اهداف ترامپ از سفر به عربستان سعودی
به گزارش خبرگزاری رسا، دونالد ترامپ رییسجمهور آمریکا قرار است اوایل خرداد در اولین سفر رسمی خود به عربستان سعودی سفر کند. این سفر حاوی پیامهای مهمی برای ایران و منطقه دارد. مقامات کاخ سفید گفته اند که تهدید ایران، مقابله با تروریسم و پیشبرد مذاکرات صلح فلسطین محور اصلی گفتگوهای ترامپ با سران ریاض و برخی از کشورهای جهان اسلام خواهد بود.
توجه و تأکید بیشازاندازه مقامات سعودی در مورد نفوذ ایران در منطقه گویای این مساله است که ریاض میخواهد واشنگتن را متوجه ایران و ترامپ را به تحرک جدی علیه ایران وادار کند. رفتوآمدهای عادل الجبیر و محمد بن سلمان به کاخ سفید و پنتاگون حاکی از همین مساله است. این نشست های سیاسی مقامات سعودی و آمریکایی نشاندهنده این است که دو کشور از اختلافاتی که در دوران اوباما بوده است عبور کرده و مجدداً در حال تجدید روابط هستند. روابطی که از طریق دلارهای نفتی عربستان در حال تجدید شدن است.
اقناعسازی سعودیها باعث شده تا ترامپ اولین سفر خارجی خود را به این کشور داشته باشد و مقامات کاخ سفید هدف از این سفر را مقابله با ایران اعلام کنند. متیس که برای محیا کردن سفر ترامپ به عربستان سفرکرده بود با اعلام موضع تند علیه تهران، زمینه سفر ترامپ را آماده کرده است.
لذا با توجه به اوضاع نظام بینالملل، منطقه غرب آسیا و کشور عربستان میتوان اهداف سفر ترامپ به این کشور را در موارد زیر جمعبندی کرد:
نخست؛ اعلام رسمی ائتلاف عربی، غربی، عبری علیه ایران
اولین سفر خارجی ترامپ به عربستان نشاندهنده نزدیک شدن واشنگتن به ریاض است. این امر ازآنجهت دارای اهمیت است که تقابل عربستان و ایران در حال دوقطبی کردن منطقه است و ایالاتمتحده باید بین این دو قطب یکی را انتخاب و از آن پشتیبانی سیاسی و تسلیحاتی کند. وزیر خارجه آمریکا بهصراحت اذعان کرد که آمریکا مقاومت عربستان سعودی در برابر شرارت ایران را تقویت خواهد کرد و سفر ترامپ به عربستان باهدف ایجاد اتحاد علیه ایران است.
وبگاه «دبکا فایل» نزدیک به سازمان جاسوسی رژیم صهیونیستی مدعی شده است که «دونالد ترامپ» رییسجمهوری آمریکا در جریان سفر به عربستان سعودی، از ریاض تشکیل «ناتوی عربی- سنی- اسلامی» را اعلام خواهد کرد.
اعلام این خبر ازآنجهت اهمیت دارد که این ائتلاف احتمالاً به سمت تشکیل ارتش واحد سنی خواهد رفت. ارتشی که در ابتدا هدفش را مقابله بادانش عنوان خواهد کرد ولی درنهایت به دنبال مبارزه با شیعیان در ایران، لبنان، عراق و سوریه خواهد بود.
به نظر میرسد که استراتژیست های دولت ترامپ به دنبال تشکیل یک ائتلاف عربی با همراهی رژیم صهیونیستی برای مقابله با بحرانهای خاورمیانه طراحی کرده اند. بنا بر گزارش روزنامه «والاستریت ژورنال»، گفتوگوهای اولیه بر سر ایجاد یک پیمان نظامی از نوع ناتو بین دولت ترامپ و مسئولان نظامی و امنیتی عربستان و امارات متحده صورت گرفته است. از دیگر اعضای احتمالی این پیمان نظامی از کشورهای مصر و اردن یاد میشود. درعینحال پیوستن سایر کشورها به ناتو عربی نیز منتفی نیست.
این پیمان نظامی از همراهی و حمایت اطلاعاتی و امنیتی اسرائیل و آمریکا نیز برخوردار خواهد بود. هدف از این پیمان نظامی، ایجاد همبستگی بین کشورهای عربی و سنی مذهب در برابر ایران و جلوگیری از نفوذ آن در منطقه اعلامشده است. بر اساس یکی از ارکان سیاست خارجی دونالد ترامپ، مقابله با دشمن مشترک وظیفه بازیگران محلی و متحدان منطقهای آمریکاست.
دوم؛نجات اقتصاد آمریکا
ترامپ که تا پیش از آغاز ریاست جمهوری تاجری موفق بوده است، به نظر میرسد که برای جلب پولهای سعودی راهی ریاض میشود و از فرضیه خطر ایران بهعنوان مترسکی برای ترساندن سعودیها و جلب این پولها بهرهبرداری میکند.
