اعلامیه‌های مرحوم آیت الله گلپایگانی لرزه بر اندام رژیم می‌انداخت

به گزارش خبرگزاری رسا، مجله پیام قرآن در شماره چهارم خود که پاییز 73 منتشر شده در گفت‌وگویی با حجت الاسلام والمسلمین رضوی تویسرکانی، از شاگردان حضرت آیت الله سیدمحمدرضا گلپایگانی به تبیین ابعاد مختلف زندگی این فقیه وارسته پرداخته است. آنچه در پی می‌آید بازنشر این مصاحبه در آستانه برگزاری کنگره فقیه آگاه است.

به عنوان یکی از شاگردان حضرت آیت‌الله گلپایگانی قدس سره که سالهای متمادی در درس ایشان شرکت کردید چگونگی آشنایی خودتان را با ایشان  بیان کنید.
در این باره باید عرض کنم که آشنایی من با حضرت آیت الله گلپایگانی بعد از رحلت حضرت آیت الله بروجردی قدس سره بود. استاد معظم پس از ارتحال آیت الله بروجردی درس خارج خود را در مسجد بالاسر حضرت معصومه سلام الله علیها قرار دادند و من هم در درسشان شرکت می‌کردم و از محضر پر فیضشان بهره‌مند می‌شدم گاهی در جلسه درس مطلبی از ایشان سؤال می‌کردم یا اشکال و ایرادی مطرح می‌کردم و از ایشان جواب می‌گرفتم. این سبب آشنایی من با ایشان شد و بعدا هم که محل درس را به شبستان مسجد اعظم مقابل کتابخانه تغییر دادند باز هم با ایشان از این طریق ارتباط و آشنایی داشتم.

محور تدریس و ویژگیهای درسی آن فقیه بزرگ را برای ما شرح دهید.
محور تدریس ایشان کتاب «شرایع الاسلام» بود که در شرح آن، مطالب «جواهر الکلام» را متعرض می‌شدند و روی مسائل آن خیلی دقت می‌کردند. بعضی از عبارات جواهر را که فهم آن برای بعضی از شاگردان مشکل بود از روی کتاب می‌خواندند و کاملا توضیح می‌دادند. اما ویژگیهای درسی ایشان این بود که در هر مسئله‌ای اول فتوای فقها را بیان می‌کردند و بعد برای اثبات مطلب مورد نظرشان آیات مربوطه را با تفسیر کامل آن و سپس روایات مربوطه را به تفصیل متعرض می‌شدند و مقتضای اصل را هم در صورت نبودن دلیل بیان می‌کردند. ایشان به فتوای مشهور، فوق العاده اهمیت می‌دادند و می‌گفتند: گمان قوی بر این است که برای آنها قرائتی وجود داشته که برای ما وجود ندارد.

از آنجا که حضرت آیت الله گلپایگانی از آغاز تأسیس حوزه علمیه قم در کنار بنیانگذار آن، حضرت آیت الله حائری (قدس سره) بودند و به مسائل مربوط به حوزه آشنایی کامل داشتند، دیدگاه‌های ایشان را در مورد حوزه و جایگاه آن و نیز رسالت حوزه بیان کنید.
نظر معظم‌له درباره حوزه‌‌های علمیه خصوصا حوزه علمیه قم این بود که حوزه‌ها باید حفظ و تقویت شوند و روز به روز رونق بیشتری پیدا کنند. به دروس حوزوی عنایت کامل داشتند و تأکید می‌کردند که طلاب و فضلا در برنامه درس و تدریس خود جدی باشند. خودشان همین گونه بودند و نسبت به تدریس عنایت خاصی داشتند و اصولا تعطیلی در دروس ایشان بسیار کم بود حتی بعضی از اوقات که هوا بسیار سرد و برفی بود ایشان برای درس می‌آمدند و همیشه – جز در بعضی از موارد ضروری – تدریس را بر کارهای دیگر مقدم می‌داشتند. برای رشد علمی شاگردان و تشویق آنان به کسب قدرت اجتهاد، از آنها می‌خواستند در مسائلی که مشکل به نظر می‌رسید مطالعه کنند و نظرات فقها را ببینند و نظریه خود را بنویسند و به ایشان ارائه دهند. من سه مورد را به یاد دارم که ایشان چنین پیشنهادی دادند یکی درباره مساله تیمم بود و دیگر درباره حداکثر زمان حیض و سوم درباره عصیر عنبی، که بسیاری از شاگردان، مطالب و نظریات خود را نوشتند و به استاد دادند و من هم درباره هر یک از مسائل مزبور مطالبی نوشتم و به نظر مبارک استاد رساندم.

اگر ممکن است برخی از ویژگیهای اخلاقی ایشان را بیان کنید.
ویژگیهای اخلاقی حضرت آیت الله گلپایگانی بسیار است که من به چند ویژگی اشاره می‌کنم:
1.همواره در فکر رفع گرفتاری‌های مردم و طلاب بودند و در مواردی که اطلاع پیدا می‌کردند در حد توان اقدام مناسب داشتند.
2.از قاطعیت برخوردار بودند. در زمانی که حضرت آیت الله امام خمینی ( قدس سره ) در تبعید بودند اعلامیه‌های حضرت آیت الله گلپایگانی آن چنان قاطع بود که هر خواننده‌ای را شگفت زده می‌ساخت و لرزه بر اندام دشمنان می‌افکند.
3.در برابر حق تسلیم بودند. اگر کسی در جلسه درس اشکال می‌کرد و ایشان جواب می‌دادند، چنانچه بعدا اشکال به نظرشان صحیح می‌آمد، به اشکال کننده می‌گفتند آنچه شما گفتید حق است. روزی در جلسه درسشان روایتی را مطرح کردند و بعد از اینکه آن را توضیح دادند، گفتند: جمله آخر روایت از شیخ صدوق است. من به ایشان گفتم: به نظر می‌رسد که این جمله تتمه روایت باشد، ایشان قبول نکرذند، ولی روز بعد وقتی قبل از درس خدمتشان رسیدم، گفتند: حق با شماست، و این مطلب را در جلسه درس هم توضیح دادند.
4.به خواندن نماز تحیت مسجد مقید بودند بطوری که هر روز که برای درس به مسجد می‌آمدند، قبل از شروع درس، اول نماز تحیت مسجد می‌خواندند و بعد درس را شروع می‌کردند.
5.در برابر همه تواضع و فروتنی داشتند./971/ت302/ع