم نقشه‌گونه و فرآیندی برای نخبگان و عموم مردم تبیین کند. ما در این مجموعه یک چارچوبی را شاهد هستیم که نقشه‌راه تحقق اهداف انقلاب اسلامی را به صورت فرآیندی برای ما ترسیم می‌کند.

دامنه مسائل مختلف یک گفتمان از گستردگی خاصی برخوردار است. این تقسیم‌بندی فکری چگونه در مجموعه انجام شده و هریک از کتب این مجموعه به چه موضوعاتی اختصاص دارد؟

دفتر اول خلاصه‌ای از دفاتر بعدی را برای خوانندگان مطرح می‌کند تا یک شناخت اجمالی از کلیت این مجموعه دهگانه برای خواننده فراهم شود. بنابراین دفتر اول به معرفی کل مجموعه می‌پردازد. این جلد تحت‌عنوان «فرآیند تحقق اهداف» منتشر شده است.

جلد دوم شرح چیستی و چرایی و چگونگی اولین و مهم‌ترین گام به سوی اهداف اسلامی است که با تحول معنوی یا همان جهاد اکبر شناخته می‌شود و با همین عنوان یعنی «تحول معنوی» به چاپ رسیده است. پایه حرکت در مسیر الهی همین تحول معنوی است که طبیعتا با شدت گرفتن هجمه‌های مادی‌گرایانه در دهه‌های اخیر، بیش از پیش لزوم و ضرورت آن احساس می‌شود.

دفتر یا جلد سوم که با عنوان «تحول معرفتی» منتشر شده، به جنبه‌‌های شناختی سطح کلان و راهبردی مکتب انقلاب اسلامی اختصاص دارد. قطعاتی که از بیانات رهبری در این جلد گزیده شده، به جایگاه مهندسی کلان زندگی بشر می‌پردازد و رهیافت‌های کلان معرفتی از جریان تاریخی حق را از ابتدا تا الان ارائه می‌دهد یا به بیانی دیگر آن جنبه‌های بنیادین معرفتی مکتب را تبیین می‌کند و به اهداف و وظایف جبهه حق می‌پردازد. به‌طور کلی این جلد شناخت کاملی برای طی‌ مسیر‌ تعالی جبهه حق ایجاد می‌کند.

از اینجا به‌ بعد یعنی از جلد چهار تا هشتم، تبیین پنج گام در فرآیند اهداف اسلامی تعقیب می‌شود که گام اول به خود انقلاب اسلامی و تحقق آن مربوط می‌شود و گام‌های بعدی به‌ترتیب به تحقق نظام اسلامی، دولت اسلامی، جامعه اسلامی و نهایتا گام پنجم که تحقق تمدن نوین اسلامی است، می‌پردازد.جلد چهارم با عنوان «انقلاب‌اسلامی» شرح تاریخی- تحلیلی از فرآیند تحقق انقلاب براساس بیانات رهبری معظم انقلاب است. در این جلد، شرح گام اول از فرآیند تحقق اهداف اسلامی آمده است.

با توجه به اینکه با پیروزی انقلاب، این گام نخست محقق شده، شرح تحلیلی تاریخی آن با استفاده از بیانات رهبری در موضوعات مختلفی از شروع نهضت در سال 41 به رهبری امام خمینی(ره) گرفته و چگونگی تداوم آن تا ساقط کردن رژیم منحوس پهلوی ارائه شده است.جلد پنجم که با عنوان «نظام اسلامی» به چاپ رسیده است، به گام دوم اهداف تمدنی انقلاب می‌پردازد.

در همه‌پرسی 12فروردین 1358، با رای مردم جمهوری اسلامی محقق و مستقر شد. در این جلد به مباحث مربوط به نظام‌سازی مانند بحث وحدت دین و سیاست، اتکای به حکم الهی، اتکای به مردم و احترام به خواست مردم توجه شده است و به عناصر نظام اسلامی یعنی اسلام‌گرایی، مردم، قانون و دشمن‌ستیزی پرداخته شده است.جلد ششم که به گام سوم اهداف اسلامی اختصاص یافته، با عنوان «دولت اسلامی» شناخته می‌شود. در این کتاب شرح پرغصه و در عین حال امیدبخش چگونگی تحقق دولت اسلامی آمده است.

درواقع، جلد ششم، روایت‌گری دولت تراز انقلاب اسلامی است که به‌طور کامل محقق نشده و ما در فراز و نشیب این گام هستیم. شرح وضعیت دولت مطلوب به همراه ارزیابی وضع موجود، ناکارآمدی‌ها، اشتباهات و ضعف‌ها در این جلد اشاره شده و نقشه راه برای رسیدن به دولت ‌اسلامی تراز بیان شده است. در این جلد دولت اسلامی، به معنای اسلامی شدن روش و منش کارگزاران، تبیین الگوهای پیشرفت و الزامات نظامات اداره کشور، پیدایش نهادهای انقلابی و حتی تحول دستگاه‌های حکومت برمبنای اهداف انقلاب اسلامی تشریح شده است.

تحقق دولت اسلامی هدف میانه و پیش‌زمینه‌ای برای شکل‌گیری جامعه اسلامی در گام بعدی است و تا زمینه‌ آن فراهم نشود، پرداختن به گام چهارم اشتباه است که به‌عنوان یکی از خطرات پیش‌روی ما در جلد ششم مورد اشاره و تاکید قرار گرفته است.جلد هفتم یعنی «جامعه اسلامی» به تشریح مفاهیم، ضرورت‌ها، شاخصه‌ها و نقشه‌ راه رسیدن به یک جامعه اسلامی به‌همراه آسیب‌ها و موانع رسیدن به آن می‌پردازد. این همان گام چهارم فرآیند تحقق اهداف اسلامی است.