ترامپ تا پیشازاین بارها اعلام کرده بود که عربستان و سایر کشورهای حاشیه خلیجفارس باید بهای حمایت آمریکا از آنان را بپردازند. به نظر میرسد که اکنون زمان پرداخت این هزینهها با دعوت عربستان از برخی کشورهای همسو با خود فرارسیده است و ترامپ قصد دارد در این سفر با چمدانهای پُر به خانه بازگردد.
رویترز به نقل از یک مسئول بلندپایه آمریکایی اعلام کرد، آمریکا در آستانه تکمیل سلسله معاملات تسلیحاتی با عربستان به ارزش ۱۰۰ میلیارد دلار است و چهبسا بهمنظور تقویت توانمندیهای سعودی این رقم در ده سال آینده به ۳۰۰ میلیارد دلار افزایش یابد. بخش دیگر معامله را محمد بن سلمان در جریان سفر دو ماه پیش به واشنگتن از آن صحبت کرده بود و از سرازیر کردن ۲۰۰ میلیارد دلار در پروژههای زیربنایی آمریکا در طول چهار سال صحبت کرد.
سوم؛بهرهبرداری از جایگاه عربستان در بین کشورهای اسلامی
از دیگر عواملی که منجر شد تا ترامپ ریاض را بهعنوان نخستین ایستگاه سفر خارجی خود پس از ریاست جمهوری انتخاب کند، میتوان از جایگاه مذهبی و سیاسی عربستان و نقش آن در جهان اسلام نام برد. احتمالاً مواضع ترامپ در قبال مسلمانان و اجرای قانونی که ورود مسلمانان را به این کشور ممنوع میکرد، برای این کشور هزینههایی به همراه داشته است و مشاوران ترامپ برای جبران این مواضع، ترامپ را تشویق به این امر کرده اند. مقامات کاخ سفید نیز بزرگترین پیام این سفر را پیام وحدت میان ادیان مختلف عنوان کرده اند.
چهارم؛مقابله با انصارالله
کارشناسان معتقدند که دولت دونالد ترامپ در حال یافتن راههایی بهمنظور تقویت حمایت نظامی از جنگ به رهبری عربستان سعودی علیه حوثیهای موردحمایت ایران در یمن است. نکتهای که آمریکاییها به آن اعتقاد دارند این است که مقابله با انصارالله در یمن بهعنوان متحد ایران، درنهایت منجر به کاهش نفوذ ایران در منطقه خواهد شد.
واشنگتن همواره و در طول دو سال اخیر بیشتر نقش هماهنگکننده اطلاعاتی و بعضاً پشتیبانی از عملیات هوایی عربستان و نیروهای ائتلاف را بر عهده داشته و کمتر درصحنه عملیاتی و میدانی نقش آشکاری داشته است. پس از روی کار آمدن رییسجمهوری جدید آمریکا و تأکیدی که او بر بازنگری در راهبرد ایالاتمتحده در خاورمیانه داشته و تلاشی که سعودیها برای جلب نظر ترامپ در ابعاد اقتصادی به عمل آوردند، شاهد آن هستیم که یمن در این استراتژی، جایگاه ویژهای پیداکرده و صحنه میدانی آن تحولات جدیدی را به خود دیده است.
در این چارچوب، مهار و کنترل روند پیشرویهای میدانی انصارالله و متحد آن علی عبدالله صالح مهمترین نمود این سیاست است. این دستور کار از طریق ارسال سلاح برای پشتیبانی از نیروهای سعودی و ائتلاف صورت میگیرد که میتواند حکم اهرم فشار برای جلوگیری از روند پیش روی انصارالله از یکسو و هدایت آنها به میز مذاکره در شرایط اجبار باشد که میتواند بر کاسته شدن از سطح مطالبات آنها مؤثر باشد.
پنجم؛پیگیری صلح فلسطین با رژیم صهیونیستی
وزیر خارجه عربستان حضور ترامپ در این کشور را فرصت بزرگی برای برقراری صلح میان رژیم صهیونیستی و فلسطینیان دانسته است. محمود عباس هم اعلام کرد که ترامپ قول داده است که کمتر از یک سال بین فلسطین و رژیم صهیونیستی صلح ایجاد کند. در آخرین نشست سران عرب، بسیاری از مقامات عربی درباره لزوم صلح با اسرائیل صحبت کرده اند و بیانیه حماس نیز گویای همین مسئله است. پادشاه اردن در نشست سران عرب اعلام کرد که تا زمانی که قضیه فلسطین بهطور عادلانه و کامل حل نشود منطقه روی صلح و آرامش را به خود نخواهد دید. مقامات عربی در بیانیه پایانی این نشست خواستار ازسرگیری گفتگوها میان رژیم صهیونیستی و تشکیلات خودگردان فلسطین شده اند.
این دست مواضع گویای محیا شدن شرایط برای آغاز مذاکرات صلح بین اعراب و رژیم صهیونیستی می باشد. چراکه ترامپ بعد از عربستان به سرزمینهای اشغالی سفر خواهد کرد و این مسأله را دنبال خواهدکرد./۹۹۴/ب۱۰۱/ف
محمد محمدی