"جهانی‌شدن" بهانه ای برای تحریم و جنگ ارزی

به گزارش سرویس فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا، جنگ اقتصادی شیوه‌های مختلفی دارد که به وسیله آن می‌توانند کشورهای دیگر را مجبور به تسلیم کنند. آمریکا در جنگ اقتصادی همواره پیشگام بوده است و مکزیک، تایلند، مالزی، ونزوئلا و ایران از جمله کشورهایی هستند که در تقابل جنگ اقتصادی با آمریکا قرار گرفتند.

جنگ اقتصادی که به جنگ نیمه سخت نیز مشهور است، تلاش دارد تا با ابزاری غیر از جنگ نظامی کشور هدف را مورد هجمه قرار دهد و مجبور نماید تا نسبت به خواسته‌های کشور هدف سرتسلیم فرود آورد. به همین خاطر از شیوه‌های مختلفی نیز در جنگ اقتصادی استفاده می‌کنند.

دیوار کشیدن دور شهر برای نرسیدن اقلام حیاتی

حرام کردن و ناروا شمردن[1] از جمله معانی است که برای تحریم برشمردند. تحریم به معنای دیوار کشیدن دور یک کشور و منع ورود و خروج کالا و پول به آن کشور است یا با بهانه‌های مختلف به هزینه‌های گزاف محصول را به کشور هدف بفروشند که نتیجه این حرکت فشار اقتصادی است و این اتفاق بار روانی زیادی به مردم جامعه دارد و چون دولت‌ها در سراسر جهان مسئولیت عملکرد اقتصادی‌شان را بر دوش گرفته‌اند، مجبورند تا کاری کنند.

امروزه جهانی شدن به معنای وابستگی اقتصادی کشورها است تا در زمان مورد نیاز با توجه به برنامه‌ریزی که انجام می‌دهند، کشورها را زیر فشار به وابستگی سیاسی برساند. غرب در ترجمه جهانی شدن معتقد است: «جهانی شدن در واقع حسن تعبیری برای «فراملی شدن» است. ورود بدون محدودیت شرکت‌های فراملی به اقتصاد جهانی، به ویژه اقتصاد کشورهای فقیر امروزه، شرکت‌های فراملی تقریب به طور کامل بر فرآیند جهانی شدن نظارت دارند.»[2]

تحریم جنگ پنهان آمریکا علیه کشورها

تحریم‌ها جنگ پنهانی است که آمریکا علیه کشورهای مختلفی ایجاد کرده است که موجبات فشل‌سازی آنها، فراهم آمده است؛ مهم‌ترین آنها دولت صدام حسین در عراق بود که فشار روانی و اقتصادی زیادی را بر مردم عراق وارد آورد به طوری که حتی در قطره فلج اطفال نیز مانده بودند. تحریم‌ها آثار سوئی بر زندگی مردم بی‌گناه عراق گذاشت اما اثر اندکی بر دولت عراق داشت.

این پیامدهای مخرب موجب شد تا برنامه «نفت در برابر غذا» از سال 1997 میلادی توسط سازمان ملل برای کشور عراق اجرایی شود که آن هم تنها کمی از عمق فاجعه انسانی در کشور همسایه ما کاست. این برنامه بدین معنا است که وقتی در نتیجه تحریم، مردم کشور عراق به فقر شدیدی دچار شدند، به عراق اجازه داده شد تا هر 6 ماه، 2 میلیارد نفت خود را بفروشد به شرط اینکه در برابر آن تنها مواد غذایی دریافت کند.[3]

انواع تحریم‌هایی که برای ایران وضع شد

بیست نوع تحریم برای جمهوری اسلامی در نظر گرفته شده است از جمله: خدمات بانکداری، فناوری هسته‌ای، تحریم موشکی و تسلیحاتی سپاه پاسداران، انرژی و صنعت نفت، بانک مرکزی، صنایع کشتیرانی، تجارت بین‌المللی، صنعت بیمه، تحریم‌های علمی اعم از بستن آی پی‌های ایرانیان برای رجوع به کتابخانه‌های بین‌المللی، پزشکی و آزمایشگاهی[4] و معامله شرکت‌های خارجی با ایران.

