گزارشی از مراسم رونمایی آثار جدید آیت الله مصباح در نمایشگاه بین المللی کتاب
به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، در مراسم رونمایی از چند کتاب جدید از آثار مرحوم آیت الله مصباح یزدی ره که با حضور جمعی از اساتید، فضلا و صاحب نظران در غرفه مجمع ناشران انقلاب اسلامی نمایشگاه کتاب تهران برگزار شد، حجت الاسلام علی مصباح رئیس شورای سیاستگذاری تولید علوم انسانی اسلامی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره، در سخنانی اظهار داشت: این کتب تدوین شده، بخشی از سخنرانی های مرحوم آیت الله مصباح است که امروز تدوین شده و در اختیار علاقه مندان قرار می گیرد.
وی یکی از ویژگی های آثار آیت الله مصباح را توجه به مسائل و نیازهای روز جامعه دانست و افزود: آیت الله مصباح به دنبال این بودند که آنچه جامعه از نظر فکری و اخلاقی و اندیشه ای به آن نیاز دارد ارائه کنند، مثلا در بحث های تاریخی مانند بررسی واقعه کربلا صرفا به تاریخ گویی و ذکر حوادث بسنده نمی کردند بلکه به دنبال تحلیل تاریخ براساس نظام آفرینش، جایگاه این پدیده در این نظام و درس هایی که می توان از آن گرفت بودند.
فرزند آیت الله مصباح ادامه داد: کتاب هایی که بعد از رحلت استاد از سخنرانی های ایشان در دفتر مقام معظم رهبری در قم به چاپ رسیده به موضوع اخلاق سیاسی و سیاست اخلاقی پرداخته و تبیین کرده که چگونه ارزش های اخلاقی باید در مسائل سیاسی وارد شود و تفاوت سیاست ورزی اسلامی و غیر اسلامی چیست.
وی با اشاره به کتاب "پرسش از حکیم" تصریح کرد: در پایگاه اطلاعرسانی آیت الله مصباح یزدی بخشی برای پرسش و پاسخ وجود داشت و ایشان به طور منظم به سوالات جواب میدادند، بیش از بیستهزار پیام به این پایگاه رسید که حدود ۱۲ تا ۱۵ هزار سوال در آنها مطرح شد و ایشان به بخش اعظم اینها پاسخ دادند.
حجت الاسلام مصباح خاطرنشان ساخت: در این کتاب منتخبی از این سوالات و جوابها جمعآوری و ارائه شده است.
عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره پاسخگویی مرحوم آیت الله مصباح به سوالات و شبهات قشرهای مختلف را از مظاهر تکلیف مداری آن مرحوم دانست و افزود: ایشان با هر گروه یا سنین مختلف با زبان قابل فهم او صحبت می کردند حتی گاهی اگر کسی یک مشکل خانوادگی را مطرح می کرد ایشان با احساس تکلیف و زبان قابل فهم مخاطب به آن جواب می دادند.
وی تصریح کرد: این تکلیف مداری در سخنرانی ها، کتاب ها و فعالیت های علمی، خودش را نشان داد، ایشان با آن موقعیت و جایگاه، کسر شان خود نمی دانست که وقت خود را صرف پاسخ به سوال یک دانش آموز کند، علامه مصباح ره نه تنها جواب سوالات را می داد بلکه نحوه فکر کردن را نیز می آموختند.
رئیس شورای سیاستگذاری تولید علوم انسانی اسلامی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در پاسخ به سوالی درباره علت تاکید مقام معظم رهبری بر مطالعه آثار این استاد گفت: مرحوم آیت الله مصباح همچون استادشان شهید آیت الله مطهری از منابع اصیل و ناب اسلامی استفاده کرده و از این منابع حرف متقن و قابل اعتماد را استخراج کرده اند و کوشیدند معارف بلند را با بیان ساده و روان عنوان کنند.
وی با بیان اینکه استاد، مخاطب را گام به گام به پیش می برد تا خود افراد مسائل مشابه را بر اساس آن مبانی حل کنند، خاطرنشان کرد: تعبیر "استاد فکر" که رهبر انقلاب برای علامه مصباح ره به کار بردند از این جهت است که ایشان نه تنها جواب سوالات را می داد بلکه نحوه فکر کردن را می آموخت آیت الله مصباح پیشاپیش مشکلات و شبهات را پیشبینی میکردند و به این شبهات پاسخ میدادند.
حجتالاسلام کریم سبحانی نیز در این نشست درباره یکی از کتاب های جدید منتشر شده از مرحوم آیت الله مصباح گفت: آیتالله مصباح، اخلاق را اعم از ملکات و خلقیات و رفتار میدانستند و این تمایز در نگاه ایشان وجود داشت.
وی افزود: دیدگاه علامه مصباح ره بر خلاف عدهای است که اخلاق انتزاعی ارائه میکنند؛ در حالی که ناظر به نیازها و سوالات جامعه نیست, ایشان به عنوان یک دیده بان ناظر بر مشکلات جامعه، پیشاپیش مشکلات و شبهات را پیشبینی میکردند و به این شبهات پاسخ میدادند.
حجتالاسلام سبحانی با اشاره به اینکه آیت الله مصباح یزدی ره در ارائه مباحث اخلاقی صرفا یک بحث اخلاقی را ارائه نمیکردند بلکه به تناسب وارد مباحث عقیدتی و سیاسی و روان شناختی میشدند، افزود: عنوان این کتاب «کشش محبوب» است و بر محور محبت به خداوند سامان یافته و حاصل پانزده جلسه اخلاقی مرحوم آیت الله مصباح است، در این کتاب مفهوم اخلاق و محبت و چیستی محبت به خدا بررسی شده و اینکه اساسا محبت به خدا زمینهای است برای تقرب به خدا و از این جهت نقش محبت به خدا واکاوی شده است، از دیگر مباحث مطرحشده در این کتاب، خاستگاه و منشأ محبت و عواملی است که میتواند محبت به خدا را تشدید کند.
