حمله به کلیسای «مارمینا»؛ «تخم لق تسویه حساب سیاسی» با اخوان المسلمین
خبرگزاری رسا ـ گروه بین‌الملل: جمعه گذشته در حمله تروریستی عناصر ناشناس به کلیسای مارمینا در جنوب قاهره چندین تن کشته و زخمی شدند. با پایان نماز جمعه بسیاری از مسلمانان جهت تسلیت به سوی کلیسای مارمینا حرکت و با مسیحیان ابراز همدردی کردند. شخصیت‌های دینی و سیاسی مصر در پیام‌های جداگانه ضمن محکومیت این جنایت، بر لزوم وحدت ملیّ برای مبارزه با تروریسم تاکید کردند.
حمله به کلیسای مارمینا اولین حمله تروریست‌ها به مسیحیان مصر نبود، پیشتر نیز تروریست‌های داعشی به اتوبوس حامل مسیحیان در استان منیا حمله و ده‌ها تن را به خاک و خون کشیدند. افزایش حملات تروریستی به غیر مسلمانان در مصر زنگ خطر را برای نهادهای دینی و موسسه‌های تحقیقاتی و پژوهشی به صدا در آورد تا ضمن بررسی علل روی آوردن تروریست‌ها به مصر اقدامات عملی مثبتی را در جهت تقویت همزیستی مسالمت‌آمیز میان ادیان و مذاهب موجود در مصر انجام دهند.
تسلیت شیخ الازهر به پاپ تواضروس
عصر روز حادثه، احمد طیب شیخ الازهر مصر در تماس با پاپ تواضروس رهبر قبطیان ارتدوکس با تسلیت به جامعه مسیحیت تاکید کرد که این اقدام تروریستی، جنایتی وحشیانه است و الازهر این حمله را محکوم می‌کند.
طیب در این تماس تلفنی خاطر نشان کرد که عاملان این جنایت از ارزش‌های دینی و اخلاقی به دور بوده و با هدف ایجاد تفرقه و فتنه‌انگیزی میان ادیان الهی دست به چنین کشتار وحشیانه‌ای زدند.
وی با بیان اهمیت حفظ وحدت در شرایط کنونی و ایستادگی در برابر تجاوزگری‌ها و اقدامات کورکورانه دشمنان در خطاب به پاپ تواضروس گفت: برادرم! برای حمایت از کشور و حفظ وحدت ملی دست خود را در دستان شما می‌گذارم.
دانشگاه الازهر: ادیان الهی از چنین جنایاتی مبرّاست
مرکز جهانی فارغ التحصیلان الازهر نیز در بیانیه‌ای با اشاره به برائت ادیان آسمانی از جنایت‌های تروریستی تصریح کرد که ادیان الهی همواره پیروان خود را به صلح، دوستی، محبت و رحمت فراخوانده و ضمن تاکید بر حرمت جان، مال و ناموس دیگران، هرگونه تعدّی به مقدسات سایر ادیان را حرام می‌دانند.
در این بیانیه آمده است: این جنایت تروریستی نه تنها مردم را متحد کرد بلکه سبب تقویت روحیه مبارزه‌گری با تروریسم و مقابله با خائنان شده است. هر اقدامی برای تفرقه جامعه دینی مصر تنها به تقویت اتحاد و همبستگی ادیان آسمانی منجر خواهد شد.
مرکز جهانی فارغ التحصیلان الازهر با تسلیت به خانوده قربانیان این حادثه اعلام کرد که اندیشه خونین و گمراه تروریسم هیچگاه به هدف خود در ایجاد تفرقه میان پیروان مذاهب و ادیان آسمانی دست نخواهد یافت.
تبریک سال نو؛ شیوه همدردی دارالافتا با مسیحیان
دارالافتای مصر به ریاست شوقی علام مفتی این کشور با هدف همدردی با مسیحیان، میلاد حضرت مسیح(ع) و فرارسیدن سال نو میلادی را تبریک گفت تا به جامعه مسیحیان نشان دهد که مسلمانان نیز در کنار قربانیان حادثه کلیسای مارمینای منطقه حلوان هستند.
