جایگاه نوافل و مستحبات و جُستن وسیله ای برای تقرب و توسل

آیت الله سید محمدعلی شیرازی، از علمای خراسان و استاد درس خارج فقه حوزه علميه مشهد مقدس در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، پیرامون شرح دعای روز بیست و هشتم ماه مبارک رمضان با قرائت «اللهمّ وفّر حظي فيه من النوافل وأکرمني فيه باحضار المسائل وقرّب فيه وسيلتي اليک من بين الوسائل يا من لايشغله إلحاح الملحّين» بیان داشت: حضرت(عليه السلام) عرضه مى دارند: خدايا مرا در اين روز از اعمال نافله و مستحبات بهره وافر عطا فرما و به حاضر نمودن و آماده ساختن مسائل (يعني اموري که مسؤول آنم در دنيا و آخرت) در حقم کرم فرما و وسيله مرا بين وسائل و اسباب به سوي خودت نزديک ساز اي خدايي که سماجت و الحاح بندگان ترا (از لطف و جود و بخشش) باز نخواهد داشت.

نوافل و مستحبات

آیت الله شیرازی بیان داشت: امروز از خداوند متعال تقاضای بهره کثیر از مستحبات و نوافل را داریم. قطعاً انجام نوافل و مستحبات در کنار واجبات به تکامل انسان کمک می کند و در جلب توفیقات و نعمات و دوری از گناه و بلایا مؤثر است چرا که عملی است كه از روی میل و رغبت و به خواسته خویش است نه بر اساس تکلیف و وظيفه شرعی که به گردن ما نهاده اند.

وی افزود: در روایتی از پیامبر اكرم(صلوات الله وسلامه عليه وأهل بيته) به نقل از حضرت حق تعالی چنین آمده است که انجام واجبات از سوی بندگان آنها را نزد من محبوب تر می کند اما انجام مستحبات در حقیقت ابراز محبت آنان نسبت به من است که در این صورت هرگاه مرا بخواند اجابتش می کنم و تقاضایی کند برآورده می سازم.(المحاسن/، جلد اول، ص٢٩١). از این فرمایش جایگاه مستحبات و حقیقت نوافل روشن می شود که سبب می شود انسان به خدا نزدیک تر شود و بر این اساس در زندگی به سعادت و خوشبختی برسد.

درخواست از خداوند

استاد خارج حوزه علميه بیان داشت: از خداوند تبارك و تعالى می خواهیم با یادآوری مسائلی که نسبت به آن وظیفه ای در دنیا و آخرت داریم و مسئولیتی بر دوش ما نهاده شده، ما را مورد تکریم خویش قرار دهد. ممکن است بر اثر فراموشی از انجام وظیفه ای غفلت کنیم یا از رسیدن به خواسته یا نعمتی باز بمانیم بنابراین از او می خواهیم که نسبت به یادآوری خواسته ها و مسائل ما محبت کند و تکریم نماید.

آيت الله شيرازى افزود: البته باید دانست که برخی خواسته ها و مسائل به ضرر ما است و از ذات آن خبر نداریم بنابراین نباید پافشاری کرد بلکه راه صحیح آن است که امور خویش را به خداوند عليّ اعلى که عالم الغیب والشهاده است و از اسرار و آشكار و پنهان و ذات قضایا مطلع است بسپاریم و از او بخواهیم خواسته های درست و آنها که منفعت دارد را به ما یادآور شود و در ذهن ما قرار دهد تا از او درخواست نموده و در مسیر رسیدن به آن تلاش کنیم.

وسیله تقرب و توسل

استاد درس خارج فقه حوزه علميه خراسان بیان داشت: از خداوند می خواهیم بهترین وسیله تقرب به سوی خودش را برای ما مهیا کند که دعا و توسل بهترین آنهاست. توسل یعنی وسیله قرار دادن چیزی که نزد خدا محبوب است برای تقرب به سوی خودش و نیز درخواست از ذات احدیت و تقاضای اجابت از سوی او که هیچ منافاتی با توحید ندارد.

وی افزود: در قرآن كريم آیه ٣٥ سوره مباركه مائده به این مسئله اشاره شده که با تقوای الهی و توسل در راه او تلاش کنید تا رستگار شوید. وقتی حق تعالی خود چنین بیان می فرمایند چه منافاتی با مقام احدیت و توحید الهی وجود خواهد داشت!؟ در حدیثی از حضرت ثامن الحجج(صلوات الله وسلامه عليه) و احاديث فراوان ديگر هم بر این موضوع تأکید شده که اگر مشگلی داشتید به وسیله ما از خداوند کمک بخواهید.(بحارالانوار، ج٩١، ص٥). لذا با توجه به اين فرمايشات، عاليترين وسيله نزد پروردگار عالم، همين ذوات مقدسه معصومين(عليهم الصلوة والسلام) هستند.

آيت الله شيرازى تأكيد كرد: در توسل به حضرات معصومین و ائمه هدی و اهل بیت عصمت و طهارت(عليهم افضل صلوات المصلّين) هیچکدام در مقابل خدا قرار نمی گیرند که مسئله شرک به وجود آید، بلکه آنها به سبب جایگاه خاص و قرب بى نظيرى که نزد حضرت حق دارند واسطه فیض بین خالق و مخلوق می شوند. ما از خداوند متعال خواسته خویش را طلب می کنیم اما برای اجابتش، به ایشان كه تنها واسطه فيض الهى هستند متوسل مى شويم و با يك دنيا افتخار دست به دامان آن ذوات مقدسه مى شويم و با تمسك به ذيل عنايتشان، اميد كامل به توجه الهى داريم چرا که معتقديم لطف و نظر خاص خداوندى به بركت اين وجودات نورانى شامل حال همگان مى شود و اين علتى جز جایگاه رفیع و بى مثيل آنان ندارد كه ورود در اين باب، مجال خاص خود را مى طلبد. اميدواريم دعاى امروز با آمين حضرت ولى عصر(ارواحنا فداه) در حق ما مستجاب شود، ان شاءالله./933/ت302/ب1