حجتالاسلام غلامعلی عزیزیکیا نیز در ادامه این مراسم در سخنانی اظهار داشت: کتاب «راز فراز و فرود امتها» تحلیلی از سرگذشت بنیاسرائیل در قرآن است، علامه مصباح ره در سال تحصیلی ۹۵ - ۹۶ در مباحث اخلاقیشان به داستانهای بنیاسرائیل در قرآن پرداختند و تحلیلی اخلاقی ارائه کردند، هرچند با پایان یافتن سال همه آن داستانها تحلیل نشد، اما بخش مهمی از داستانها را بیان کردند و کاری جدید و نو است که در آثار دیگر دیده نمیشود.
وی افزود: شنیدهام که ایشان بنا داشتند داستانهای قرآن را طبق سیاق معارف قرآن ارائه کنند و در سالهای آخر زندگیشان به داستانهای قرآن از این منظر که باید از آن استفاده اخلاقی شود، تاکید میکردند؛ هرچند هنوز کسی عهدهدار این کار نشده است، علامه مصباح ره پیش از ورود به بحث، نقش داستانهای گذشتگان در هدایت انسان را به عنوان یک بحث مبنایی مطرح میکنند.
حجتالاسلام عزیزیکیا خاطرنشان ساخت: مرحوم علامه مصباح ره از تاریخ در این خصوص به مثابه یک روش تربیتی یاد میکنند که قرآن از آن استفاده کرده است، ایشان بحث مبنایی دیگری مطرح میکنند که توجه به آثار گذشتگان با تقلیدهای نادرست متفاوت است؛ اما از افراط و تفریط در تقلید انذار میدهند.
وی گفت: ایشان از فرعون و برتریطلبیاش تحلیلی روانشناختی ارائه میکنند که آیا این رذیلت ویژه او بود یا هر انسانی ممکن است این رذیله را داشته باشد، علامه مصباح نکته دیگری دارند بر این اساس که میتوانیم از قرآن سنتهای اجتماعی را استخراج کنیم؛ اما قرآن از این لحاظ مهجور مانده است،استاد معتقد بود که همان سیاست نفوذ و استحاله بنیامیه اکنون نیز وجود دارد.
حجتالاسلام جواد سلیمانی امیری در ادامه این نشست، درباره کتاب «آذرخشی دیگر از آسمان کربلا» گفت: این اثر ۱۰۱ بار تجدید چاپ شده است، رهبر معظم انقلاب درباره این کتاب گفتند «من تمام این کتاب را خواندهام، تمامش نهتنها مطالب مفید، بلکه لازم و ضروری است، تبیین قضایای عاشورا و صدر اسلام و تطبیق آن با مسائل امروز بهگونهای انجام شده که شاید دیگر نتوان به آن خوبی که شما طرح کردهاید بیان شود».
وی با اشاره به محتوای اثر افزود: علامه مصباح ره این کتاب را نوشت تا بگوید همان سیاستی را که بنیامیه و یزیدیان در صدر اسلام برای نابودی حکومت به وسیله نفوذ و استحاله انتخاب کردند، امروز نیز پیادهنظام دشمنان دارند در کشور همان کار را میکنند و در این زمان از شبهه و تهاجم فرهنگی استفاده میکنند، استدلالهایی درباره لعن و اشاره به جایگاهش در معارف اسلامی از بخشهای کتاب است، مبحث دیگر نیز مراتب امر به معروف و نهی از منکر است.
حجتالاسلام عباس گرایی به عنوان آخرین مهمان این برنامه در سخنانی اظهار داشت: یکی از نکات کتاب «پیش به سوی احیای اخلاق» دقت مرحوم آیت الله مصباح در تشخیص وظیفه در این زمانه است، ایشان تکلیفمدار بودند، یکی از مولفهها برای معرفی اثر شناخت صاحب اثر است، ایشان حقیقتا بنده خدا بود و به دنبال ادای وظیفه بندگیاش بود و از تکلُف دوری میکرد.
وی افزود: مرحوم آیت الله مصباح معتقد بودند درس اخلاق حتی در حوزههای علمیه نیز ضعیف است، حضرت علامه در این کتاب در فصل اول طرحی دادهاند و این مسئله درباره مباحث اخلاقی را برجسته و راهکار ارائه کردهاند، خطاب اصلی این کتاب حوزههای علمیه و معاونت تهذیب است، اگر حوزهها برای تقویت بنیه اخلاق تلاش نکنند، معلوم نیست چه بر سر جامعه میآید، یکی از راهکارهای مهم، تهیه متنهای اخلاقی مناسب برای زمانه و تربیت استاد اخلاق و تربیت نیرو در این زمینه است و در پایان کتاب نیز به موانع ترویج اخلاق و راههای برخورد با موانع اشاره میکنند.
خاطرنشان می شود: در پایان این مراسم از کتابهای جدید مرحوم علامه مصباح یزدی ره که حاصل سخنرانی های آن استاد است رونمایی شد.
اسامی این کتابها بدین شرح است: "پرسش از حکیم"، "مدیریت اسلامی"، "رابطه علم و دین"، "فازهای پرواز ۲"، چاپ جدید "آذرخشی دیگر از آسمان کربلا"، "بالهای پرواز ۲ (کشش محبوب)"، "اخلاق سیاسی و سیاست اخلاقی"، "هم اندیشی معرفت شناسی" و "پیش به سوی احیای اخلاق".