دارالافتا در صفحه رسمی خود در شبکه اجتماعی فیسبوک نوشت: برادران مسیحی با شادی شما شاد و با حزن و اندوه شما غمناک می‌شویم. عیدتان مبارک. امت اسلامی و جامعه مصر همیشه در صلح و امنیت و خیر باشد.
شوقی علام نیز عصر روز جمعه با پیامی حادثه تروریستی حمله به مسیحیان را به شدت محکوم و خاطر نشان کرد که تجاوزگران به کلیساها و کسانی که در میان مردم رعب و وحشت ایجاد می‌کنند، دشمنان پیامبر اکرم(ص) به شمار می‌آیند.
وی با دعوت از مسلمانان و مسیحیان برای مقابله با پدیده تروریسم، هدف از انجام چنین جنایاتی را ایجاد ناامنی در امت اسلامی دانسته و اظهار داشت: اقدامات گروهک‌های تروریستی و افراط‌گرا از نظر شرعی حرام و مخالف با اهداف عالی شریعت اسلامی است که بر حفظ نفوس و حرمت کشتار بیگناهان تاکید دراد.
مشروعیت کمک مسلمانان به مسیحیان
مرکز جهانی فتوای الکترونیک الازهر از دیگر مجموعه‌هایی است که در راستای اقدام عملی برای کاهش تبعات مخرّب حمله به کلیسای مارمینا به صدور فتوایی در وجوب حمایت و مساعدت مسلمانان به مسیحیان در صورت نیازمند بودن آنان به کمک و مساعدت اقدام کرد.
این مرکز مساعدت به دیگران را عملی فطری و واجب شرعی و انسانی دانست و افزود: طبیعی است که آدمی به مساعدت هم‌نوع خود را فارغ از هر دین، جنسیت و نژادی بشتابد. این امر نشان از فطرت پاک و اصیل انسانی دارد.
مرکز جهانی فتوا خاطر نشان کرد: کسانی که گمان می‌کنند اسلام یاری رساندن به مخالفان دینی خود را حرام می‌شمرد، با نظرات شاذّ و افراطی خود به مخالفت و جنگ با سنت الهی می‌روند زیرا سنت الهی بر آن است که مردم در دین، جنسیت و نژاد متمایز و مختلف باشند.
الازهر با انتقاد از مبرّا بودن اسلام از اینگونه فتواها و سخنان مخالف با تعالیم اسلامی اظهار داشت: به هر میزان که ادیان مردم متفاوت باشد اما همگی در انسانیت مشترک‌اند. مسلمان با احسان به دیگران بدون در نظر گرفتن آیین و مذهب طرف مقابل پاداش دریافت می‌کند همانگونه که کمک به دیگری نوعی از عبادت بلکه بهترین نوع خیر و نیکی است.
مرکز جهانی فتوای الازهر در پایان با اشاره به جایگاه عظیم احسان و نیکی به دیگران تصریح کرد که فلسفه نزول شریعت اصلاح رابطه عبد و معبود و نیز مردم با یکدیگر است و از این رو اسلام همواره مسلمانان را به خدمت رسانی به دیگران در حد وسع و توان تشویق می‌کند.
اخوان المسلمین و تسویه حساب سیاسی
اخوانی‌ها که سال‌های متمادی به عنوان یک جمعیت اسلامی ریشه‌دار و بانفوذ نه تنها در مصر بلکه در بسیاری از کشورهای اسلامی و حتی غیر اسلامی شناخته می‌شد با روی کار آمدن محمد مرسی و به دست گرفتن قدرت، ظلم و تبعیض فراوانی را انجام دادند، سرانجام با ناکامی در اداره کشور مواجه شدند تا رگه‌های اختلاف میان این جمعیت با دیگر تفکرات و جریان‌های دینی مصر پس از گذشت چند سال به دشمنی تبدیل شود.
