انتشار هفتمین شماره فصلنامه رسانه و خانواده + متن

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، هفتمین شماره فصلنامه تخصصی رسانه و خانواده ویژه تابستان 1392 از سوی مرکز پژوهش­های اسلامی صدا و سیما منتشر شد.

در این شماره فصلنامه این عناوین را مطالعه می­کنیم: «یادداشت سردبیر»، «میزگرد بازنمایی کارکردهای خانواده مطلوب در رسانه: اقتصاد خانواده»، «رسانه ملی و کرامت اسلامی زن»، «شبکه­های ماهواره­ای و تغییر در کارکردهای خانواده»، «اثرات رسانه ها بر سلامتی کودکان و نوجوانان» و «راهنمای مراکز پژوهشی زنان و خانواده»

میزگرد بازنمایی کارکردهای خانواده مطلوب در رسانه: اقتصاد خانواده

چکیده: یکی از کارکردهای مهم خانواده، کارکرد اقتصادی است. اقتصاد و خانواده چنان در هم تنیده و با هم آمیخته شده‌اند که بدون یکی حیات دیگری ممکن نیست و اقتصاد خانواده نقش زیادی در اقتصاد کلان جامعه دارد. امروزه که اقتصاد کشور ما زیر فشار سنگین تحریم و تهدید خارجی است، جامعه نیازمند آفرینش حماسه‌ای در عرصه اقتصاد مقاومتی است. در چنین شرایطی، مقام معظم رهبری(دام ظله) سال جاری را سال حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی نام گذاری کرده اند. به این علت، میزگرد این شماره از نشریه به موضوع «اقتصاد خانواده و رسانه» اختصاص یافته است. چرا که یکی از کانون‌های مهم و نقش آفرین، در حلقه‌های زنجیره بزرگ اقتصاد مقاومتی؛ اقتصاد خانواده است. پرهیز از الگوهای نادرست وارداتی و مصرف گرا در اقتصاد خانواده و اصلاح الگوی سبک زندگی، در این میان، امری حیاتی است. از سویی رسانه‌ها بر اقتصاد خانواده تأثیرگذارند و می‌توانند موجب تقویت و تصحیح کارکردهای اقتصادی خانواده شوند. رسانه‌ها همچنین در تربیت اقتصادی افراد جامعه نقش اساسی دارند و می‌توانند موجب تقویت و تحکیم نظام اقتصاد بومی کشور شوند. به این ترتیب، راهکارهای رسانه ای اقتصاد مطلوب خانواده، امری است که می‌تواند در این جهت راهگشا باشد. در این نشست که با حضور آقایان حجت الاسلام دکتر سیدهادی عربی (کارشناس اقتصاد اسلامی و بین‌الملل) و حجت الاسلام دکتر مجید رضایی (کارشناس اقتصاد اسلامی و خانواده) و سردبیر نشریه برگزار شده، اقتصاد خانواده و نقش رسانه ملی در این باره مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
 

رسانه ملی و کرامت اسلامی زن

فریده پیشوایی

چکیده:موضوع این مقاله بررسی کرامت و جایگاه زن در نگاه قرآن با توجه به نقش رسانه ملی و به ویژه سیما می‌باشد. توجه به نقش کلیدی و حساس زن در خانواده و جامعه، توصیه‌های رهبر معظم انقلاب جهت رسیدن زنان به جایگاه حقیقی و حفظ کرامت انسانی خود و نیز ماموریت مهم سازمان صدا و سیما در مدیریت فرهنگ و افکار عمومی جامعه، ضرورت پرداختن به این موضوع را روشن می‌کند. در این مقاله تلاش شده چالش‌های موجود در رسانه ملی جهت تحقق کرامت انسانی زن بررسی شود. محوریت بعد انسانی زنان، تاکید بر وظیفه‌های اساسی زنان در خانواده در برنامه‌سازی و نیز تشویق به حضور جدی و موثر آنان در عرصه‌های مختلف سیاسی و اجتماعی با توجه به وظایف زن در خانواده و همچنین توجه به تاثیرگذاری زنان در پیشرفت جامعه و تمدن‌سازی در امر برنامه‌سازی و... از راهکارهای پیشنهادی در این زمینه است.

