کتاب «زن در قرآن» به بازار نشر رسید

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، کتاب «زن در قرآن» برگرفته از تفسیر المیزان علامه سید محمد حسین طباطبایی با ویرایش و تصحیح محمد مرادی از سوی مرکز نشر هاجر منتشر شد.

در بخش «سخن ناشر» این کتاب می‌خوانیم: در راستای حمایت از آثار مرتبط با مسائل «زنان و خانواده» و با هدف انعکاس دیدگاه‌های بزرگان و اندیشمندان حوزه علمیه «مرکز نشر هاجر» افتخار دارد نسبت به نشر اثر وزین و ارزشمند «زن در قرآن» در بردارنده نظرات علامه فقید سید محمد حسین طباطبایی در تفسیر المیزان است اقدام کند و این اثر را به جامعه فرهیختگان و پژوهشگران تقدیم نماید.

نوآوری علامه در مباحث قرآنی و کوشش در تفهیم مسائل با پرورش و پردازش حداکثری، وجه تمایز آثار ایشان است که در اثر «زن در قرآن» نیز به خوبی نمایان است.

این انتشارات پس از اخذ مجوز نشر اثر از دفتر تنظیم و نشر آثار علامه و تصحیح متن آن، اثر را در قالبی جدید و چشم‌نواز تنظیم و تقدیم علاقه‌مندان به آثار این فیلسوف و مفسر بزرگ قرآن و ره‌پویان معارف الهی می‌نماید.

بر اساس این گزارش، این کتاب از «سخن ناشر»، «مقدمه دفتر تنظیم و نشر آثار علامه طباطبایی»، «پیشگفتار مصحح» و سیزده فصل تشکیل شده است؛ عناوین فصل‌های این کتاب عبارت‌اند از:‌ «زن»، «ازدواج»، «همسر»، «ازدواج موقت»، «چند همسری»، «مواردی از احکام زنان»، «فرزندان»، «طلاق»، «ارث»، «حفظ حریم و نامحرم»، «فحشا»، «همسران پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم» و «زنان الگو».

محمد مرادی در بخشی از «پیشگفتار مصحح» می‌نویسد: المیزان، به شایستگی در جایگاه بلند یک تفسیر تمام عیار عصری قرار دارد و از همین رو است که همه علاقه‌مندان به تفسیر و مباحث دینی، در پژوهش‌های خود، هیچ‌گاه نمی‌توانند آن را نادیده بگیرند.

در این تفسیر، مباحث گوناگون اسلامی، از سوی یک متکلم، فیلسوف اسلامی و یک فقیه و مفسر، به خوبی بحث گذاشته شده و عرضه گردیده است. از جمله این مباحث، موضوع بحث برانگیز زن و مسائل مربوط به آن است.

برای آشنایی با ترکیب این دفتر تذکر نکات زیر می‌تواند سودمند گردد:

همه مطالب این دفتر بر اساس المیزان، با ترجمه آیت الله سید محمد باقر موسوی همدانی است. برای فراهم آوردن آن، کلیه آیات مربوط به زن و زنان و تفسیر و تحلیل‌های مفسر عالیقدر، جناب استاد علامه سید محمد حسین طباطبایی، گردآوری گردید و برای حصول اطمینان از اسناد مطالب به نویسنده تفسیر نفیس و کم‌نظیر المیزان، از آغاز تا پایان، کلمه به کلمه و جمله به جمله با متن المیزان مقابله شد.

در این مقابله، تصرفاتی بسیار صورت گرفت و مطالب افزوده مترجم تا جایی که به ترجمه و رسایی آن لطمه نزند، حذف گردید و خطاهای احتمالی اصلاح شد.

ترجمه کتاب، در بسیاری جاها به صورت فنی و با استفاده از اصطلاحات علمی است. شاکله آن را عبارت‌هایی بسیار بلند و معمولا با «واو» عاطفه تشکیل داده که قرابت آن را بسیار مشکل و نفس‌گیر و برای بسیاری نامفهوم کرده است. برای همگانی کردن و قابل فهم کردن آن، متن ترجمه به عبارتی می‌توان آن را بازسازی متن خواند.

کلیه مطالب پراکنده درباره زن و زنان در تفسیر المیزان از حالت تفسیر ترتیبی خارج گردید و به صورت موضوعی در دو محور کلی، موضوع بندی شد: زن و زنان.

روال بحث‌ها چنین است که بر حسب موضوع، در ابتدا آیه و یا آیات مربوط آورده شده و ترجمه آنها در ذیلشان قرار گرفته و سپس مباحث تفسیری آنها آورده شده و در صورتی که مؤلف با بیان و تحلیلی داشته آورده شده و آنگاه مباحث روایی مربوط قرار گرفته است، برخی از مباحث نیز یا تحلیلی مؤلف شروع شده است.

