باید جامعه را به سوی عالمانه شدن هدایت کرد/ علم بدون دین جنگ جهانی راه می اندازد
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حضرت آیتالله عبدالله جوادی آملی، مفسر برجسته قرآن کریم عصر امروز، بیست و دوم اردیبهشتماه در مراسم افتتاح پایگاه خبری اسراء که در بنیاد بینالمللی علوم وحیانی اسراء برگزار شد، با اشاره به آیات قرآن کریم همه نعمتها را از ذات اقدس الهی دانست و بیان داشت: ما وظیفه داریم خبر را خبر دانسته و از اصطلاح روز بگذریم، انبیا آمدند خبر بدهند و بهترین خبر را نیز آوردند، منتهی خبر مربوط به این نیست که زید یا عمرو چه چیزی گفت، مهمترین خبر آن است که ما از کجا آمدیم و به کجا باید برویم.
وی ادامه داد: بشر بسیار موجود خوبی است، منتهی اکنون باید به او رحم کرد، اگر این ترحم ما ثمر بخش بود به آنها احترام میکنیم، نخست باید به جامعه ترحم و سپس احترام کرد، ترحم کردن به این است که میان خبر و فرهنگ، خبر و علم، خبر و واقعیت و گزارش و حقیقت فرق بگذارند.
مرگ پوسیدن نیست، از پوست بیرون آمدن است
مفسر برجسته قرآن کریم بیان داشت: برخیها میگویند ما کار نداریم چه چیزی حقیقت است، میخواهیم بدانیم چه چیزی گفته شد، این چنین نیست، ما یک خبر بیشتر نداریم اینکه از کجا آمدیم و به کجا باید برویم، مهمترین خبر مسافر این است که بداند به کجا میرود، اگر خدایی ناکرده مرگ پوسیدن بود گفته همین افراد درست بود، ولی اگر ثابت شد مرگ از پوست در آمدن است نه پوسیدن و تمام خبر بعد از مرگ است، ما ناچار هستیم خبر اصیل را از کسانی که از عالم دیگر خبر دارند، فرا بگیریم.
وی افزود: خبر مهم این است که مرگ از پوست به در آمدن است، آنچه در جهان کنونی میگذرد علوم تجربی و کارهای تجربی است و این علوم و کارهای تجربی در عالم پس از مرگ خریدار نداشته و کار آمد نیست، ما به جایی میرویم که خبری از هیچ یک از علوم تجربی در آن نیست.
حضرت آیتالله جوادی آملی با بیان اینکه فرزندان حضرت آدم(ع) در ابتدا حتی مسائل ساده را نمیدانستند، اظهار داشت: روزی بر بشر گذشت که از ساده ترین مطلب خبر نداشت، ولی انبیا آمدند و گفتند زشتی، زیبایی، حق، باطل و صدق و کذبی وجود دارد و این راه شما است که اگر این کارها را انجام بدهید پس از مرگ در رفاه هستید و اگر انجام ندهید در آسیب و زیان هستید.
دین بدون عقل سبب تفتیش عقاید میشود
مفسر برجسته قرآن با اشاره به آیه «عَنِ النَّبَإِ الْعَظِیمِ»،ابراز داشت: ما خبر را باید چیزی قرار دهیم که عین فرهنگ ما است، یعنی خبر ما جامعه بشری است، اگر این بشر بفهمد مسافر بوده و به جایی میرود که نمیشود با دست تهی سفر کند، خود را با رهآورد انبیا تطبیق میکند و پس از این ما به انسان به منظر احترام نگاه میکنیم نه ترحم، مانند کودک؛ کودک ابتدا مورد ترحم است تا رشد کند وقتی رشد کرد و دانشمند شد انسان از منظر احترام به او نگاه میکند.
وی اضافه کرد: اکنون بسیاری از افراد در جامعه ما استحقاق ترحم دارند، البته بگذریم از کسانی که بیراهه رفته یا راه کسانی را بستند، ما میخواهیم علمی در کنار دین و دینی در کنار علم داشته باشیم، یک دین عقلانی داشته باشیم و عرضه کنیم، چرا که عقل بدون دین و دین بدون عقل هر دو خطر تحمیل کردند، دین بدون عقل سبب تفتیش عقاید، سوزاندن گالیله و یا قرآن میشود.
