استدلال حجت الاسلام رفعتی بر حرمت مدح کسی که مستحق مدح نیست

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام و المسلمین عباس رفعتی نائینی در درس خارج فقه‌‌رسانه که در مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) برگزار شد، به بحث‌های گذشته یکی دیگر از محرمات مقارن با پیام رسانه اشاره کرد و بیان داشت: تبلیغ و بزرگ‌نمایی بیش از حد اشخاصی که مستحق این مدح نباشند حرام است.

حجت الاسلام والمسلمین رفعتی با بیان این که چنین مدح‌هایی در ایام انتخابات مصادیق بسیار فراوانی دارد، اظهار داشت: بار‌ها در شبکه‌های اجتماعی دیده‌ایم که کلیپ‌های تبلیغاتی متعددی برای کاندیدا‌یی تولید می‌شود که مستحق چنین تبلیغ و مدحی نیست.

وی در ادامه به بررسی ادله نقلی حرمت مدح کسی که مستحق مدح نیست یا مستحق مذمت است پرداخت و گفت: روایتی در کتب حدیثی شیعه و سنی وجود دارد که در آن، عبد‌الله بن عباس از پیامبر اکرم(ص) درباره حرمت برخی از مدح‌ها نقل کرده است. هر چند این روایت دارای مشکل سندی است، اما با تکیه بر شهرت فتوایی، می‌توان کاستی‌های سند این روایت را جبران کرد.

وی با قرائت روایت «من عظّم صاحب دنيا و أحبّه لطمع دنياه سخط اللّه عليه و كان في درجة مع قارون في التابوت الأسفل من النار»، ابراز داشت: کسی که صاحب دنیا را تعظیم کند و به خاطر طمع داشتن بر دنیا و رسیدن به مال و ثروت، چنین شخصی را دوست بدارد، خداوند همچون قارون بر او غضب خواهد کرد.

استاد درس خارج حوزه علمیه خاطرنشان کرد: در مدح افراد شرط نیست که حتماً با گفتن جملاتی باشد، بلکه گاهی اوقات با رفتار و حرکات بدون صوت نیز می‌توان به مدح شخص خاصی پرداخت.

حجت الاسلام والمسلمین رفعتی با قرائت روایت «... قَالَ مَنْ مَدَحَ سُلْطَاناً جَائِراً أَوْ تَخَفَّفَ وَ تَضَعْضَعَ لَهُ طَمَعاً فِيهِ كَانَ قَرِينَهُ فِي النَّار ...»، تصریح کرد: پیامبر اکرم(ص) در حدیث مفصل مناهی مسلمانان را از ارتکاب اعمالی نهی کرده‌ است که مدح سلطان جائر و کرنش در برابرش به خاطر رسیدن به مال دنیا از جمله موارد حرام شده در این حدیث به شمار می‌آید.

مشاور عالی مدیر حوزه‌های علمیه سراسر کشور افزود: رسول خدا(ص) در پایان حدیث مناهی با قرائت «وَ لا تَرْكَنُوا إِلَى الَّذِينَ ظَلَمُوا فَتَمَسَّكُمُ النّارُ وَ قَالَ ع مَنْ وَلِيَ جَائِراً عَلَى جَوْرٍ كَانَ قَرِينَ هَامَانَ فِي جَهَنَّمَ» بر حرمت چنین عملی استشهاد می‌کند.

دستیار مدیر حوزه‌های علمیه سراسر کشور در امور رسانه عنوان کرد: هر چند روایات در باب حرمت «مَدْحُ مَنْ لایَسْتَحِقُ المَدح بَلْ یَسْتَحِقُ الذَمُ» بسیار فراوان است اما چند روایتی که بیان شد، در اثبات حرمت چنین مدحی کفایت می‌کند.

وی گفت: با توجه به ادله عقلی، ادله نقلی و آیات قرآن، هیچ شک و شبهه‌ای در حرمت مدح کسی که مستحق مدح نباشد، باقی نمی‌ماند.

استاد درس خارج حوزه با بیان این که در مواردی مدح کسی که مستحق ذمّ است، از حکم حرمت خارج می‌شود، تأکید کرد: اگر رسانه، کارگردان یا تهیه کننده‌ای به سبب ترس و خوف اقدام به تهیه برنامه‌ای برای مدح شخص ظالم بکند، این کار حرام نخواهد بود، چرا که روایات حرمت با قید طمع برای به دست آوردن دنیا چنین عملی را حرام اعلام کرده بودند.

وی اظهار داشت: اگر عمل حرامی با یک مصلحت اقوی تزاحم پیدا کرد، باید اهم بر مهم ترجیح داده شود. بنابراین در مسأله مدح به خاطر خوف، مصلحت اقتضا می‌کند که برای حفظ مال یا جان افراد، چنین مدحی حرام نباشد./878/پ۲۰۱/ج