در قسمتی از عنوان‌ «گفتاری در معنای قیمومیت مردان بر زنان» از فصل اول این کتاب می‌خوانیم:

قرآن کریم، همواره عقل سالم انسان‌ها را تقویت می‌کند، و جانب عقل را بر هوای نفس و پیروی از شهوات و دلدادگی در برابر عواطف و احساسات تند و نیز ترجیح می‌دهد و در حفظ این وعیده الهی از ضایع شدن، سفارش می‌فرماید. این معنا از آیات قرآن چنان روشن است که نیاز به دلیل دیگر ندارد. برای این که آیاتی به صراحت و یا به اشاره و به هر زبان و بیانی این معنا را افاده می‌کند، بسیار زیاد است.

قرآن کریم در عین حال، مسأله عواطف پاک و آثار خوبی که آن عواطف در تربیت افراد و استواری امر جامعه دارد را از آن نظر دور نداشته است.

چیزی که هست، قرآن عواطف را از راه هماهنگ شدن با عقل تعدیل نموده و درنتیجه، پیروی از چنین احساسات تعدیل شده‌ای، پیروی از حکم عقل است.

از دلایل تقویت جانب خردورزی در اسلام و قوام داشتن احکام آن بر اساس عقل، این است که همه اعمال، حالات و اخلاقیاتی را که به استواری عقل آسیب رساند و باعث تیرگی آن در قضاوت و در اداره شئون جامعه باشد، تحریم کرده است.

هر پژوهشگر اندیشمندی با مطالعه همین مقدار از احکام، به دست می‌آورد که زمام امور کلی جامعه را به کسانی باید سپرد که داشتن عقل بیشتر، امتیاز آنان است؛ چون تدبیر امور اجتماعی از قبیل حکومت، قضاوت و جنگ، نیازمند به عقل نیرومندتر است و کسانی را که امتیازشان داشتن عواطف تند و تیزتر و امیال نفسانی بیشتر است، از تصدی آن امور محروم سازد. نیز روشن است که مردان به داشتن عقل نیرومندتر و ضعف عواطف، برتر از زنانند و زنان به داشتن و عواطف بیشتر از عقل، برتر از مردانند.

اسلام در همین کار را کرده و در قرآن فرموده است:‌ «الرجال قوّامون علی النساء». سنت رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم نیز در طول زندگیش بر این جاری بود. یعنی هرگز زمام امور هیچ قومی را به زنان نسپرد و به هیچ زنی منصب قضاوت نداد و زنان را برای جنگ دعوت نکرد. البته برای جنگیدن و نه صرف شرکت در جهاد، برای خدمت و جراحی و امثال آن.

اما در امور عمومی و اجتماعی، از قبیل تعلیم و تعلم، کسب و تجارت، پرستاری و بیماران، مداوای آنان و امثال این‌ها وجود عواطف شدید منافاتی با مفید بودن عمل ندارد؛ زنان را از آن منع نکرد و در سیره نبوی بسیاری از این کارها امضا شده است.

آیات قرآن نیز خالی از دلالت بر مجاز بودن این گونه کارها برای زنان نیست؛ چون لازمه آزاد بودن زن در اراده شخصی، این است که بتواند این گونه کارها را انجام دهد. معنا ندارد از یک طرف زنان را در این گونه امور از تحت ولایت مردان خارج بداند و مالکیت آنان را در برابر مردان معتبر بشمارد و از سوی دیگر، آنان را از این که به اداره و اصلاح اموال اقدام کنند باز دارد.

دامنه استقلال و آزادی زنان تا آنجایی گسترده است که مزاحم حق شوهر نباشد؛ چون در صورتی که شوهر حضور داشته باشد؛ زن تحت قیمومیت او است، البته قیمومیت اطاعت. و در صورتی که شوهر حاضر نباشد و مثلاً به سفر رفته باشد، زن موظف است در نبود او  حافظ حقوق وی باشد.

گفتنی است، کتاب «زن در قرآن» با شمارگان 1000 نسخه، در 552 صفحه، با قیمت 22 هزار تومان از سوی مرکز نشر هاجر منتشر شده است.

علاقه‌مندان برای تهیه این کتاب و دیگر آثار مرکز نشر هاجر می‌توانند به نشانی قم، مجتمع ناشران، واحد 114 مراجعه یا با شماره 378425544 تماس حاصل کنند./998/پ202/ق