پس از تأمین ضروریات زندگی می‌توان طلاب را به قناعت توصیه کرد

حجت الاسلام ذبیح الله اسماعیلی عضو مجمع عمومی جامعه مدرسین در گفت‌وگو با خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، به مزایا نظام آموزشی حوزه علمیه پرداخت و گفت: انتخاب آزاد استاد توسط طلاب در سطوح عالی از مزایا نظام آموزشی حوزه علمیه است.

وی رابطه صمیمی استاد و شاگرد را از دیگر مزایا نظام آموزشی حوزه های علمیه دانست و افزود: ارتباط استاد و شاگرد در حوزه های علمیه محدود به دوران تحصیل نیست و طلاب تا آخر عمر به اساتید احترام می گذارند و آنان را تکریم می کنند. اما این ویژگی در سایر نظام های آموزشی نیست و رابطه خوب شاگرد و استاد در برخی نیز فقط به جهت خصلت های شخصی است و از نظام آموزشی آنان برنخاسته است.

استاد سطح عالی حوزه علمیه قم تعلیم و تعلم را در حوزه های علمیه بر اساس رویکرد الهی عنوان کرد و اظهارداشت: از آنجا که در حوزه های علمیه نگاه الهی است ثمرات آن نیز الهی است مثلا خدمت به خلق، تبلیغ، درس خواندن و ... همه با این رویکرد به وجود می آید.

وی در این زمینه به بیانی از مرحوم حضرت آیت الله بروجردی(ره) اشاره کرد و گفت: ایشان یکبار هنگام درس فرمود طلاب مدت هاست از من سوال دارند که ما کی به مقصود می رسیم؟ پاسخ من این است که اگر برای خدا وارد این مسیر شده اید از همان ابتدا به مقصود رسیده اید.

مدیر مدرسه آیت الله شهید شیخ فضل الله نوری شهر بلده دیگر مزیت نظام آموزشی حوزه علمیه را تقدم تقوا بر تعلیم و تعلم بیان کرد و اظهار داشت: اساتید و طلاب به دنبال مسائل مادی نیستند و نباید باشند چرا در این صورت است که تعلیم و تعلم جواب خواهد داد. شرط در مرجعیت اعلمیت و تقوا است این در حالی است که در سایر تخصص ها به تقوا اهمیت داده نمی شود.

وی افزود: در مجموع حوزه علمیه برخاسته از دین است و برای تاثیر گذاری و ترویج دین باید منشا الهی داشته باشد. در غیر این صورت فرد به جای احیای حق احیای باطل خواهد کرد. 

عوامل رشد علمی و اخلاقی

حجت الاسلام اسماعیلی در ادامه به عوامل رشد علمی و معنوی طلاب پرداخت و گفت: اگر به این چهار مورد که اشاره خواهم کرد توجه شود، طلبه رشد خواهد کرد و الا سبب افت طلبه خواهد و پس از آن ممکن حتی شاهد ریزش افراد از حوزه علمیه باشیم.

وی تامین ضروریات زندگی را نخستین مورد برشمرد و اظهار داشت: اگر کسی حوزه را انتخاب می کند باید از تامین ضروریات زندگیش مطمئن باشد. حوزه علمیه باید در این زمینه تضمین بدهد، صرف امیدواری کافی نیست. حوزه بخش توجه به نخبگان دارد اما همیشه گفته می شود که اگر تامین بودجه شود یا فلان شود در آینده از آنان حمایت خواهیم کرد، این کار فایده ندارد.

استاد سطح عالی حوزه علمیه قم به تقویت روحیه قناعت پذیری به عنوان دومین عامل اشاره کرد و گفت: قناعت زمانی معنا پیدا می کند که ضروریات طلبه تامین شود. پس این مورد فرع بر مورد قبل است. حال اگر ضروریات تامین شد به طلبه خواهیم گفت، به این اکتفا کن و قناعت داشته باش.

وی طلاب را دارای استعدادهای متفاوت دانست و افزود: در حوزه های علمیه شاهد افراد کم استعداد و با استعداد و یا با انگیزه های قوی و متوسط هستیم. اما طلبه با استعداد زمانی که ببیند حوزه علمیه بین او و کسی که تلاش نمی کند فرقی نمی گذارد و هر دو به یک اندازه از امکانات حوزه علمیه برخوردار هستند بی انگیزه می شود. همچنین وقتی احساس کند هیچ‌گونه از او پشتیبانی نمی شود بی انگیزه می شود.

حجت الاسلام اسماعیلی آخرین مورد را تقویت روحیه خودسازی در طلاب دانست و بیان کرد: اگر می خواهیم شاهد افت طلاب در حوزه های علمیه نباشیم باید روحیه معنوی و خودسازی را بهتر و بیشتر و هم جذاب تر کنیم. باید از پارسال تا امسال تغییر را احساس کنیم و روش های بیشتری را در این زمینه به کار گیریم./1370/ت302/ف