بررسی راهبرد جدید آمریکا در افغانستان
به گزارش خبرگزاری رسا، پس از روی کار آمدن دونالد ترامپ در آمریکا به عنوان رییس‌جمهور این کشور، همه نگاه‌ها در غرب آسیا به او و دستوراتش است تا تکلیف آینده جنگ در این منطقه روشن شود.افغانستان اما امروز مهم‌ترین محل حضور نیروهای خارجی و آمریکایی است که از دوران دوم بوش تا دو دوره ریاست‌جمهوری اوباما و اکنون در دوران ترامپ به یکی از موضوعات اساسی در سیاست خارجی آمریکا تبدیل شده است و همواره دولتمردان آمریکا به واسطه حضور و هزینه سرسام‌آور در افغانستان از سوی افکار عمومی آمریکا تحت فشار بوده‌اند.
حالا ترامپ وعده داده است دولتش یک راهبرد جدید در قبال افغانستان اتخاذ خواهد کرد. جیمز متیس، وزیر دفاع ایالات متحده آمریکا، می‌گوید: «دولت رییس‌جمهور ترامپ در‌حال نهایی‌کردن راهبرد خود در افغانستان است.»، این ژنرال چهار ستاره بازنشسته بدون وارد‌شدن به جزئیات افزود: «در این راهبرد نحوه پایان‌دادن به جنگ 16ساله در افغانستان ترسیم شده است.»، نکته‌ای که در پس تصمیم ترامپ برای آینده حضور در افغانستان حائز اهمیت است، این تصمیم در چگونگی شکل‌گیری هندسه نبرد در افغانستان نقش خواهد داشت. گروه طالبان افغانستان به عنوان اصلی‌ترین و شاید تنهاترین گروه در حال مبارزه با نیروهای خارجی در افغانستان همواره در طول 15 سال گذشته سه شرط اساسی برای پیوستن به صلح اعلام کرده است:
1- خروج کامل نیروهای خارجی به ویژه آمریکایی‌ها از افغانستان.
2- خارج شدن نام رهبران این گروه از فهرست سیاه سازمان ملل متحد
3- تغییر قانون اساسی افغانستان
به باور کارشناسان مهم ترین شرط گروه طالبان برای پیوستن به مذاکرات صلح همان شرط اول یعنی خروج نیروهای خارجی از افغانستان است و معتقدند در صورت اجرای این شرط دو شرط دیگر در میان مذاکرات بین الافغانی قابل حل خواهد بود.گروه طالبان افغانستان هفته گذشته نیز در نامه‌ای سرگشاده به دونالد ترامپ بار دیگر بر این شرط خود تاکید کرده و خواستار خروج آمریکایی‌ها از افغانستان، شده است.پافشاری رهبران طالبان بر این شرط باعث شده است این گروه به هیچ وجه وارد مذاکره صلح نشود زیرا معتقد است مذاکرات صلح در سایه حضور آمریکا و نیروهای خارجی در افغانستان سبب ناامیدی مبارزان طالبان شده است و در نتیجه منجر به فروپاشی گروه طالبان خواهد شد، از این رو تاکنون مذاکراتی رسمی میان طالبان و دولت افغانستان درباره ماجرای صلح این کشور صورت نگرفته است.اکنون آن چه از میان منابع تایید نشده درز کرده است نشان می‌دهد ترامپ قصد دارد بین سه تا پنج هزار نفر نیروی جدید نظامی به افغانستان اعزام کند. اگر این خبر صحت داشته باشد به دلایل زیر باید منتظر شعله‌ورتر شدن آتش جنگ در افغانستان باشیم:
الف)اعزام نیروهای جدید آمریکایی به افغانستان این پیام را به طالبان می‌دهد که شروط اصلی آن‌ها به هیچ عنوان برای آمریکایی‌ها اهمیت ندارد و دولت ترامپ نیز به این موضوع توجهی نداشته است و به کار سلف خود ادامه خواهد داد. همان طور که در بالا نیز گفته شد، اعزام نیروهای جدید نظامی آمریکایی به افغانستان به خودی خود باعث می‌شود طالبان برای ادامه نبرد در افغانستان مصرتر از گذشته شود و باید منتظر افزایش تحرکات این گروه در مناطق مختلف افغانستان باشیم.
ب)آن چه در راهبرد جدید آمریکا به احتمال فراوان نهفته شده، سپردن بخشی از نبرد افغانستان به شرکت‌های خصوصی از جمله بلک واتر است. تجربه حضور این شرکت‌های خصوصی امنیتی در نقاط مختلف دنیا از جمله افغانستان و عراق نشان داده است باید منتظر برخی خرابکاری‌های گسترده و ظهور گروه‌های تروریستی جدید در افغانستان باشیم. وجود مدارک و اسناد کمک نیروهای خارجی به افراد وابسته به داعش در افغانستان و اکنون حضور مجدد و توسعه فعالیت شرکت‌های خصوصی از جمله بلک واتر این نگرانی را به وجود می‌آورد که به احتمال فراوان آمریکایی‌ها به دنبال کشاندن نبرد از عراق و سوریه به افغانستان هستند. توجیه ترامپ در این باره آن است که استخدام شرکت‌های امنیتی خصوصی آمریکایی برای پیشبرد ارابه جنگ افغانستان موجب صرفه‌جویی در هزینه‌های پنتاگون می‌شود به گونه‌ای که ارتش‌های خصوصی، تنها با یک دهم ارتش آمریکا همان کاری را می‌کنند که ارتش این کشور، با هزینه‌ای ده برابر! این درحالی است که بخش عمده جنایات در عراق ناشی از حضور شرکت‌های خصوصی آمریکا بود.احتمال افزایش حضور داعش در افغانستان از یک سو و نبردهای گسترده طالبان با این گروه تروریستی در افغانستان از سوی دیگر بر این موضوع تاکید دارد که آتش جنگ در افغانستان از این طریق نیز شعله ور تر خواهد شد.
ج) رقبای منطقه‌ای آمریکا از جمله چین و روسیه نیز در برابر این راهبرد احتمالی ترامپ ساکت نخواهند بود. کشاندن ناامنی به مرزهای غربی چین و مرزهای جنوبی روسیه قطعا پکن و مسکو را در حوزه امنیتی افغانستان فعال تر خواهد کرد. از آن جا که دولت افغانستان روابط استراتژیک با آمریکا داشته است و به طور کامل نیازهای امنیتی مسکو و پکن را برآورده نخواهد کرد این احتمال وجود دارد که مانند گذشته روسیه و چین از در مذاکره با طالبان وارده شوند و منافع امنیتی خود را از این طریق به دست آورند. گروه طالبان افغانستان نیز در نامه اخیر خود به ترامپ اعلام کرده است در صورت خارج نشدن از افغانستان طالبان به سمت حریفان آمریکا خواهد رفت. این موضع گیری طالبان تاکنون بی سابقه بوده است.در پایان می‌توان گفت با جمع بندی تمام جهات آن چه مشخص به نظر می‌رسد این است که در صورت تصمیم ترامپ برای اعزام نیروهای بیشتر به افغانستان در آینده شاهد افزایش ناامنی و درگیری در این کشور خواهیم بود./۸۴۷/ب۱۰۲/ف
منبع: سید حسام رضوی