همزمان با تشدید حملات به مسیحیان اما به نظر می‌رسد که نهادهای دینی مصر تلاش دارند تا از حوادث اخیر در این کشور برای تسویه حساب سیاسی با جمعیت اخوان المسلمین استفاده کنند. بسیاری از کارشناسان سیاسی و دینی جمعیت اخوان المسلمین را اولین گروهی می‌داند که علیه مسیحیان در مصر فعالیت کرده است. به عقیده برخی نهادها همچون دارالافتا مصطفی مشهور پنجمین مرشد اخوان المسلمین در 1997 با صدور فتوایی خواستار ممنوعیت استخدام مسیحیان در ارتش شده و می‌گفت: «باید ارتشیان از میان افرادی انتخاب شوند که به اسلام اعتقاد دارند تا در برابر هرگونه تعدی دشمنان به سرزمین‌های اسلامی جلوگیری کنند. در سایه وجود مسیحان در ارتش و حمله یک کشور مسیحی به مصر ممکن است که آنها به نفوذیان دشمن تبدیل شوند که جان و مال و ناموس مسلمانان را مباح بدانند.»
با آنکه اخوان المسلمین در سال‌های اخیر از اهداف اصلی خود بسیار دور شده است اما به نظر می‌رسد که این سطح از هجمه علیه این جمعیت بیش از آنکه برخاسته از اختلافات مبانی دینی باشد، بیشتر به نزاع‌ها و تسویه حساب‌های سیاسی شباهت دارد. تجربه تلخ زندگی در دوران خفقان حکومت کوتاه اخوانی‌ها سبب شده تا بسیاری از نهادهای دینی و سیاسی با یکدیگر همنوا شده تا با شدیدترین حملات علیه اخوان المسلمین مجال دستیابی به قدرت را به آنان ندهند. اینکه تا چه میزان حکومت، دولت، نظام سیاسی و مردم مصر در این امر به حق هستند را باید در مجالی دیگر مورد بحث و بررسی قرار داد اما این سطح از نارضایتی از یک نهاد سیاسی ـ دینی ما را وادار به تامل بیشتر در مورد رویکردها و گرایشات فکری آنان می‌کند.
ایران؛ متهم همیشگی حوادث تروریستی منطقه
با وجود آنکه پیرامون چرایی افزایش حمله‌های تروریستی در مصر سخن بسیار است اما تعجب برانگیز آن است که عده‌ای به ظاهر تحلیل‌گر با نادیده انگاشتن شرایط منطقه‌ای و تحت تاثیر بوق‌های رسانه‌ای غربی و شرقی انگشت اتهام را متوجه جمهوری اسلامی ایران ساخته و تهران را به تروریسم‌پروری و آموزش نظامی لازم به تروریست‌ها برای انجام عملیات تروریستی در مصر متهم می‌کنند؛ مسأله‌ای که با أدنی تاملی کذبش نمایان و جز پوزخند چیزی برای مدعیان این سخنان باقی نمی‌گذارد.
بی‌شک نقش بی‌بدیل استشاری نظام جمهوری اسلامی ایران به کشورهایی که با تروریسم دست و پنجه نرم کرده و تقدیم صدها شهید در راه دفاع از مقدسات اسلامی خود بزرگترین گواه بر کذب ادعاهای برخی شخصیت‌های خام سیاسی است اما در پاسخ به این یاوه سرایی‌ها باید گفت که مسأله متهم ساختن ایران به حمایت از تروریسم در هر مجلس و محفلی نشان از عقبه طولانی‌مدت دارد.
با شکست سنگین تروریست‌های تکفیری در منطقه به دست مجاهدان و رزمندگان محور مقاومت، نقشه‌های آمریکا و اسرائیل و نیز مزدوران وابسته به آنها در منطقه از جمله آل‌سعود و آل‌خلیفه در تجزیه کشورهای اسلامی و ایجاد خاورمیانه جدید طبیعی است که شاهد این سطح از هجمه‌ها علیه ایران باشیم.
