مرز میان نقد و تخریب
حجت الاسلام رضا برنجکار در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری رسا، در زمینه ویژگی های رسانه تراز انقلاب و دین گفت: رسانه دینی و انقلابی در راستای اهدافی که پیامبران برای آن مبعوث شده اند یعنی تبلیغ دین و رساندن حق و حقیقت در مسیر کمال انسانی در ابعاد اعتفادی و اخلاقی به مردم گام برمی دارد.
رییس انجمن علمی کلام اسلامی حوزه علمیه قم ادامه داد: در واقع کار اصلی ترین وظیفه پیامبران این بوده است که وحی، حقیقت و مسیر کمال انسان را از خداوند دریافت کرده و به مردم می رسانده اند که البته مردم نیز اختیار داشته اند و دارند آنها را بپذیرند که به کمال می رسیدند یا نمی پذیرفتند که به کمال نمی رسیدند و رسانه دینی و انقلابی نیز چنین کاری انجام می دهد یعنی حقایق دینی که انسان را به کمال می رسانند را به مردم منتقل می کنند.
وی ادامه داد: رسانه انقلابی باید حقایق دینی را به بهترین شکل به گونه ای که بیشترین تأثیر مثبت در مردم ایجاد می کند را منتقل سازد و اینجا است که بحث هنر، قلم، نویسندگی ، زیبا نوشتن، زیبا بیان کردن و دیگر مسائل هنری که می تواند به رسانه در انجام دادن رسالت پیامبر گونه خود کمک کند پیش می آید.
استاد حوزه و دانشگاه اضافه کرد: بنابراین اگر بخواهیم در یک جمله وظیفه رسانه دینی را بیان کنیم عبارت است از رساندن زیبا و منطقی و تأثیر گذار حق و حقیقت و راه کمال انسان یعنی معارف اسلامی است به مردم است.
وی با اشاره به تفاوت های میان انتقاد و تخریب بیان کرد: زمانی از سوی فردی انجام کار ناشایستی را مشاهده می کنیم اما از روی دلسوزی می خواهیم به او نشان دهیم که کارش ناشایست است و با انجام آن کار ضرر خواهید کرد و در برخی موارد با آن فرد دشمنی داریم و می خواهیم از این فرصت برای رسوا کردنش استفاده کنیم که حالت اول انتقاد سازنده و حالت دوم تخریب است.
حجت الاسلام برنجکار ادامه داد: در تخریب، انجام دادن کار ناشایست از سوی طرف مقابل بهانه ای برای نابود کردن آن است در نتیجه با استفاده از آن کار ناشایست به تمسخر فرد می پردازند و هیچ گونه پیشنهادی برای اصلاح بیان نمی شود و اگر این اشکال هم نبود بهانه دیگری ایجاد می کردند یا تهمت می زدند که چنین عملی تخریب است و انگیزه آن صحیج نیست و می خواهند طرف مقابل را نابود سازند که ابزارش مسخره کردن، فحاشی کردن، بزرگ نشان دادن عمل ناشایست و راه حل ندادن است.
رییس انجمن علمی کلام اسلامی حوزه علمیه اضافه کرد: در انتقاد سازنده افراد دلسوز شخص خاطی هستند؛ به عنوان مثال دیده می شود شخصی یا نهادی در حال انجام دادن کاری است که به کشور یا خودش ضربه می زند و ما نیز از روی دلسوزی می خواهیم از ضرر جلوگیری کنیم بنابراین باید به گونه ای بیان شود که طرف مقابل متوجه اشتباهش شود.
وی افزود: مهم ترین نکته در نقد این است که اشکال بیان شده از دلسوزی و با ادبیات مناسب بیان می شود یعنی فحاشی نمی کنیم و مشکل چند برابر نشان داده نمی شود و آثار زیان بار آن نیز بیان و راه حل مطرح می شود که این انتقاد سازنده و درست است.
استاد حوزه و دانشگاه در پایان خاطرنشان کرد: به صورت کلی بیان اشکال در صورتی انتقاد سازنده است که با ادبیات مناسب بیان شود نه این که درشت نشان داده شود؛ همچنین آثار و عواقب بیان و راهکار مناسب نیز پیشنهاد داده شود در صورتی که این نکات رعایت شود ادبیات خبرنگار سازنده است خواهد بود و به تخریب کشیده نخواهد شد./1324/ت۳۰۲/ج