تکاپو برای بازنمایی آخرالزمان

به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، فیلم مردان ایکس: آخر الزمان، به کارگردانی برایان سینگر و در ژانر اکشن، ماجراجویی و علمی-تخیلی در سال 2016 به روی پردۀ سینما رفت. فیلمنامۀ آن بر پایۀ کامیک‌های (کتاب‌ها و مجلات مصور) شرکت مارول ساخته شده و نهمین قسمت از مجموعه فیلم‌های مردان ایکس به شمار می‌رود.

این فیلم روایتگر یک موجود خداگونۀ باستانی با نام عربی «إن صباح النور» است که می‌خواهد در مصر باستان با تغییر جسم خودش به جسم دیگری، جاودانه و نامیرا شود. إن صباح النور همچنین خدای خورشید یا رع در اساطیر مصری است که پرستش می‌شود و در مراسمی که قرار است به جاودانگی او بینجامد به دست مخالفینش مورد هجوم قرار می‌گیرد و نتیجۀ درگیری ابتدای فیلم، دفن شدن إن صباح النور در زیر آوار است.

یک اثر ترکیبی از اسطوره و کتاب مقدس

این فیلم ترکیب اسطوره و کتاب مقدس است. چیزی که نظیرش را در فیلم پسر جهنمی (Hellboy 2019) و فناناپذیران (Immortals 2011) شاهد بودیم. در فیلم پسر جهنمی که آن هم بر پایۀ کامیک بود با پسر جهنمی که سمبل شیطان ضد مسیح یا آنتی کرایست است، روبرو هستیم که رسالتش نابودی انسانیت می‌باشد. فیلم پسر جهنمی ترجمۀ تصویری مکاشفات یوحنا بود.

در فیلم «فناناپذیران» هم با ترکیب مسیح موعود در قالب اسطوره‌های یونانی روبرو هستیم که مسیح نجار در قالب پسر زئوس و زئوس در قالب یحیای تعمید دهنده ظاهر می‌شوند. در این فیلم البته با ترکیب اساطیر مصری با منجی شیعیان، حضرت ولی عصر(عج) بر پایۀ کامیک روبرو هستیم. خدای خورشید مصری(رع) اسمی عربی به نام إن صباح النور دارد که صَباح به معنای سپیده دم و معنای کامل واژه «اگر سپیده دم نور...» یا «نور صبح» می‌شود.

یکی از صفاتی که برای امام زمان ذکر شده «نور خدا» است، همان طور که در زیارت امام زمان در روز جمعه می‌خوانیم: «السَّلامُ عَلَیْکَ یَا نُورَ اللَّهِ الَّذِی یَهْتَدِی بِهِ الْمُهْتَدُونَ وَ یُفَرَّجُ بِهِ عَنِ الْمُؤْمِنِینَ»، سلام‌ بر تو اى نور خدا كه رهجويان به آن نور ره مى‌يابند و به آن نور از مؤمنان اندوه و غم زدوده مى‌شود.

دجال آخرالزمان قیام خواهد کرد

در ادامۀ فیلم می‌بینیم که «إن صباح النور» نمی‌تواند مراسم تغییر جسمش را به اتمام برساند و در زیر آوار دفن می‌شود تا روزی که در زمان حال با وجود افرادی که لباس عربی پوشیده‌اند و وِردی می‌خوانند از جا برمی‌خیزد. عده‌ای شبیه مسلمانان می‌گویند: یا عظیم، یا غفار... إن صباح النور! به نوعی انگار دارند با خواندن دعا ظهور را به تعجیل می‌اندازند.

پس از بیدار شدن إن صباح النور که اشاره به غیبت کبری حضرت حجت دارد، به صورت ناشناس و با لباس مبدل در میان مردم قدم می‌زند تا اینکه یکی فرد هم جنس خودش با قدرت‌های ماوراء الطبیعه را نجات می‌دهد و بعد در خانۀ همان شخص می‌ماند و تلویزیون توجه او را جلب می‌کند.

 وقایع در دهه هشتاد میلادی و زمان جنگ سرد رقم می‌خورد. تصاویری که در تلویزیون نمایش داده می‌شود، مسیحیان کاتولیک، مجسمۀ بودا، رژۀ ارتش شوروی، وال استریت و کازینوهای لاس وگاس است. إن صباح النور وقتی این تصاویر را می‌بیند به طور تمسخر می‌گوید: سلاح، ابر قدرت، آدم‌های ضعیف زمین را تسخیر کرده‌اند؛ به من خیانت شده.

فرشته منجی در کنار ان صباح النور

یکی از همراهان إن صباح النور، پسری با بال‌های سفید است، تمثیلی از یک فرشته که با منجی همراه می‌شود و ممکن است که این مورد اشاره به همراهی فرشتگان با حضرت ولی عصر باشد و در اخبار به آن اشاره شده که 46 هزار ملک همراه حضرت هستند و هر دسته به فرماندهی یکی از فرشتگان مقرب مثل حضرت جبرائیل یا میکائیل، حضرت را همراهی می‌کنند.

یکی از صحنه‌های دیگری که مهم است، صحبت کردن إن صباح النور با مردم جهان به وسیلۀ پروفسور خاویر به زبان خودشان است. قدرتی که پروفسور خاویر دارد، توان بالای تله پاتی و استفاده از ذهنش برای ارتباط یا کنترل دیگران است. همان طور که می‌دانیم یکی از نشانه‌های قطعی ظهور، ندای آسمانی است که همه آن را می‌شنوند و در احادیث است که وقتی حضرت حرف می‌زنند، تمام مردم متوجه می‌شوند.

این فیلم روایت حضرت ولی عصر(عج) اما با تحریف و گنجاندن در دو قالب دیگر یعنی اسطورۀ مصری خدای خورشید(رع) و ترکیبش با داستان کامیک استریپ مردان ایکس است. این مورد و موارد دیگری که مثال زدیم، تصویر کاملی از منجی را به نمایش نمی‌گذارد تا فریاد کند که فیلمش درباره امام زمان شیعیان است، بلکه با قرائن و اِلمان‌های تصویری به صورت کامل می‌توان تطبیق داد. /882/ 702/

جواد انبارداران، طلبه حوزه علمیه قم