حضرت آیتالله جوادی آملی خاطرنشان کرد: علم بدون دین هم نیز سبب راهاندازی جنگ جهانی میشود، همانگونه که دو جنگ جهانی به راه انداخته شد، جنگهای جهانی در آسیا و میان مسلمانان نبود، غربیها به ما تحمیل کردند، همین افرادی که خبرهای کذایی دستشان است، همینها که تمام امکانات مادی در دستشان است، فاصله جنگ جهانی اول با جنگ جهانی دوم کم بود ولی با این وجود گفته شده هشتاد میلیون را نفر را در این مدت کوتاه همین افراد کشتند و این نتیجه علم بدون دین است.
مفسر برجسته قرآن کریم گفت: علم بدون دین یعنی اینکه سلاح، اتم، قدرت و همه امکانات است ولی عقل نیست، اگر خدایی ناکرده علم باشد و دین نباشد و جنگ جهانی سوم نیز تحمیل شود، دیگر در اینجا سخن از کشته شدن هشتاد میلیون نفر نیست، بلکه هفتصد یا هشتصد میلیون کشته میشود و دلیل اینکه اکنون این افراد آرام هستند این است که دست تمام آنها بر روی ماشه اتم است و میترسند اگر یک جا شروع شود دیگری نیز حمله کند.
ترحم به معنا برآورده کردن تمام خواستهها نیست
حضرت آیتالله جوادی آملی با بیان اینکه هماهنگ کردن علم، عقل و علم، دین وظیفه مؤسسات حوزههای علمیه شیعه است، اظهار داشت: به بشر باید خبر رساند که شما مسافر هستید، شما با مرگ نمیپوسید بلکه از پوست بیرون میآیید و اگر اینگونه شد، انسان بیراه نمیرود و راه را بر کسی نمیبندد.
وی ادامه داد: در موقع ترحم نباید آن چرا که بشر میخواهد به او داد بلکه باید آن چرا که مورد نیاز و خوب است داده شود، یک پدر مهربان و مادر خردمند هرگز به جای مواد غذایی سالم به کودک خود تنقلات نمیدهد، هر چند ممکن است این تنقلات شکم کودک را سیر کند ولی والدین مهربان با تنقلات مواد غذایی کودک را تأمین نمیکنند چرا که عاقل هستند، ما برای اینکه نخست ترحم داشته باشیم و به حوزه احترام برسیم باید بدانیم با عوام و خردمندها چگونه رفتار کنیم و همانکاری که برای خرمندان میکنیم برای توده مردم نیز در قالب هنر انجام دهیم، چرا که اگر بخواهیم برای توده مردم همانند خردمندان بیان کنیم قابل هضم نیست.
مفسر قرآن کریم با بیان اینکه در فضای حوزه و دانشگاه نخستین قدم تعلیم و قدم دوم تعلیل بوده و هر دو برکت به شمار میآیند، گفت: مشکل توده مردم این است که تبلیغ را با تعلیم اشتباه میگیرند، یعنی اگر سخن غیر عالمان را یکبار برای کسی بگویی خیال میکند مطلب علمی است و وقتی چند بار تکرار شود به جای تحلیل مینشیند.
باید جامعه را به سوی عالمانه شدن هدایت کرد
وی ابراز داشت: تعلیم و تعلیل کار حوزه و دانشگاه است، ولی در فضای عام یک تبلیغ و یک تکرار داریم، برای نمونه حرفهایی که رسانهها یکبار میگویند برخیها میپذیرند ولی وقتی چندین بار گفته شود، برای آنها ملکه میشود، ما باید پرهیز کنیم از تبلیغ بدون تعلیم، از تکرار بدون تعلیل، چرا که میخواهیم جامعه عالمانه باشد، ما با این جامعه هم بهتر زندگی میکنیم و هم از منظر احترام نگاه کرده و مشکلاتش ان را حل میکنیم، از اینرو کمک به جامعه در دادن خبر فرهنگی، علمی، عقلی و دینی و همانند آن، این است که خبر ما «عَنِ النَّبَإِ الْعَظِیمِ» شود، چرا که مهمترین خبر است که مسافر بداند به کجا باید برود.
حضرت آیتالله جوادی آملی در پایان با اشاره به فرارسیدن ماه رجب و ولادت امام باقر(ع) مناسبت های شریف این ماه را تبریک گفت و افزود: وظیفه ما آشنا با معارف اهلبیت(ع) و ایجاد یک انقلاب فرهنگی و فکری در جهان انسانیت است./993/پ201/ج