مرثيه‌سرايي اوباما در سازمان ملل
به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا به نقل از روزنامه جوان، باراك اوباما روز سه‌شنبه به مجمع عمومي سازمان ملل رفت تا براي آخرين بار به عنوان رئيس‌جمهور امريكا سخنراني كند. سخنراني مفصل او در يك نگاه كلي، بيشتر به گذشته و به خصوص، كارنامه هشت سال رياست جمهوري او ارتباط داشت.
او با اين ديدگاه به موضوعات مختلف پرداخت و بيشتر سعي داشت با اشاره اجمالي به هر مورد، كارنامه خود را موفق توصيف كند تا بتواند نمره قبولي را به خود بدهد. اين طبيعي است كه هر سياستمداري بخواهد در كارنامه سياسي‌اش نمره قبولي بگيرد اما آيا اين موضوع در مورد اوباما هم صادق است و جداي از اينكه او به خودش اين نمره را مي‌دهد، آيا مي‌توان هشت سال حضور او در كاخ سفيد را موفق ارزيابي كرد؟ اين موضوع دست كم با توجه به دو شاخص مهم و اصلي قابل بررسي است كه او در سخنراني‌اش مطرح كرد و ديد او در مورد اين شاخص‌ها چه كرده است.
شاخص اول عبارت از سلاح‌هاي هسته‌اي است كه او از ابتداي ورودش به كاخ سفيد در 2009 شعار مبارزه با گسترش سلاح‌هاي هسته‌اي و حتي كاهش اين سلاح‌ها را در صدر ديپلماسي عمومي خود قرار داد و با سر دادن اين شعار بود كه توانست جايزه صلح نوبل را در همان سال به دست بياورد. حالا و با گذشت هشت سال، او تنها مي‌تواند از برجام و توافق هسته‌اي با ايران نام ببرد تا به آن شعار و ادعاي مبارزه با سلاح‌هاي هسته‌اي نمره قبولي بدهد اما نه تنها در مورد اصل شعار خود و انجام اقدام عملي براي كاهش زرادخانه‌هاي هسته‌اي در سرتاسر دنيا و از جمله خود امريكا نمره قبولي در كار نيست بلكه بايد در اين مورد به كارنامه او نمره مردودي داد.
در واقع، اوباما رياست جمهوري خود را با آن شعار شروع كرد اما در ادامه همان سياست ترويج سلاح‌هاي هسته‌اي را دنبال كرد، آن هم بر محور به روزرساني اين سلاح‌ها و صرف هزينه‌هاي بالا براي آنكه يك نمونه اين هزينه‌ها در سه سال قبل حدود 8 ميليارد دلار بود. او نه تنها با به‌روزرساني سلاح‌هاي هسته‌اي توليد نسل‌هاي جديد اين‌گونه سلاح‌ها را كليد زد بلكه با تغيير تعاريف زمينه خطرناكي را براي توجيه توليد و نگهداري سلاح‌هاي هسته‌اي فراهم كرد، چنان كه در سند راهبرد نظامي 2014 امريكا، سلاح‌هاي سه‌گانه شيميايي و بيولوژيك و هسته‌اي به خودي خود سلاح كشتار جمعي تعريف نشده‌اند بلكه اگر اين سلاح‌ها مشخصات هوشمند، دقيق و تاكتيكي داشته باشند، ديگر تحت تعريف سلاح كشتار جمعي قرار نمي‌گيرند.
بر همين اساس بوده است كه شبكه تلويزيوني فرانس 24 بعد از سخنراني چهار ماه قبل اوباما در هيروشيما اعلام كرد كه او كمتر از هر رئيس‌جمهور ديگر امريكايي پس از جنگ سرد، اقدام به از رده خارج كردن سلاح هسته‌اي امريكا كرد. شاخص مهم دوم در سخنراني اوباما موضوع خشونت بود كه از وجوه مختلفي به اين موضوع پرداخت. يك وجه مورد اشاره او جنگ سوريه بود كه اعلام كرد در سوريه هيچ پيروزي نظامي در كار نخواهد بود و «بايد از طريق ديپلماسي به دنبال پايان دادن به خشونت‌ها و امدادرساني به افراد نيازمند و حمايت از افرادي باشيم كه به دنبال سازش سياسي هستند.» او در حالي اين ادعا را مي‌كند كه این بحران در زمان رياست جمهوري او به وجود آمد و سياست‌هاي مداخله‌جويانه او با تقويت گروه‌هاي تروريستي نه تنها باعث برافروختن جنگ بلكه منجر به ظهور گروه‌هاي تروريستي مثل داعش شد كه گريبان غرب و حتي خود امريكا را هم گرفت. حالا او از مبارزه با افراط‌گرايي و پايان دادن به خشونت مي‌گويد اما بايد گفت كه سياست‌هاي او طي اين هشت سال دست‌كم يكي از عوامل بروز و ظهور افراط‌گرايي و خشونتي بوده كه امنيت جامعه جهاني و از جمله امريكا را تهديد مي‌كند.
نبايد فراموش كرد كه او طي اين مدت يكي از موفق‌ترين رؤساي جمهور امريكا در فروش سلاح بوده تا آنجا كه حتي سازمان عفو بين‌الملل نسبت به «رياكاري مرگبار» او براي عقد قراردادهاي تسليحاتي با رژيم‌هاي خاورميانه متهم به ارتكاب جرائم جنگي انتقاد كرد. سانجيو بري، مدير بخش خاورميانه اين سازمان، به نشريه سالون گفته است: که يكي از ميراث‌هاي كمتر گفته شده دولت اوباما، افزايش غيرعادي ميزان كمك‌هاي تسليحاتي و نظامي به دسته‌اي از متحدان خاورميانه‌اي امريكا مانند عربستان سعودي، اسرائيل و مصر است كه سوابق وحشتناكي در زمينه حقوق بشر دارند. بررسي اين دو شاخص اصلي در سخنراني اوباما نشان مي‌دهد كه به‌‌رغم نمره‌اي كه او به خود مي‌دهد، سخنراني‌اش بيشتر حكم مرثيه‌سرايي براي هشت سالي را داشت كه او مي‌توانست كارنامه ديگري داشته باشد و شايد او در تصورش به آن كارنامه نمره قبولي داده تا آنچه را که در اين هشت سال انجام داده است، توجیه کند./836/د102/ل