رهبر انقلاب این مهم را در هفت حوزه کلی تقسیم‌بندی کردند؛ ایمان و معنویت، قسط و عدل، علم و معرفت، صفا و اخوت، صلاح اخلاقی و رفتاری جامعه اسلامی، اقتدار و عزت، کار و حرکت و پیشرفت دائمی، هفت حوزه کلان یادشده در بیانات رهبری است که در جلد هفتم گنجانده و منتشر شده است.هشتمین دفتر با عنوان «تحقق تمدن اسلامی» به آخرین مرحله فرآیند تحقق اهداف اسلامی پرداخته است.

این تمدن اسلامی از نگاه رهبری مایه‌ رهایی امت اسلام و همچنین رهایی بشریت از سلطه نظام‌های طاغوتی است و تحقق این مرحله، مقدمه ظهور حضرت ولی عصر(عج) عنوان می‌شود. جزئیات این تحقق و مختصات تمدن اسلام در این جلد آمده است.

جلد نهم از این مجموعه دهگانه با عنوان «اصول هدایتگری» به رهنمودها و اشارات و هدایت‌های رهبر انقلاب در سال‌های اخیر می‌پردازد که در مسیر تحقق دولت و جامعه اسلامی صورت گرفته است. در این جلد به موج مخرب دنیاطلبی بین مسئولان و در نمونه‌ای دیگر به فرمان مقاومت در برابر تهاجم فرهنگی از سوی ایشان اشاره شده است. در سال‌های اخیر مبحث نفوذ یکی از همین موارد بوده که در این کتاب آمده است.

در جلد دهم این مجموعه تحت‌عنوان «نهضت انتظار» سعی شده پیشینه تاریخی انقلاب اسلامی، از ابتدای خلقت انسان تاکنون، در بیانات رهبر انقلاب اسلامی گردآوری و مطرح شود. یعنی در این جلد، از زمان ظهور حضرت آدم(ع) و سایر پیامبران تا پیامبر اسلام و ائمه معصومین(ع) و دوران اخیر و درنهایت زمینه‌سازی برای ظهور حضرت حجت (عج) تبیین شده است.

چه نهادهایی در گردآوری و انتشار این مجموعه نقش داشتند؟

این مجموعه دهگانه نتیجه مطالعات بنیاد فرهنگ و اندیشه انقلاب اسلامی است که در این بنیاد جمعی از اندیشمندان سال‌ها تحقیق و مطالعه کرده‌اند تا اندیشه و فکر امامین انقلاب اسلامی، یعنی امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری، به شکلی منسجم برای نخبگان و عموم ارائه شود. نگاه حاکم و چارچوب اصلی این مجموعه دهگانه، برگرفته از سخنرانی رهبری عزیزمان در آذرماه 1379 بوده که در آن سخنرانی چارچوب‌ اصلی این مجموعه در بین کارگزاران ارشد نظام مطرح شده است. فرآیند پنج‌گانه تحقق اهداف انقلاب اسلامی محور اصلی این مجموعه دهگانه است و چند جلد اول آن به بستر‌سازی برای تبیین همین پنج‌ مرحله اختصاص دارد و دو جلد پایانی آن، تکمله این فرآیند پنج مرحله‌ای یعنی ظهور آخرین ذخیره الهی است.  با توجه به اینکه این مجموعه چراغ راه و نقشه‌ انقلاب اسلامی است، بنابراین مخاطب آن در وهله نخست نخبگان جامعه هستند. یعنی اندیشمندان، تحصیلکرد‌گان، سیاستگذاران، مدیران و کسانی که در سطوح راهبردی نظام فعالیت می‌کنند، ضروری است تا این مجموعه را مطالعه کنند تا ضمن جلوگیری از انحراف در مسیر حرکت انقلاب، از آسیب‌های این مسیر نیز آگاه باشند. همین امر می‌طلبید یک مجموعه مرتبط با جامعه نخبگانی این حرکت معرفتی را حمایت کند؛ لذا نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها به واسطه ارتباطش با جامعه حوزوی و دانشگاهی، بهترین گزینه برای انتشار این مجموعه ارزشمند بود تا محتوای این ۱۰ کتاب بین دانشگاهیان و حوزویان مورد استفاده قرار بگیرد. در این راستا، دفتر نشر معارف وابسته به نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها مسئولیت انتشار و توزیع این محتوای ارزشمند را برعهده گرفت.

به مساله مهمی اشاره داشتید، موضوع ترویج و استفاده نخبگان دانشگاهی از این مجموعه حائز اهمیت است. نهاد رهبری برای این مهم، هدف‌گذاری و برنامه‌ریزی دارد؟

قطعا هم نهاد نمایندگی و هم نشر معارف این علاقه و اهتمام را دارند تا بتوانند در برنامه‌ای متناسب با نخبگان دانشگاهی، این مجموعه را به دست جامعه هدف خود برسانند و آنها را نسبت به مطالعه این کتاب‌های ارزشمند تشویق کنند. این اتفاق در دستور کار نشر معارف قرار دارد تا با همکاری دفاتر نهاد رهبری در دانشگاه‌های سراسر کشور بتوانیم این مجموعه را در اختیار مخاطبان اصلی خود قرار دهیم تا با اندیشه رهبر انقلاب به صورت کامل‌تری آشنا شوند.

منبع: روزنامه  فرهیختگان