روابط آشکار و پنهان محمد بن سلمان با رژیم صهیونیستی

به گزارش خبرگزاری رسا، از زمانی که محمد بن سلمان در عربستان، پلکان ترقی را طی کرد و به ولایت عهدی رسید، نام او در بسیاری از پرونده های مهم سعودی مطرح است. بن سلمان که گفته می شود تا منصب پادشاهی عربستان و جلوس بر تخت پدرش فاصله زیادی ندارد، نامش در جنگ یمن برجسته شد و اینک می رود تا در ایجاد مناسبات با رژیم صهیونیستی نقش آفرینی کند.

چندی پیش رسانه‌های صهیونیستی از سفر مخفیانه یکی از اعضای خاندان سلطنتی آل سعود به اسرائیل خبر دادند. به دنبال آن برخی رسانه‌های عربی، به نقل از یک افسر اطلاعاتی اماراتی، از محمد بن ‌سلمان به عنوان فرستاده مخفی عربستان نام بردند. هرچند اسرائیل و عربستان تاکنون به صورت رسمی نسبت به این خبر واکنش نشان نداده ‌اند، اما طبق گفته این مقام اماراتی، این سفر با هدف ازسرگیری مذاکرات صلح میان اسرائیل و دولت خودگردان فلسطین صورت گرفته است.

این خبر چند روز بعد از آن منتشر شد که هفته گذشته، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، اعلام کرد رابطه تل‌آویو با جهان عرب در بهترین شرایط خود قرار دارد. او که در جمع کارکنان وزارت خارجه رژیم اشغالگر سخنرانی می ‌کرد، سطح این روابط را بالاتر از هر دوره ‌ای در تاریخ اسرائیل اعلام کرد.

در هیمن راستا، حدود سه ماه پیش عزرائیل کاتز، وزیر اطلاعات و حمل ‌ونقل رژیم صهیونیستی، از ملک‌سلمان، پادشاه عربستان، خواست از بنیامین نتانیاهو برای سفر به عربستان دعوت به عمل آورد و همچنین ولیعهد خود یعنی محمد بن‌ سلمان را برای پیشبرد منافع مشترک و مقابله با ایران راهی تل‌آویو کند. او از بن ‌سلمان به عنوان فردی فعال و پویا یاد کرده بود. اکنون با خبر سفر بن سلمان به اسراییل، به نظر می‌رسد این خواست اسرائیلی ‌ها از سوی ملک ‌سلمان اجابت شده است.

به رغم تلاش های رژیم صهیونیستی و وساطت و اصرار عربستان سعودی، برخی کشورهای عربی تاکنون حاضر نشده ‌اند اسرائیل را به عنوان یک کشور به رسمیت بشناسند؛ اما تل‌آویو روابط دیپلماتیک و اقتصادی خود را با برخی کشورهای عربی ازجمله عربستان از مدت ‌ها پیش هرچند به صورت مخفیانه برقرار کرده است. آویگدور لیبرمن، وزیر دفاع اسرائیل، چندی پیش خوستار ایجاد روابط اقتصادی و دیپلماتیک با کشورهای عربی شد؛ روابطی که به گفته او نه در زیر میز، بلکه باید در روی میز و به صورت علنی صورت گیرد.

این در حالی است که اسرائیل سال ها پیش با مصر و اردن توافق صلح امضا کرده است. در همین راستا روزنامه‌ های اسرائیلی از تشدید همکاری امنیتی و نظامی اسرائیل و اردن در مرز این کشور با سوریه خبر دادند. اسرائیل به مصر در مبارزه با تحرکات داعش در صحرای سینا به صورت علنی کمک کرده است. شاید به همین دلیل باشد که در دو سال گذشته بسیاری از مقامات اسرائیلی به‌دفعات اعلام کرده ‌اند نگاه خصمانه کشورهای عربی، جای خود را به تمایل به همکاری با اسرائیل داده است.