استکبار جهانی و دولت‌های مرتجع عربی منطقه که هر شب با آرزوی حکمرانی بر کشورهای اسلامی شب را به صبح رسانده و روزها رویای دسترسی به ثروت‌ها و منابع عظیم مالی خاورمیانه را در سر می‌پروراندند ضربه سنگینی را متحمل شدند از این رو عصبانیت آنها از محور مقاومت و در رأس آنها جمهوری اسلامی ایران امر خارج از انتظاری نیست.
از سویی متهم ساختن ایران به حمایت از تروریسم با هدف گمراه ساختن افکار عمومی و فرار از پاسخ به مطالبه‌گری‌های به حق ملت‌های منطقه است. مردم کشورهایی نظیر عربستان، امارات و بحرین این مطالبه جدی را از حکومت خود دارند که ثمره صرف هزینه‌های هنگفت مالی در حمایت از تروریست‌ها در سوریه و عراق چه شد؟ مردم عربستان این حق را دارند که از آل‌سعود پرسش‌گری کنند که سرانجام حملات وحشیانه و شبانه‌روزی به مردم مظلوم یمن چه شد؟ ملت مظلوم بحرین نیز که از وضعیت شدید مالی رنج می‌برند به همراهی حاکمان آل‌خلیفه با عربستان سعودی به شدت معترض‌اند.
وانگهی این نکته بسیار مهم را نباید از یاد برد که طرح اتهامه‌زنی به ایران برای طراحی و اجرای عملیات تروریستی در کشورهای اسلامی مانند مصر با هدف ایجاد جنگ رسانه‌ای و جامه عمل پوشاندن به پروژه «دشمن تراشی» است. رژیم جعلی و غاصب اسرائیل درصدد است تا با کمک برخی کشورهای عربی ایران را به عنوان دشمن اصلی امت اسلامی معرفی کند. دامن زدن سیاست‌مداران منفعت‌طلب و فایده‌گرای عربی به این موضوع و عادی سازی روابط با اسرائیل بزرگترین خیانت به جهان اسلام است.
رهبر معظم انقلاب بارها در سخنرانی‌ها و مناسبت‌های مختلف تاکید کردند که راه حل برون رفت از مشکلات منطقه‌ای را باید درون منطقه جستجو کرد و نبایستی چشم طمع به دستکش مخملی استکبار داشته و یا امیدی به دیپلماسی لبخند آنان داشت. کشورهای منطقه باید بدانند که تنها راه مهار تروریسم و بازگشت آرامش به امت اسلامی، وحدت، همدلی، همزیستی مسالمت‌آمیز و پرهیز از پروژه شیعه هراسی و دشمن تراشی است. امت اسلامی باید مساله اصلی خود را که همان فلسطین است بیش از پیش در دستور کار خود قرار دهد. با آزادسازی فلسطین و قدس شریف است که بسیاری از مشکلات حل خواهد شد.
در پایان بایستی به نهادها و شخصیت‌های مذهبی و دینی مصر متذکر شد که هرچند صدور بیانیه، برگزاری همایش و نشست از سوی نهادهای دینی، دعوت به مشارکت در مراسم دینی مسیحیان و ... تاثیر خود را در التیام دردها و رنج‌های قربانیان تروریسم برجای خواهد گذاشت اما مساله به همینجا ختم نمی‌شود. الازهر، اوقاف، دارالافتا و متولیان امور دینی مصر باید اقدامات جدی را در گسترش فرهنگ همزیستی مسالمت‌آمیز، ترویج اسلام اعتدالی، تصحیح آموزه‌های فراگرفته شده غلط و اشتباه، پرهیز از تکفیر سایر ادیان و مذاهب، ممنوعیت صدور فتوا برای نااهلان، سامان دادن به اعتقادات دینی مردم و آموزش شیوه صحیح فراگیری تعالیم دینی و فتواها انجام دهند تا از این رهگذر بتوان امید داشت که به مرور شاهد کاهش چنین اقدامات جنایت‌آمیزی به نام دین و مذهب باشیم./981/ب950/ر
محمد رایجی پژوهشگر حوزه علمیه قم