ناگفته پیداست که بعد از عضویت ما در FATF درگیری اقتصادی زیادتری پیدا کردیم. امروز در کشور ایران نیز پروژه نفت در برابر غذا در حال پیاده شدن است و اگر اندیشمندان اقتصادی ما با سیاستمداران گره نخورند، اتفاقی که در عراق رخ داد، در ایران نیز می‌تواند انجام شود و آن وقت است که دیگر توان بازیابی برایمان سخت خواهد شد.

جنگ ارزی یکی از ابزارهای جنگ اقتصادی

پول یکی از مهمترین مرجع فعالیت اقتصادی به شمار می‌رود و کشورها با انتخاب واحد پول به اقتصاد کشورشان مشروعیت می‌بخشند تا بدین وسیله بتوانند فعالیت تجاری انجام دهند. مسئله مهمتر در دنیا دلار است که کار اصلی را انجام می‌دهد و کشورها مجبورند تا فعالیت اقتصادی و تجاری خود را با دلار صورت دهند.

جنگ ارزی در کشـوری که از راه کاهش دادن رقابتی ارزش پول خود در برابر ارز کشورهای دیگر به جنگ
با آنان برمی‌خیزد، از ویرانگرترین و ترسـناکترین رخدادها در اقتصـاد بین‌الملل به شمار می‌رود. با به میان آمدن سخن از جنگ ارزی، گویی شبح رکود بزرگ باز سایه‌گستر می‌شود؛ آنگاه که کشورها با اتخاذ سیاست فقیرسازی همسایگان‌شان از راه کاهش ارزش پول خود و اعمال تعرفه‌های گزاف موجب فروپاشی تجارت جهانی شدند.[5]

جنگ ارزی تلاشی برای سقوط ارزش پول کشورهاست

بنیاد کارنگی سال 2012[6] کنفرانسی با موضوع جنگ ارزی برگزار کرد و در آن نویسنده معروف کتاب جنگ ارزی «جیمز ریکادرز» ادعاهایی را مطرح نمود که به عنوان غایت و هدف جنگ ارزی آمریکا علیه ایران می‌توان یاد کرد.

کشوری که درگیر جنگ ارزی می‌شود، نتیجه این اتفاق افزایش صادرات، ایجاد شغل، رونق بخشی اقتصادی به بهای تضعیف اقتصاد طرف مقابل‌شان صورت می‌پذیرد و آن جنگی است که نه تجهیزات نظامی بلکه پول کشورها سلاحی برای مقابله است. جیمز ریکاردز معتقد است: «آمریکا از تحریم‌ها برای بی‌ثبات کردن اقتصاد ایران استفاده کرده است. نتیجه این تحریم‌ها، انزوای فوری ایران از سیستم دلار و کمبود شدید دلار در ایران بود. ریال ایران در عرض فقط چند روز بیش از 40 درصد از ارزش خود را در برابر دلار از دست داد. ازآنجا که بسیاری از کالاها در ایران وارد می‌شود، قیمت این کالاها به ریال دو برابر شدند.»

مقام معظم رهبری در مقابل شمشیر آمریکا برای جنگ اقتصادی شکستن آقایی دلار را بیان فرمودند تا با عدم استفاده از آن در مبادلات جهان و بین کشورها موجب سقوط دلار و فروپاشی آمریکا خواهد شد. آمریکا با دلار خود بخشی از تورم اقتصادی‌اش را برای کشورها به هدیه می‌آورد و از همین رو است که در سیاستگذاری‌های اقتصادی خود به شدت بر مبادله کشورها با دلار حساس است و همین مهمترین پاشنه آشیل آمریکاست. /882/ی702/س

علی اصغر سیاحت

[1] لغت نامه دهخدا و فرهنگ لغات معین

[2] جهانی شدن و استعمار، علی محمدی ص 86

[3] https://www.mashreghnews.ir/news/402319/

[4] تجهیزات پزشکی اعم از دوربین گاما، تصویربردارهای دارای مفسر حس لامسه، تجهیزات دمانگاری (ترموگرافی از روش‌های تصویربرداری فروسرخ است)، سنجش‌گرهای فلوئور، میکروسکوپ‌های فلورسانس و ...

[5] جنگ ارزی، جیمز ریکاردز، ص 14

[6] دی ماه 1390