اما رژیم صهیونیستی در سال‌های اخیر به بهانه افزایش نفوذ ایران در منطقه، خود را به کشورهای حوزه خلیج فارس همچون عربستان و امارات متحده عربی نزدیک کرده است. البته همسویی عربستان و اسرائیل به‌ ویژه با محوریت ضدیت با ایران موضوع تازه‌ای نیست و اسنادی که اخیرا «ویکی‌لیکس» در این ‌باره منتشر کرده است، نشان می ‌دهد روند نزدیکی اسرائیل و عربستان به سال‌های میانی دهه ٩٠ میلادی برمی ‌گردد. در آن زمان  عربستان برخی از شرکت ‌های مرتبط با اسرائیل را از فهرست تحریم ‌های خود خارج کرد. نزدیکی میان اسرائیل و عربستان در سال ٢٠٠٢ و با ارائه طرح صلحی از سوی ریاض قوت گرفت و در سال ٢٠٠٥ نیز با برداشته‌شدن تحریم‌ های سطح سه و دو از سوی ریاض، ارسال پیام های مثبت به تل ‌آویو استمرار یافت.

از طرفی، مائیر داگان، رییس اسبق موساد، در سال ٢٠١٠ میلادی برای انجام مذاکراتی مخفی درباره برنامه هسته‌ای ایران به عربستان سعودی سفر کرد. در ماه ‌های اخیز نیز اعطای حق مالکیت دو جزیره تیران و صنافیر به عربستان موجب می‌شود تا عربستان و مصر به صورت مشترک بر عبور و مرور کشتی‌های اسرائیلی از تنگه تیران نظارت داشته باشند. این اقدام عملا بستر تازه ای را برای همکاری بیشتر این دو طرف ایجاد می کند.

در این میان، رژیم صهیونیستی روی محمد بن سلمان ولیعهد جوان و بلندپرواز سعودی حساب ویژه ای باز کرده است. لذا بی جهت نیست که سفیر سابق ایالات متحده در تل ‌آویو، انتصاب محمد بن ‌سلمان به عنوان ولیعهد عربستان را مترادف با به حقیقت ‌پیوستن رویاهای اسرائیل دانسته بود. از نظر این دیپلمات آمریکایی، بن‌سلمان قائل به وجود منافع و تهدیدات مشترک با اسرائیل است که این مسئله در نهایت به نفع تل‌آویو تمام خواهد شد.

بن‌سلمان این آمادگی را دارد تا در چارچوب اجرای طرح صلح عربی، روابط عربستان با اسرائیل را به حالت عادی بازگرداند. البته در تسریع نزدیکی تل ‌آویو و ریاض نباید از نقش بازیگران فرامنطقه ‌ای از جمله ایالات متحده غافل شد. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، در نخستین سفرش به خاورمیانه از امکان ایجاد سطح جدید از همکاری ها خبر داده بود؛ به نحوی که بتواند زمینه‌ ساز امنیت و رفاه بیشتر در منطقه و جهان شود.

سفر مخفیانه بن ‌سلمان به اسرائیل آغازی بر دوره جدیدی از مناسبات حسنه است که ترامپ از آن خبر داده بود. با این حال هنوز معلوم نیست مناسبات نزدیک عربستان و اسرائیل به توافق راهبردی و دائمی می انجامد یا این که اتحادی موقت و زودگذر به خاطر مقابله با تهدید مشترکی به نام جمهوری اسلامی ایران است.  

در هر حال نکته قابل توجه و اساسی آن است که سعودی ها که سال ها مدعی دفاع از آرمان فلسطین بوده و هنوز هم هستند، در شرایط کنونی قبح رابطه با رژیم صهیونیستی را شکسته و در چهارچوب پروژه هایی همچون ایران هراسی و مقابله با محور مقاومت، از برقراری مناسبات آشکار و پنهان با رژیم غاصب، ابایی ندارند./۹۹۴/ب۱۰۱/ف

فرزان شهیدی