پیش‌همایش دین و نظریه فرهنگ
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، جلسه پیش همایش دین و نظریه فرهنگی عصر امروز در ساختمان نظریه پردازی دینی برگزار شد.
در این جلسه حسین پرکان مدرس دانشگاه و مدیر کل بودجه و ارزیابی دفتر تبلیغات اسلامی به ارائه بحث پرداخت و گفت: در موضوع نقد نظریه فرهنگی گادامر بر اساس نظریه ملاصدرا به بیان چند مفهوم فلسفی از دیدگاه این دو نظریه وابسته است.
وی ادامه داد: نگاه دانشگاهیان در ایران در برخورد با نظریات فلاسفه غربی نگاهی تبیین محور بوده که بر خلاف آن در حوزههای علمیه نگاهی منتقد بر فرضیههای هرمونتیک است.
وی خاطر نشان کرد: سه مفهوم محوری در هرمونتیک فلسفی مورد بحث است که عبارت است از واقع مندی، تاریخ مندی و زبان مندی فهم که 10 مفهوم از اینها انشعاب مییابد.
پرکان تصریح کرد: در نگاه گادامر فهم یک مقوله اتفاقی است و در واقع فهم فرآیند است و باید با تفسیر و تشریح همراه باشد و غیر از آن امکانی برای حل آن وجود ندارد، منطق حاکم بر فهم همان گفتوگوی متن و مفسر است.
وی ابراز داشت: فهم در نتیجه این محور بحث از سوی گادامر امری نسبی خواهد بود و نسبیت در تمام ارکان علم مشهود است بنابراین نمیتوان بسیاری از اموری که در جامعه امروز بشری مطرح است را مورد بررسی و دقیق قرار داد.
مدیر کل بودجه و ارزیابی دفتر تبلیغات اسلامی اظهار داشت: گادامر هویت انسان را تحت الشعاع سنت نافذ در محیط اطراف انسان معنی میکند، به طور مثال مفهوم عدالت و ظلم مفهومی خواهد بود که در هر شرایط زمانی، مکانی و جغرافیایی تغییر پذیر است.
وی افزود: فرهنگ و جامعه در دیدگاه گادامر به سبکی است که اگر هرمونوتیک را به رسمیت بشناسیم دچار تغییر و تحولی عظیم و نسبی در ارکان علوم و فرهنگها خواهیم بود.
پرکان در ادامه به بیان محوریت بحث ملا صدرا پرداخت و ابراز داشت: در نگاه ملا صدرا بر خلاف گادامر واقعیت امری بدیهی و آشکار است و حقیقت نیز همان وجود مطلق، وجود دائم، عقل و مطابقت قول با واقعیت و خداوند است.
وی افزود: بر اساس نظریه اصالت وجود، تشکیک در این واقعه، حرکت جوهری و روحانیتالبقا بودن انسان وجود سه گانه عوالم عقل، مثال و ماده اثبات میشود.
وی خاطر نشان کرد: در نتیجه این اصول بحث صدرا جامعه ترکیبی اتحادی از افراد دارد و صورت جامعه از نوع صور معدنی و گیاهی نیست بلکه صورتی مجرد دارد بنابراین افق آنها معنوی و اعتقادی است و چون صور جامعه و انسان از بین میرود بلکه به سوی تجرد و کمال رشد میکند و ساختار و روابط مجرد و روحانی را ایجاد میکند.
پرکان در نتیجه گیری بحث تصریح کرد: در مواجهه نظریه فرهنگی گادامر و صدرا چند تشابه رخ میدهد، تشابه وجود یک زیر ساخت منسجم است، تشابه دوم اصالت فعالیت عملی و نظری گادامر و صدرا شکل گیری فرهنگ در ظرف خیال رخ میدهد و تشابه سوم این است که هر دو شروعی فردگرایانه در عین حال اتمامی اجتماع محور متصور است.
وی افزود: اختلافات مورد توجه در این دو نظر نیز این است که گادامر علم را حضور عین ماهیت خارجی در ذهن میداند اما در نزد صدرا علم حضور مختصات و عوارض اشیاء در ذهن است بنابراین حقیقت در ذهن موجود است.
وی در پایان ابراز داشت: مکتب گادامر چون محدود به عالم خیال میباشد و شاخص برای حقیقت بود آن را ارائه نمیکند سکولاریزم را به نوعی اثبات میکند که این بر خلاف نظریه صدرا است./1329/پ202/ف