شبکه­های ماهواره­ای و تغییر در کارکردهای خانواده

معصومه محمدی سیف

چکیده: نسل کنونی از ابتدای حیاتش با رسانه‌ها آشنا شده، رشد می‌کند و بخش عظیمی از اطلاعات، الگوهای رفتاری و ارزش‌های خود را از آن‎ها دریافت میکند. رسانه می‎تواند به صورت مستقیم تمامی آحاد جامعه را تحت تأثیر قرار دهد، اما تأثیر مهم آن از طریق اثرگذاری بر نهاد خانواده است. در این مقاله تلاش بر این است شرایطی را که انواع رسانه‌ها نفوذ خود را بر سراسر عالم گسترده‌اند، بررسی و نقش متفاوت ماهواره در تغییر روابط خانواده تبیین گردد. شبکه‌های ماهواره‌ای از ابزارهای گوناگونی در زمینه ‌برنامه‌سازی برخوردارند و می‌توانند مفاهیم را در قالب‌های متنوع و جذاب عرضه نمایند، ازاین‌رو، به‌راحتی سبب جذب مخاطبان بسیاری شده و زندگی خانوادگی را تحت تأثیر قرار داده‌اند. به همین جهت شبکه‌های ماهواره از عوامل اثرگذار بر شیوه و کیفیت زندگی خانوادگی در جوامع امروز تلقی می‌گردند. سلطه‌ رسانه‌های امروزی به حدی است که خصوصی‌ترین تجربه‌های انسانی، از جمله هیجان‌ها و احساسات را برمی‌انگیزند و در جهت دلخواه خود هدایت می‌کنند و واکنش‌های رفتاری افراد را بر اساس اهداف و سیاست‌های خود شکل می‌دهند.

این مقاله با هدف دست یافتن به این نکته که شبکه‌های ماهواره‎ای نقشی فراتر از یک وسیله صرفأ سرگرم کننده دارند و به ابزاری فرهنگ‌ساز مبدل شده‎اند‌ که در تاروپود زندگی اجتماعی انسان‌ها راه یافته‌اند، در صدد تبیین این نکته است که این شبکه‌های ماهوازه ای چگونه با حرکت آرام و خزنده خود، افکار و اندیشه خانواده‌ها و روابط افراد با یکدیگر را دچار تغییر و تحول می‌کنند. همان گونه که نظریه‌پردازان ارتباطی معتقدند رسانه‌ها اولویت‌های ذهنی و رفتارهای مخاطبان را تعیین می‌کنند و اگر چگونه فکر کردن را به آنها یاد نمی دهند، این که به چه چیزی فکر کنند، را به آنها می‌آموزند.  

اثرات رسانه ها بر سلامتی کودکان و نوجوانان

ویکتور سی استرابرگ، امی بی جوردن، اد دانر استیان

مترجم: منا نادعلی  

چکیده: امروزه نوجوانان به طور میانگین بیش از هفت ساعت از زمان خود را در طول روز به استفاده از انواع رسانه‌ها اختصاص می‌دهند. اغلب این جوانان به انواع رسانه‌های ارتباطی نظیر تلویزیون شخصی در اتاق خواب، رایانه، اینترنت، دستگاه بازی‌های رایانه‌ای و تلفن همراه به طور کامل دسترسی دارند. در این مقاله تازه‌ترین پژوهش‌های انجام شده پیرامون اثرات رسانه‌ها بر سلامتی و تندرستی کودکان و نوجوانان را مورد بررسی قرار خواهیم داد. مطالعات انجام شده نشان می‌دهند که رسانه‌ها امکان ارائه اطلاعات مختلف پیرامون رفتارهای سالم را فراهم آورده و موجب استحکام روابط اجتماعی شده‌اند. با این وجود، شواهد اخیر نشان می‌دهند که رسانه‌ها در مواردی به خشونت، رفتار جنسی، مصرف مواد، مشکل غذایی و مشکلات درسی نیز دامن می‌زنند. در این مقاله پیشنهاداتی برای والدین، مربیان، رسانه‌ها و سیاست‌گذاران ارائه شده است تا بتوانند اثرات مثبت رسانه‌ها را تا حد امکان تقویت کرده و از اثرات منفی آنها بر کودکان و نوجوانان پیشگیری کنند.
 

راهنمای مراکز پژوهشی زنان و خانواده

عیسی زارعی  

چکیده: در دنیای امروز که علم و تکنولوژی با گسترش فراگیر خود، عامل مهم و اساسی در فرآیند رشد و توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جوامع به حساب می‏آیند، نهادها و نظام‏های آموزشی و پژوهشی اهمیت بسیاری دارند. مراکز پژوهشی هر کشوری در تعیین سرنوشت و مقدرات آن جامعه، در ابعاد و زمینه‌‏های مختلف، نقشی محوری و بنیانی دارند. در این میان، مراکز پژوهشی تخصصی در یک موضوع خاص، در گسترش و تبیین ابعاد و جنبه‌های مختلف آن موضوع تأثیر فراوانی دارند. در این نوشتار، به منظور اطلاع رسانی به پژوهشگران و علاقمندانی که در حوزه تخصصی خانواده و زنان پژوهش میکنند، مراکز و نهادهای فعال در این زمینه معرفی شده‌اند. لازم به ذکر است که این اطلاعات، اغلب از دفترچه راهنما و بروشور معرفی مراکز، آثار مرجع و سایت‌های اینترنتی گردآوری و به صورت الفبایی تدوین شده است.  

شایان ذکر است که هفتمین شماره فصلنامه تخصصی رسانه و خانواده ویژه تابستان 1392 در 136 صفحه از سوی مرکز پژوهش­های اسلامی صدا و سیما منتشر شد.

برای مطالعه بیشتر هفتمین شماره فصلنامه رسانه و خانواده اینجا را کلیک کنید./998/ن603/ق